Joep over zijn partner met anorexia: ‘Ze is hartstikke mooi, maar voor haar gevoel altijd te dik’

„Ik zou zo graag willen dat Marieke zichzelf net zo ziet zoals wij haar zien. Ze is hartstikke mooi, maar ze blijft een negatief zelfbeeld houden en voor haar gevoel is ze altijd te dik,” zegt Joep over zijn vriendin Marieke (28). Ze zijn drie jaar samen en Marieke was vanaf de eerste date al open over haar ziekte.

Vooral in het begin maakte Joep zich veel zorgen en wilde hij weten of zijn vriendin wel genoeg voedingsstoffen binnen kreeg. „Ik zorg elke avond dat er een gezonde maaltijd voor mij en Marieke op tafel staat.”

Ook heeft Marieke een lijst met ingrediënten van dingen die ze liever niet eet omdat ze teveel calorieën bevatten. In het begin hield Joep een soort van toezicht of ze wel haar bord leeg at, maar daar is hij mee gestopt. „Ik voelde me dan net een scheidsrechter en dat is niet goed voor onze relatie.” Joep benadrukt dat hij niet wil klagen over hoeveel last hij heeft, hij vindt het vooral moeilijk om zijn vriendin te zien lijden. „Anorexia is echt een ziekte.”

„Anorexia nervosa is een eetstoornis en betekent letterlijk ‘een gebrek aan eetlust door een psychische oorzaak”, zegt Roanne Helwig psycholoog bij Psyned. Mensen met anorexia hebben een verstoord lichaamsbeeld waardoor ze denken dat ze te dik zijn. Hierdoor moeten ze van zichzelf extreem lijnen en veel sporten om af te vallen.

Een van de grootste misverstanden is volgens Helwig dat mensen denken dat het bij anorexia alleen over eten gaat. „Het heeft vooral te maken met controle en controleverlies. Het niet eten is dan het antwoord om de controle te behouden.” Anorexia kan genetisch bepaald zijn, maar het is vaak een combinatie van factoren die ervoor zorgt dat iemand anorexia krijgt.

Helwig legt uit dat het voor partners goed is om zich te verdiepen in anorexia. „Niet alleen in het verhaal van je partner, maar informeer jezelf over de stoornis. Ook kan het helpen om naar partnergroepen te gaan.” De psycholoog ziet geregeld dat mensen vergeten dat ze partner zijn en in de hulpverlenende rol schieten, dat wil je voorkomen.

„Als een partner aangeeft dat hij of zij zich dik voelt is het een logische reactie om dit te weerleggen met uitspraken als: ‘Je bent helemaal niet dik’, dat is vaak goed bedoeld, maar met die uitspraak ontkracht je het gevoel van je partner.” Helwig legt uit dat het beter is om te vragen en te begrijpen waarom je partner zich vandaag zo voelt. Of geef aan dat je dat vervelend vindt. „Het klinkt heel hard, maar als partner van kun je de anorexia niet oplossen, hoe graag je dat ook zou willen.”

Vanuit liefde wil je misschien je partner overladen met complimenten, toch heeft dat niet altijd evenveel zin. „Was het maar zo simpel, maar je kunt een negatief zelfbeeld niet oplossen met een compliment.”

Eten is onderdeel van ons dagelijkse en sociale leven, je kunt het niet negeren en mede daarom is anorexia een complexe stoornis. Helwig geeft aan dat het goed is om je partner los te zien van de eetstoornis.

„Stel je gaat uiteten en je ziet dat je partner bijna niets eet, focus dan niet op de voeding, maar benoem hoe leuk het is dat jullie weer eens samen uit zijn. Focus op andere positieve dingen.” Ook kan het helpen om een gezamenlijke activiteit of hobby te vinden die niet in het teken staat van eten of sport.

„Het wordt vaak onderschat hoe slopend anorexia kan zijn voor de persoon met anorexia, maar ook zeker voor een partner.” Helwig geeft aan dat het voor een gelijkwaardige relatie op de langere termijn belangrijk is dat er ook een plek is voor de gevoelens, emoties en frustraties van de partner.

 „Het is begrijpelijk dat je dit liever niet wil delen met je partner omdat het mogelijk een trigger kan zijn, toch helpt het als je op een rustig moment een keer je gevoelens deelt.” Daar voegt ze aan toe: „Zorg dat je een netwerk hebt waarbij je af en toe je zorgen kunt delen.”

Wat vindt Benders van het advies? ,,Samen naar een therapiesessie gaan kan een neutrale omgeving bieden om vragen te stellen, maar ook om grenzen aan te geven. Ik heb door die sessies wat afstand kunnen nemen, maar ik kan er ook zijn als Marieke het nodig heeft.”