Vaatchirurg Jahrome van het MC Leeuwarden is mijn levensreddende engel. Ik mag op deze geweldige arts én zijn teamleden álle zonnen in dit universum laten schijnen'', schreef  Ad Kroon uit het Friese Hantum. De e-mailbak stroomde over met reacties na de oproep aan lezers van AD welke arts een bloemetje verdient. Nederlanders zijn massaal trots op de specialisten, artsen en verpleegkundigen in de ziekenhuizen.

Logisch ook: de ziekenhuiszorg in ons land is goed en de meeste operaties verlopen volgens het boekje. Rode draad in de reacties: we zijn blij met zorgpersoneel dat oog heeft voor de menselijke maat. Artsen en verpleegkundigen die de tijd nemen voor een duidelijke uitleg, die een luisterend oor hebben en die betrokken zijn bij het welzijn van hun patiënten. ,,Ik ken geen andere arts dan dokter Davids van het Diakonessenhuis in Utrecht die zo betrokken is: niet alleen als arts maar ook als mens'', laat  Anneke van Schaik uit De Meern de krant weten.

Het is al lang niet meer een overdreven wens dat artsen kunnen uitleggen wat ze doen en zieken niet als een nummer zien. Toch: patiënten zijn vooral tevreden dat hun operatie of ingreep goed is verlopen. Dan speelt niet vriendelijkheid de doorslaggevende rol, maar de kundigheid en kwaliteit van arts en ziekenhuis. Juist om die reden maakt het AD al veertien jaar de AD Ziekenhuis Top 100. Niet omdat het allemaal zo slecht zou zijn, maar omdat het altijd beter kan. Er zijn nog altijd verschillen tussen ziekenhuizen. De waarschuwing die minister Edith Schippers (VWS) enkele jaren geleden gaf in het AD, is nog steeds actueel: als je met je aandoening net naar het verkeerde ziekenhuis gaat, ben je in de aap gelogeerd. 

Registreren
Enkele voorbeelden: in één ziekenhuis blijft bij 58 procent patiënten tumorweefsel achter na een operatie bij borstkanker. De kans dat later kanker ontstaat is dan levensgroot. De medische norm ligt op 15 procent. In een ander ziekenhuis sterft 1 op de 20 patiënten na een darmkankeroperatie, elders niemand. Hetzelfde voor operaties na een Ü Ü hersenbloeding: enkele ziekenhuizen kennen amper complicaties na deze ingreep, in één ziekenhuis krijgt 12 procent van de patiënten nadien alsnog een (dodelijke) beroerte. Natuurlijk is opereren mensenwerk, maar een ziekenhuis kan lering trekken uit verschillen: is er voldoende ervaring voor dit soort operaties? Worden de protocollen gevolgd? Wordt er geleerd van fouten? Jon Schaefer maakt zich over enkele ziekenhuizen zorgen. Zijn bureau MediQuest levert elk jaar de gegevens waarop het AD de Top 100 baseert.

Veel ziekenhuizen verbeteren jaar op jaar, maar Schaefer ziet ook achterblijvers. ,,15 procent van de ziekenhuizen zit in de top, 70 procent doet het meer dan goed genoeg, maar 10 tot 15 procent blijft echt achter. Daar is ook weinig beweging naar verbetering.'' Deze ziekenhuizen verbeteren niet uit zichzelf, denk Schaefer. Daar is druk voor nodig: van patiëntenverenigingen, de Inspectie voor de Gezondheidszorg en van verzekeraars. ,,Het kan snel gaan, zo zagen we bij borstkankerbehandelingen.

De zorg is geconcentreerd in ziekenhuizen met voldoende ervaring en dat levert enorme verbeteringen op. Bij andere operaties gaat dat minder goed. Voor het tweede achtereenvolgende jaar zien we dat diverse ziekenhuizen de norm voor blaaskankeroperaties niet halen.'' Die ligt op minimaal twintig operaties per jaar, zo hebben urologen onderling afgesproken. Schaefer: ,,In Europa liggen normen vaak nog hoger, maar zelfs tien operaties halen sommige ziekenhuizen niet. Dan moet je echt stoppen.''

Lees onder de kaart verder (klik hier voor de vergrote versie).