De wetenschap over PTSS: één op de tien ervaart bevalling als traumatisch
Video,,De bevalling van een baby wordt door veel moeders als iets ontzettend moois gezien. Maar wat voor de ene moeder een roze wolk is, is voor de ander een traumatische ervaring. Sommigen houden er zelfs een posttraumatische stressstoornis (PTSS) aan over.” Gynaecoloog Claire Stramrood van het Amsterdams Medisch Centrum legt in haar college bij de Universiteit van Nederland* uit wat de gevolgen van PTSS kunnen zijn en hoe we het kunnen voorkomen.
Uit een door Stramrood uitgevoerd onderzoek voor het UMC Groningen blijkt dat zeker tien procent van de vrouwen een bevalling als traumatisch ervaart. Dit gaat in één tot drie procent van de gevallen zo ver, dat een posttraumatische stressstoornis ontstaat. ,,Toch is dit een relatief onbekend fenomeen, waar pas sinds twintig jaar aandacht voor is”, vertelt de onderzoekster in haar college. ,,En dat terwijl jaarlijks ruim tweeduizend vrouwen een posttraumatische stressstoornis overhouden aan hun bevalling.” In risicogroepen ligt dit getal nog vijftien procent hoger. Hier gaat het om vrouwen met medische complicaties, als ze bekend zijn met psychische klachten of om intermenselijke factoren, zoals het ervaren van weinig steun van de partner tijdens de bevalling.
Onder PTSS verstaan we ‘een stoornis die ontstaat na een traumatische gebeurtenis.’ Het verwerken van deze gebeurtenis lukt niet goed, met lichamelijke en psychische stressklachten als gevolg. Stramrood voegt hier aan toe dat de meeste vrouwen door deze ervaring ook last krijgen van angstklachten.
Wat wij met zijn allen ‘de mooiste dag van je leven’ noemen, is voor minstens 1 op de 10 vrouwen een horror-ervaring
Maar stressklachten zijn niet de enige gevolgen van PTSS na de bevalling. Deze lopen sterk uiteen. ,,We weten dat vrouwen met PTSS minder lang borstvoeding geven. Verder is er bij vrouwen met PTSS een grotere kans op problemen in haar relatie met haar partner en in de moeder-kind hechting. Sommige vrouwen ontwikkelen ook angst voor een volgende bevalling.”
Ook vrouwen die geen stressstoornis overhouden aan hun bevalling, kunnen deze als traumatisch ervaren. Dat percentage ligt een stuk hoger. ,,Tien tot twintig procent van de vrouwen die bevallen in Nederland, ervaren de bevalling als traumatiserend. Wat wij dus met zijn allen ‘de mooiste dag van je leven’ noemen, is voor minstens 1 op de 10 vrouwen een horror-ervaring.”
Uit een onderzoek van Stramrood onder tweeduizend vrouwen kwamen verschillende aspecten naar voren die de trauma’s kunnen veroorzaken. Zo bleek dat vrouwen die zich niet gehoord voelden tijdens de bevalling, door de verpleegster of zelfs hun partner, ook al met traumatische gevoelens terugkijken op de ervaring. Ook kwam in het onderzoek naar voren dat de communicatie tijdens de bevalling een grote invloed heeft op hoe die wordt beleefd.
,,Er moet beter worden uitgelegd, geluisterd en praktisch en emotioneel ondersteund worden door de verloskundige of gynaecoloog.” Door slechte communicatie verliezen de vrouwen het gevoel van controle, zeggenschap over het eigen lichaam en krijgen zij het gevoel behandeld te worden alsof zij geen eigen wil hebben. Het is daarom belangrijk dat de zorgverlener adviseert, informeert en vraagt om toestemming voordat hij of zij een handeling uitvoert. De zwangere vrouw moet de regie en daarmee de controle houden over de bevalling door de beslissingen te nemen die gemaakt moeten worden.”
Vanaf 8.20 minuut gaat Stamrood verder in op hoe PTSS na bevallingen voorkomen kan worden.
*Dit is een wekelijkse bijdrage van de Universiteit van Nederland.
De Universiteit van Nederland heeft ook een podcast. Vind afleveringen terug op Spotify (http://bit.do/UvNL-Spotify) en iTunes (http://bit.do/UvNL-iTunes).
Bekijk hieronder meer college’s van Universiteit van Nederland:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Video
Wat is verliefdheid? Na drie maanden vallen we van onze roze wolk
Als we verliefd zijn, worden we blootgesteld aan een achtbaan van gevoelens. Het ene moment voel je je fantastisch, en het andere kan juist weer verschrikkelijk zijn. Prof. dr. Jan Hindrik Ravesloot (Universiteit van Amsterdam) onderzoekt wat er met ons lichaam gebeurt als we verliefd zijn en waarom het zoveel gekke effecten op ons heeft. -
Video
Dit is waardoor kinderen zich vaak moeilijk kunnen concentreren op school
Leerlingen en studenten lijken soms al aan het begin van de schooldag geen energie meer te hebben. Bouwkundige Elphi Nelissen (Technische Universiteit Eindhoven) legt in haar college bij de Universiteit van Nederland* uit dat dit niets te maken hoeft te hebben met hun motivatie, maar kan liggen aan de concentratie CO2 in het gebouw. -
PREMIUMKoken & Eten
Granola supergezond? Als je dit erin doet, krijg je alsnog een suikerpiek (en dip)
Granola is een van de populairste ingrediënten bij het ontbijt. Wie granola kiest, denkt ook automatisch gezond bezig te zijn, maar klopt dat wel? Alles hangt af van de mix van de ingrediënten in de granola en hoe je die klaarmaakt, vindt chef en voedingsdeskundige Sandra Bekkari. -
PREMIUMhuisarts vertelt
Meneer Broodjes (52) vertelt waarom hij last van stress heeft: 'Kan het nog erger?’
Voor onze rubriek Huisarts Vertelt schrijft Rutger Verhoeff wekelijks over patiënten die hem raken. Deze week begint zijn dag zeer stressvol. -
podcast
Corina: ‘Ik was blij met de diagnose, er is geen grotere hel dan onverklaarbare kinderloosheid’
Een zwangerschap leidt niet altijd tot een blakende, gezonde baby: per jaar verliezen in Nederland zo’n 25.000 vrouwen een ongeboren kindje. In de podcast Miskraammonologen, een productie van Ouders van Nu, AD en de regionale titels, hoor je de persoonlijke verhalen van deze vrouwen.
-
video
Dit is waarom niemand zich het moment herinnert dat hij in slaap viel
Kun jij nog precies aanwijzen wat het moment was dat je gisteravond in slaap viel? Waarschijnlijk niet. De momenten vlak voor het in slaap vallen kun je je vast nog herinneren, maar het precieze moment van inslapen weet je niet meer. Slaaparts Sebastiaan Overeem (TU Eindhoven) legt in dit college van de Universiteit van Nederland* uit hoe dat precies zit. -
Energierekening
Valentijn (38): ‘Een groot deel van mijn energiekosten wordt vergoed door mijn werkgever’
Hoeveel geld besteed jij aan energie in huis? Hoe probeer je de kosten omlaag te brengen? Deze vragen stellen we elke week aan een Nederlander. Vandaag: Valentijn (38) uit Leeuwarden. -
PREMIUMKoken & Eten
Zo (on)gezond is pasta echt voor je: 'Het hangt ervanaf hoe en hoeveel je ervan eet’
Wie spaghetti kookt, kan kiezen voor witte of volkoren pasta. Maar tegenwoordig heb je ook glutenvrije, spelt of pasta van peulvruchten. Welke variant is gezonder?