Onderzoekers Erasmus MC: pas op met kurkuma
Onder borstkankerpatiënten leeft het idee dat kurkuma kanker kan bestrijden. Maar pas op, zeggen onderzoekers van het Erasmus MC na een nieuwe studie. Deze specerij tast de werking van een veelgebruikt kankermedicijn aan.
Delen per e-mail
Het is een hype die al jaren hardnekkig standhoudt: de specerij kurkuma (geelwortel) die in de Aziatische keuken wordt gebruikt zou een geneeskrachtige werking hebben op kanker. Curcumine, de werkzame stof uit kurkuma, zou in staat zijn om kankercellen op te ruimen. Bewijs hiervoor werd in dierproeven gevonden.
Reden voor veel borstkankerpatiënten om extra veel van dit gele poeder over hun eten te strooien of capsules met kurkuma te slikken. ,,Veel patiënten redeneren: als je het ook kunt eten in een curry, kan het geen kwaad. Als het dan ook helpt tegen kanker, is dat mooi meegenomen. Maar daar komen wij van terug. Doe het niet”, waarschuwt arts-onderzoeker Koen Hussaarts van het Erasmus MC.
Als deze vrouwen namelijk te weinig medicatie binnenkrijgen, kan de tumor weer gaan groeien
De afgelopen twee jaar deed hij onderzoek onder zestien vrouwen met een hormoongevoelige borstkanker. Wanneer deze patiënten hun kankermedicijnen combineerden met driemaal daags een capsule met kurkuma, werd de medicatie minder goed in het bloed opgenomen. ,,En dat is gevaarlijk. Als deze vrouwen namelijk te weinig medicatie binnenkrijgen, kan de tumor weer gaan groeien”, legt Hussaarts uit.
Zijn waarschuwing geldt voor borstkankerpatiënten met een tumor die gevoelig is voor hormonen, zo’n veertienduizend vrouwen in Nederland. Gemiddeld slikken zij tot vijf jaar na hun ziekenhuisbehandeling nog hormoonremmers. Deze pillen – het bekendst onder de naam Tamoxifen - moeten ervoor zorgen dat de eventuele achtergebleven kankercellen in het lichaam niet verder kunnen groeien of uitzaaien.
Veel kurkuma-slikkers
Hoeveel borstkankerpatiënten precies kurkuma gebruiken naast hun doktersrecept is niet bekend. De onderzoekers schatten dat het om 20 tot 30 procent gaat, afgaand op de vele verhalen die ze in de polikliniek horen. Het zijn met name jonge, hoogopgeleide vrouwen die de kurkuma-capsules bij de drogist kopen. ,,Dat is verklaarbaar”, zegt Hussaarts. ,,Dit zijn vrouwen die - cru gezegd – nog relatief veel tijd voor zich hebben. Zij zoeken naast hun therapie naar manieren om zo gezond mogelijk door het leven te gaan. Daarbij raadplegen ze Google, vragen tips aan anderen en lezen alles wat ze kunnen vinden over het onderwerp.”
De arts-onderzoeker behoort tot een speciaal team dat op zoek gaat naar de wisselwerking van voedingssupplementen en kankermedicijnen. Eerder al werd aangetoond dat sint-janskruid de afbraak van chemotherapie kan versnellen.
Maar van kurkuma hadden de Rotterdamse onderzoekers eerlijk gezegd hogere verwachtingen. Dierproeven toonden namelijk aan dat de combinatie van hormoonremmers en de gele specerij gunstig uitpakt. De werkzame stof van het kankermedicijn nam toe in het bloed van muizen. ,,Maar bij mensen is het helaas andersom”, zegt Hussaarts.
Peper weglaten
Het kan bij verschillende kankersoorten ook de bijwerkingen van de chemo verzachten.
Omdat kurkuma snel wordt afgebroken in het lichaam, nemen veel gebruikers het kruidenmengsel samen met zwarte peper in. Van zwarte peper is bekend dat het zorgt voor een betere opname van kurkuma door de darm. Ook dit werd onderzocht in het Rotterdamse lab, maar deze combinatie met hormoonremmers pakte nog ongunstiger uit. Gemiddeld nam de werkzame stof van de kankermedicatie met 13 procent af, maar bij sommige vrouwen was dit zelfs meer dan 30 procent.
Michal Heger deed jarenlang onderzoek naar curcumine, de werkzame stof uit kurkuma, bij het AMC. Hij noemt de studie van zijn Rotterdamse collega’s ‘een superbelangrijke vinding’. Toch vraagt hij om de specerij nu niet af te doen als ‘totaal waardeloos’. Curcumine kan volgens hem bij enkele andere kankersoorten de chemotherapie wél gunstig beïnvloeden. ,,Curcumine werkt niet genezend bij kanker. Dat is een doodzieke kankerpatiënt valse hoop geven, maar het kan bij verschillende kankersoorten ook de bijwerkingen van de chemo verzachten. Denk aan misselijkheid en pijn.”
Samen met twee onderzoekers werkt Heger – nu verbonden aan de Universiteit Utrecht en de Jiaxing Universiteit in China - aan een meta-analyse van circa driehonderd klinische studies over curcumine wereldwijd. Nu al zegt hij ‘te kunnen verklappen’ dat de stof wel degelijk een positief effect heeft op tal van andere aandoeningen, zoals artritis, pijn en zelfs depressie. ,,In het geval van auto-immuunziektes als artritis is wetenschappelijk aangetoond dat curcumine de ontsteking in het lichaam vermindert”, licht hij toe. Over een half jaar wil hij de uitkomsten publiceren. ,,Daarmee wil ik de discussie over de werkzaamheid van curcumine voor eens en altijd beslechten.”
