Een Forum voor Democratie-basisschool: mag dat zomaar?

Montessori, Jenaplan, vrije school of toch liever een openbare school? In Nederland zijn er verschillende soorten basisscholen waar een kind naartoe kan. Daarnaast kun je ook zelf een basisschool starten en hier subsidie voor krijgen. Dit is mogelijk vanwege het grondrecht op ‘vrijheid van onderwijs’.

Ook Forum voor Democratie maakt van dit grondrecht gebruik. De Telegraaf meldde vorige week dat de politieke partij bezig is om zelf basisscholen op te richten. De bedoeling is om ‘klassiek onderwijs in de geest van de levensbeschouwelijke visie en kernwaarden van het Renaissance-instituut’ te gaan geven. Forum wil hiermee een gat in de markt dichten. En dat is mogelijk, want nieuwe scholen hoeven sinds juni 2021 niet meer tot een erkende richting te behoren, zoals Rooms-Katholiek of algemeen bijzonder onderwijs. Dit kan door de nieuwe wet Meer Ruimte Voor Nieuwe Scholen. 

Deze vernieuwde wet is in het leven geroepen zodat de scholen beter aansluiten bij de wensen en behoeften van ouders en kinderen. Daarnaast wordt er nu strenger gecontroleerd op de kwaliteit van de school. En is er een extra controle om te kijken of er wel behoefte is aan een nieuwe school. ,,Tegenwoordig zijn er bijvoorbeeld ouderverklaringen nodig voordat je de school mag openen’’, vertelt Martijn Grimmius, woordvoerder van Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Hiermee geven ouders uit de regio aan dat er belangstelling is voor de nieuwe school.

Maar alleen voldoende belangstelling is dus niet genoeg. De initiatiefnemer van de school moet een heel stappenplan afleggen. Zo moet hij in gesprek gaan met bestaande schoolbesturen uit de regio, het samenwerkingsverband tussen de scholen én de gemeente. Als hieruit blijkt dat alle onderwijswensen van ouders en kinderen al worden vervuld, dan gaat het plan voor een nieuwe school de prullenbak in. 

En dit gebeurt ook als de leden van het schoolbestuur geen verklaring omtrent gedrag kunnen leveren. Stel er is al een keer eerder een school van jouw initiatief gesloten, dan gaat de nieuwe school ook niet door. Als er wel aan alle bovenstaande voorwaarden wordt voldaan, dan is de school nog niet zomaar gestart. Zo moet er een inschrijving bij de Kamer van Koophandel komen, brengt de onderwijsinspectie een bezoek voor een keuring, moet DUO de aanvraag goedkeuren en neemt ten slot de minister een besluit. Die moet vóór 1 juni goedkeuring geven voor de bekostiging. ,,Als die er is, dan duurt het nog een jaar voordat de school echt open kan’’, zegt Grimmius.

De school begint dan netjes aan het begin van het nieuwe schooljaar. En alhoewel het een strenge selectieprocedure is, openen er toch jaarlijks nieuwe basisscholen in Nederland. In de afgelopen tien jaar waren het er in totaal 134, blijkt uit cijfers van DUO. Het hoogtepunt lag in het schooljaar 2019/2020, toen werden er  22 scholen geopend. 

Dit jaar openden dertien bassischolen hun deuren. Dit aantal heeft nog niets te maken met de nieuwe wet. ,,Zij hebben zich aangemeld voor de nieuwe wetgeving’’, legt Grimmius uit. ,,Er zit een jaar vertraging tussen de goedkeuring en de daadwerkelijk opening. Dus we weten nog niet welk effect de nieuwe wet heeft op de populariteit van nieuwe scholen.”

Bekijk onze meest bekeken nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: