Het Schadefonds en de vergoeding behoren tot de aanbevelingen van de commissie De Winter die twee jaar geleden onderzoek deed naar misstanden in de jeugdzorg. Slachtoffers die aannemelijk kunnen maken dat zij tijdens hun verblijf in een pleeggezin of jeugdinstelling structureel zijn mishandeld (kan ook seksueel zijn) krijgen een eenmalige uitkering van 5000 euro en een brief waarin het leed dat hun is aangedaan wordt erkend.

Het Schadefonds zegt op zijn website nu een half jaar nodig te hebben om een aanvraag te behandelen. Inmiddels zijn er nieuwe medewerkers aangenomen om op de achterstand te kunnen inlopen. Directeur Monique de Groot erkent de problemen en zegt dat er samen met het ministerie een berekening was gemaakt waarin werd uitgegaan van tweeduizend aanvragen in twee jaar tijd. ,,Achteraf gezien een enorme onderschatting”, zegt zij tegen EenVandaag. In maart volgend jaar zou de termijn teruggebracht moeten zijn naar drie maanden.

In aanmerking voor de schadevergoeding komen slachtoffers die als kind onder verantwoordelijkheid van de overheid zijn geplaatst in tehuizen, de residentiële jeugdzorg, de pleegzorg, in de Jeugd-GGZ en vroeger zelfs enkele malen in de psychiatrie, instellingen voor mensen met een lichte verstandelijke beperking, blinden- en doveninstituten, gesloten (justitiële) jeugdzorg en opvanglocaties voor alleenstaande minderjarige vreemdelingen.

De vergoeding komt in reactie op het rapport van de commissie De Winter, dat in 2019 werd gepresenteerd. Daarin staat dat een aanzienlijk percentage van kinderen die sinds 1945 in jeugdzorginstellingen of pleeggezinnen verbleven, onvoldoende beschermd was tegen fysiek, psychisch en seksueel geweld.

Van de drieduizend aanvragen die tot nu toe zijn beoordeeld, is inmiddels vijftien procent afgewezen.