Saskia heeft autisme en twee kinderen: ‘Als ze niet luisteren tijdens het eten, ga ik met bord naar boven’

De Rotterdamse Saskia is als klein meisje anders dan andere kinderen. Ze heeft weinig vriendinnetjes en is graag alleen. Als haar moeder haar op zou halen en haar vader kwam, was de wereld te klein. Ze groeit op als enig kind en heeft een moeder die precies weet hoe ze met haar dochter moet omgaan: ,,Met aankleden moesten eerst mijn sokken aan, dan mijn broek. Dan ging mijn hemd in mijn broek en daarna mocht mijn broek dicht. Als alles volgens een vaste volgorde ging, dan ging het prima met me.”

Wetenschappers gaan er vanuit dat autisme vier keer vaker voorkomt bij mannen dan bij vrouwen. Maar volgens de Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA) liggen de cijfers in de praktijk bij vrouwen veel hoger, alleen wordt het minder goed herkend en gediagnosticeerd. Vrouwen blijken kampioen te zijn in het camoufleren van de aandoening. Hierdoor zijn ze onzichtbaar en krijgen ze vaak een verkeerde diagnose. Van 2 tot en met 9 april is het Autismeweek; een week waarin er begrip wordt gevraagd voor mensen die leven met autisme.

Op school gaat het mis, Saskia zit op verschillende scholen en eindigt op een ZMOK-school waar ze intensieve dagbehandeling ondergaat. Als ze veertien jaar is krijgt ze de diagnoses ADHD en Autisme Spectrum Stoornis. Na het speciaal onderwijs haalt ze met veel moeite haar mbo-diploma, waar ze erg trots op is. Ze is als kind veel in de manege te vinden; paarden zijn haar lust en haar leven. Dat is onveranderd. Als ze uit balans is bezoekt ze de paarden van haar buurvrouw; het is haar therapie. Zonder dieren kan ze überhaupt niet leven. Ze heeft een hond, drie katten, twee konijnen en vissen: ,,Relaties met mensen kan ik lastig onderhouden, maar tussen mij en dieren zit het altijd goed.”

Saskia is allesbehalve ingetogen of verlegen: ze praat honderduit, is spontaan en enthousiast. De ADHD overschaduwt haar autisme en dat is soms prettig, maar vaak lastig. Ze weet dat ze anders is dan de gemiddelde moeder op het schoolplein. Zo kan ze lastig tegen veranderingen en onvoorspelbaarheid: ,,Als de kinderen onverwacht vrij zijn op de dag waarop ik normaal gesproken vier wassen draai, moet ik mijn planning omgooien en dat vind ik moeilijk.” Vriendjes van haar kinderen komen niet over de vloer, dat trekt ze niet. Bezoek krijgt ze nooit: mensen die haar kennen weten dat ze niet onaangekondigd op de stoep hoeven te staan.

Haar zoons Jayson (11) en Joshua (7) weten niet beter dan dat mama behoefte heeft aan regelmaat en structuur. Als ze een computerspel spelen moeten ze een koptelefoon opzetten, want Saskia verdraagt het geluid niet. ,,Als ik daar iets van zeg, roepen ze: ‘Mam, heb je weer last van je fratsen?’” Thuis gaat alles volgens een vast schema en daar wijkt ze niet vanaf. Ze eten samen aan tafel, maar als haar kinderen tijdens de maaltijd niet luisteren, vertrekt ze met haar bord naar boven: ,,Of ik ontplof, of ik eet boven rustig verder. Ik kies dan liever voor het laatste, dan blijft het tenminste gezellig.”

De alleenstaande moeder heeft geleerd haar grenzen aan te geven: ,,Ik vraag me bij alles af: wil ik dit? Vind ik het fijn? Geeft het me energie? Als het antwoord ‘nee’ is, dan gebeurt het niet. Verjaardagen vind ik lastig, dus die vermijd ik. Als we gaan wandelen met de hond en het blijkt buiten druk te zijn, dan laad ik zo iedereen weer in de auto en rijd ik terug naar huis. Ik compenseer mijn kinderen dan thuis met een ijsje of een film, maar een bos in met honderden wandelaars, dat wordt hem niet voor mij.”

Inmiddels heeft ze haar autisme omarmd. ,,Ik tel alles, leg snoepjes op kleur en moet kauwgom kauwen als ik de deur uitga. Ik heb mezelf leren kennen en accepteer mezelf nu zoals ik ben.” Ze wil benadrukken dat het niet erg is om autisme te hebben en dat je, ook als ouder, een modus kunt vinden om ermee te leven. Zelf vindt ze het belangrijk dat ze van toegevoegde waarde is. Daarom is ze werkzaam als overblijfjuf op de basisschool van haar kinderen. ,,Het is fijn dat ik ergens word verwacht en dat ik iets bijdraag aan de maatschappij. Dat gevoel gun ik iedereen met autisme.” 

Volg al het nieuws over Gezin ook via Twitter en Facebook.