Valsartan-tabletten in een apotheek. © Shutterstock

Onrust door kankerverwekkende stof in bloeddrukmedicijn: ‘Schandelijk!’

De gezondheidsinspectie gaat bloeddrukmedicijnen van 16.000 patiënten in Nederland terugroepen met de werkzame stof losartan. De medicijnen zijn mogelijk vervuild met een kankerverwekkende stof. Patiënten maken zich zorgen. ,,Je staat met je rug tegen de muur.’’

Marcia Nieuwenhuis 20-03-19, 19:56

De chemische stof genaamd NMBA werd in ‘een beperkt aantal partijen’ van de medicijnen aangetroffen, meldt de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). Het gaat om de bloeddrukverlagers van Apotex en Accord Healthcare. De vervuiling is veroorzaakt in een fabriek van het grootste farmaceutische bedrijf van India, Hetero Labs. Dat leverde de werkzame stof aan allerlei farmaceutische bedrijven elders op de wereld.

Vorige maand bleek na onderzoek van NRC al dat wereldwijd miljoenen mensen onder wie 160.000 Nederlanders de afgelopen zes jaar de vervuilde valsartan en irbesartan hebben geslikt. Deze pillen behoren tot dezelfde chemische groep. ,,Ik heb toen meteen contact opgenomen met mijn apotheek, want losartan is daar een zusje van,’’ verklaart Dolf Schellekens (43) uit het Gelderse Elst. ,,Toen heeft de apotheek tegen mij gezegd: dat is veilig.’’

Verontreiniging

In principe is elk vervuild pilletje een kansje dat kanker wordt getriggerd
Dolf Schellekens

De inspectie zegt de afgelopen periode regelmatig vragen te hebben gekregen van patiënten en behandelaars over mogelijke verontreiniging. ,,Ten tijde van deze vragen was deze verontreiniging nog niet bekend. Omdat dat inmiddels wel duidelijk is, vinden we het belangrijk om dit nu bekend te maken’’, erkent de IGJ.

Projectmanager Schellekens slikt het medicijn niet voor zijn bloeddrukverlagende werking, maar vanwege de hartkwaal, het syndroom van marfan. ,,Mijn cardioloog heeft twee weken geleden nog bij bij ingeprent hoe belangrijk mijn medicijnen zijn: ‘Jij bent jij met je medicijnen’.’’ Het medicijn moet bij Schellekens voorkomen dat zijn aorta scheurt, de slagader bij je hart. Hij baalt. ,,In principe is elk vervuild pilletje een kansje dat kanker wordt getriggerd.’’

De hoeveelheden van deze chemische stof die in losartan zijn gevonden, zijn volgens de inspectie gering. ,,De kans dat een patiënt daadwerkelijk kanker krijgt bij gebruik van de verontreinigde medicijnen is erg klein.’’ Maar hoeveel van de vervuilde stof erin zat, maakt de inspectie niet bekend.

‘Schandaal nog groter’

De gezondheidsinspectie riep vorig jaar zeker drie keer vervuilde hartmedicijnen terug met de werkzame stof valsartan vanwege de mogelijk kankerverwekkende stoffen NDEA en NDMA. Schellekens: ,,Zelfs als de vervuiling aan het licht komt, blijkt dus later dat het schandaal nog groter is.’’ Hij stelt vraagtekens bij het vertrek van allerlei farmaceutische concern naar landen als China en India. ,,Alle medicijnproductie is uit Europa vertrokken omdat het allemaal maar goedkoper en goedkoper moet. Ik ben geen erg zorgelijk type maar het frustreert me enorm dat overheden er niks tegen doen dat die farmaceuten daarbij risico’s nemen die tot dit soort zaken leiden.’’

Columnist van het AD Marjan Berk (86), die ook van bloeddrukmedicijn moest wisselen, valt hem bij. ,,Je bent overgeleverd aan zorgmensen die alles voor een koopje doen. Farmaceuten besteden dit uit aan India of China en dan zit er rotzooi in. Ik vind het behoorlijk schandelijk!’’ Schellekens vreest dat goedkoop op de lange termijn duurkoop is. ,,Er moeten hele partijen worden weggegooid en je kunt er kanker van krijgen. Ik snap dat kosten gedrukt moeten worden, maar bij medicijnen sta je met je rug tegen de muur. Hoe slim je ook bent, je bent bij medicijnen kwetsbaar en afhankelijk van anderen.’’