Medicinale cannabis is geen geregistreerd geneesmiddel, maar kan in overleg met de arts wel worden voorgeschreven als gangbare behandelingen en medicijnen niet werken. Meestal wordt het verwerkt in thee of verdampers.

Het gebruik stijgt explosief. Vorig jaar waren er al 4.000 gebruikers en verstrekten apotheken bijna 25.000 keer mediwiet, een stijging van 45 procent ten opzichte van 2014.

Zilveren Kruis noemt het 'erg vervelend' voor de verzekerden in kwestie, maar zegt de vergoeding uit het basispakket niet meer te kunnen verantwoorden, omdat 'in recent wetenschappelijk onderzoek de werking van medicinale cannabis niet is aangetoond'. Daarom wordt het ook niet uit een aanvullende verzekering vergoed.

De verzekeraar baseert zich op een publicatie in het Amerikaanse tijdschrift Jama uit 2015, waarin onderzoekers stellen dat het effect van mediwiet bij chronische pijn en spasmen (MS), misselijkheid en overgeven (kanker, aids) gering is.

Geen genezing
Het Bureau voor Medicinale Cannabis (BMC), onderdeel van het ministerie van VWS, stelt juist dat er voldoende wetenschappelijk bewijs is dat het werkt. ,,Medicinale cannabis speelt vooralsnog geen rol bij de genezing van de aandoeningen, maar kan wel de klachten van de aandoeningen verminderen.''

Patiëntenvereniging PGMCG is zeer ontstemd over het besluit van Zilveren Kruis. Volgens Marian Hutten, zelf ook afhankelijk van mediwiet, laat de verzekeraar nu ook de laatste mensen die het nog vergoed kregen in de steek. ,,80 procent van de medicinale cannabis-gebruikers kreeg het al niet meer vergoed en nu is ook de laatste groep de mogelijkheid om op die manier pijn te stillen kwijt.''

Zilveren Kruis geeft haar patiënten zes maanden om met hun behandelend arts over te stappen naar andere pijnstillingsvormen. Hutten: ,,Ik heb COPD, fibromyalgie en artrose. Ik wil niet overstappen op middelen met bijwerkingen als morfine.''

Maar patiënten die de cannabis niet uit eigen zak kunnen betalen - per dag variërend van 10 (1 gram) tot 50 (5 gram) euro - zullen wel moeten. ,,Artsen willen het graag voorschrijven, maar worden tegengehouden omdat de verzekeraar het niet vergoedt'', zegt Hutten. ,,Patiënten moeten nu naar coffeeshops of thuis wiet gaan telen.''

Basispakket
ONVZ en Stad Holland Verzekeringen zijn de enige verzekeraars die cannabis nog wel vergoeden vanuit de basisverzekering. ONVZ heeft enkele tientallen patiënten die het gebruiken. ,,Het Zorginstituut heeft niet gezegd dat de specialist het niet meer mag voorschrijven. Als de zorgautoriteit oordeelt dat wij het niet uit het basispakket mogen vergoeden gaan we samen met de arts - die bepaalt wat goed is voor de patiënt - naar hen toe.''

Het Zorginstituut Nederland houdt vast aan zijn advies uit 2003 om niet te vergoeden, omdat wetenschappelijk bewijs ontbreekt.