Huidkanker stijgt explosief: ‘Mensen onderschatten gevaar van zon en zonnebank’

Dat staat in het rapport ‘Huidkanker in Nederland’ van Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) dat vandaag uitkomt. Voor het eerst is er volledig zicht op het voorkomen van huidkanker, doordat vanaf 2016 gegevens van ziekenhuizen, zelfstandige behandelcentra en huisartsenpraktijken samenkomen in de Nederlandse Kankerregistratie. 

Daaruit blijkt dat huidkanker de meest voorkomende kankersoort is in Nederland en dat die bovendien het snelst stijgt van alle kankersoorten. Sneller zelfs dan de vergrijzing. Inmiddels betreft 52 procent van alle kankergevallen huidkanker. Borstkanker komt met 12 procent op de tweede plaats. 

De belangrijkste oorzaak van huidkanker is overmatige blootstelling aan uv-straling van de zon of zonnebank. Zorgvuldig gebruik van zonnebrandcrème en minder onder de zonnebank kan de stijging van huidkanker stoppen.

Die 70.000 nieuwe patiënten per jaar zorgen voor bijna negenhonderd nieuwe patiënten per ziekenhuis per jaar. Dit legt volgens IKNL een grote druk op de Nederlandse gezondheidszorg. Daarom pleit het kankerinstituut voor een nationaal plan van aanpak. ,,Huisartsen moeten bijvoorbeeld beter getraind of bijgeschoold worden, er moeten meer opleidingsplaatsen komen voor dermatologen,’’ betoogt Louwman. ,,En in het nationale plan van aanpak moeten ook betere afspraken worden vastgelegd tussen huisartsen en dermatologen.’’

De IKNL-onderzoeker vreest de gevolgen van de forse toename van het aantal patiënten. ,,Ik kan met niet voorstellen dat het zomaar goed gaat als het aantal patiënten met een derde toeneemt. De cijfers tonen aan dat er urgentie is, anders loopt de zorg vast. Je wilt dat iedereen toegang heeft tot de juiste zorg.’’

IKNL organiseert komend voorjaar een conferentie als opmaat voor het nationale plan van aanpak. ,,Idee is om daarvoor echt álle beroepsgroepen bij elkaar te brengen: huisartsen, dermatologen, maar ook echt de mensen die gaan over het beleid en de politiek,’’ vervolgt Louwman.

Ook moeten patiënten beter worden ingelicht over de gevaren van de zonnebank en het zorgvuldig gebruik van zonnebrandcrème. Louwman waarschuwt: ,,Mensen realiseren zich onvoldoende hoe gevaarlijk zon en de zonnebank zijn.’’ Dat beaamt ook Colette van Hees, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie (NVDV). Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft met dit doel eerder dit jaar al het Zonkrachtactieplan (ZAP) gelanceerd.

Als er eenmaal huidkanker is laten mensen het volgens haar wel uit hun hoofd om nog onder de zonnebank te gaan, maar dan is de schade al aangericht. Of er een verbod op de zonnebank moet komen, zoals de Nederlandse dermatologenvereniging eerder bepleitte? ,,Tsja, de mensen die veel naar de zonnebank gaan, zijn vaak óók degene die overmatig zonnen. Dus of je huidkanker helemaal kunt toeschrijven aan de zonnebank dat durf ik te betwijfelen.’’