Kan een bril bij kinderen van 1 jaar het ontstaan van een lui oog voorkomen?

De bedoeling van de Vroege Bril Studie is om te kijken of de ontwikkeling van een lui oog bij kinderen te voorkomen is met een bril op 1 jaar. In Nederland heeft ongeveer één op de dertig kinderen een lui oog.

,,De oorzaak van een lui oog is een afwijkende oogsterkte of scheelzien”, zegt arts-onderzoeker Annelies Bruinenberg, die op de studie promoveert. Bij jonge kinderen wordt in Nederland op 4-jarige leeftijd met de plaatjeskaart de gezichtsscherpte gemeten op het consultatiebureau. Wordt daar geconstateerd dat het kind met één oog onvoldoende ziet en een lui oog heeft, dan wordt door een orthoptist een bril aangemeten of het goede oog een paar uur per dag afgeplakt.

In Vlaanderen wordt echter ook bij kinderen op de leeftijd van één en twee jaar de oogsterkte gemeten, en als die afwijkend is krijgt het kind een bril, omdat afwijkende oogsterkte het risico op een lui oog vergroot. ,,Wij vroegen ons daarom af in hoeverre de kans op een lui oog verminderd wordt, als we kinderen met een afwijkende oogsterkte al op heel jonge leeftijd een bril geven”, vertelt Bruinenberg.

De meting van de oogsterkte op 1 en 2 jaar is ingevoerd in Vlaanderen in 2012. ,,We kunnen vaststellen dat daarmee zeker een aantal gevallen van een lui oog zijn voorkomen”, stelt Bruinenberg. ,,Het is echter onduidelijk om hoeveel kinderen het dan gaat.” Ondertussen is wel het aantal kinderen van 4 jaar dat een bril draagt van 4,7 procent gestegen naar 6,4 procent en de ouders moeten die brillen betalen.

Op 1 april wordt gestart met de Vroege Bril Studie. Het merendeel van de kinderen heeft geen hoge oogsterkte. Zij zullen binnen deze studie dan ook alleen de eerste keer meedoen. De kinderen die wel een hoge oogsterkte hebben, worden onderverdeeld in twee groepen. De ene groep met kinderen krijgt geen bril, de andere groep wel. De verdeling is puur willekeurig en zal gebeuren door middel van een loting. ,,Tot de leeftijd van 4 jaar zullen we dan vervolgens kijken hoe de ogen zich ontwikkelen”, aldus Bruinenberg.

Nederland is een van de weinige landen ter wereld waar dit onderzoek bij alle kinderen uitgevoerd kan worden. Het voordeel in Nederland is dat bijna alle kinderen op jonge leeftijd lichamelijk onderzocht worden op het consultatiebureau, zegt kinderoogarts Huib Simonsz. ,,In andere landen, zoals de Verenigde Staten, is dat niet het geval en wordt een lui oog pas op veel latere leeftijd opgemerkt. ,,En dat terwijl een lui oog alleen op effectieve manier behandeld kan worden als er op tijd wordt ingegrepen, namelijk vóór de leeftijd van 7 jaar.”

Bruinenberg hoopt over 3 jaar te kunnen zeggen of de kans op een lui oog echt afneemt door een vroege bril, zodat daarmee de kosten van de extra brillen en van het extra onderzoek op het consultatiebureau te rechtvaardigen zijn.