De 30-jarige Chifa* uit Rotterdam is één van de deelnemers uit de studie van het Erasmus MC.
,,Ik was nog suf van de chemo’s toen mijn ouders erover begonnen. ‘Je moet kurkuma gebruiken’ zeiden ze. Kurkuma? Dat hielp tegen kanker. Ik zou nooit gekke tabletten slikken waarvan ik de werking niet ken. Ik werk zelf in de zorg, maar hiervan dacht ik: dat kan geen kwaad. Ik kende het uit de Marokkaanse keuken. We doen het door bijna al ons eten. Dus maakte mijn moeder speciale thee van kurkuma en zwarte peper voor me.
Ik was nog maar 27 toen ik borstkanker kreeg. Ik had een knobbeltje in mijn borst ontdekt. De huisarts stuurde me gelijk door naar het ziekenhuis. Daar stond alles stil toen ik de diagnose kreeg. Ik had nog zo veel plannen. Zou mijn kindje opgroeien zonder moeder? Dat was mijn grootste angst. Maar ik vertrouwde op God. Alles komt op je pad om een reden.
Er kwam een zware tijd. Ik dacht na de operatie en de chemo’s alles te hebben gehad, maar het was nog niet klaar. Van de Tamoxifen – hormoonremmers – veranderde ik van een jonge dame in een oude vrouw. Ik kreeg opvliegers, ging vervroegd in de overgang. Maar ik ben de pillen blijven slikken omdat deze de terugkeer op kanker verkleinen. Toen ik werd gevraagd of ik mee wilde doen aan de studie naar kurkuma, heb ik gelijk ja gezegd. Ik wilde zeker weten dat ik het juiste binnenkrijg. Ik ben geschrokken van de uitkomst. De kurkuma-capsules heb ik nooit meer geslikt.”
* De naam van Chifa is gefingeerd. Niet iedereen in haar omgeving is op de hoogte van haar ziekte.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Gezocht: gezonde personen voor nieuw onderzoek naar coronavaccins (en dit schuift het)
Misschien heb je 'm voorbij zien komen, bijvoorbeeld op Instagram: de advertentie van het UMC Utrecht, dat proefpersonen zoekt voor een onderzoek naar nieuwe vaccins tegen COVID-19. Wat houdt dit dat in en staan mensen hiervoor in de rij? -
PREMIUM
dupe partnertoets Pascalle mag nergens meer knippen, maar op steun hoeft ze niet te rekenen
Ze had zich het jubileum wel anders voorgesteld. Pascalle Thüss uit Hengelo komt al 25 jaar bij de mensen thuis, voor een knipbeurt of haarspoelinkje. Nu zit ze thuis, duimen te draaien. Op steun vanuit een van de regelingen van het Rijk hoeft ze niet te rekenen. De partnertoets nekt haar. -
PREMIUM
Interview Elles (51) had darmkanker en geeft nu oncologische sportles aan patiënten: ‘Ik voel hun kwetsbaarheid’
Twee keer kreeg Elles van Geest (51) de diagnose darmkanker. Nog tijdens het herstel van haar tweede operatie besloot ze anderen met hun herstel te gaan helpen. Nu is ze fitnesstrainer oncologie. ,,Doordat ik zelf weet hoe het voelt, voel ik ook de kwetsbaarheid van de mensen die ik train.” -
eigen tuin eerst Klimaatopwarming in de tuin: kansen voor exotische planten
Het klimaat is blijvend veranderd, maar daar zijn tuinliefhebbers nog niet aan gewend. Laten we wat experimenteren, stelt tuingoeroe Romke van de Kaa voor. -
PREMIUM
Aan tafel Alle pijn in buik weg door zelfbedacht dieet
Voor de gezondheid schrapte Desiree de Rooij gluten, vlees, ei en melk uit haar dieet en dat van haar dochter Gioya. Sindsdien staan pannenkoeken in allerlei alternatieve variaties dagelijks op tafel.
-
Verpleeghuis en familie weten straks niet welke zorgmedewerker is gevaccineerd
Verpleeghuizen weten straks niet welke medewerkers zijn gevaccineerd. Ook bewoners van verpleeghuizen en hun familie krijgen dit niet te horen. Dat leidt volgens Actiz, branchevereniging van verpleeghuizen en thuiszorg, tot ‘lastige situaties’. De duizenden zorgmedewerkers van verpleeginstellingen kunnen sinds gisteren een afspraak maken voor een corona-vaccinatie. -
VIDEO Ex-kankerpatiënte maakt docu-serie over onbesproken zaken als vriendschap en seks
Sophia van Sorgen (41) maakte voor deze krant een webserie over kanker. Over onbesproken zaken als alternatieve geneeswijzen, vriendschap en seks. De thema’s raken haar als geen ander: zelf kreeg ze twee keer kanker. -
AUTOTEST Test Citroën C3: strijd tegen de tand des tijds
Eigenzinnig design en comfort zijn van oudsher belangrijke pluspunten van de Citroën C3. Maar kan de huidige, vier jaar oude generatie de concurrentie nog wel aan?