Tienduizenden kinderen hebben mogelijk astmasymptomen door koken op gas

In heel Europa zouden afgelopen jaar 700.000 kinderen astmatische klachten hebben gehad door het koken op gas. Voor Nederland komt dat vermoedelijk neer op zo’n 70.000 kinderen. Volgens Clasp, een non-profitorganisatie rond schone energie, zou twaalf procent van het aantal huidige astmatische kinderen voorkomen kunnen worden door het gasstel uit de keuken te bannen. Volwassenen die al longproblemen hebben, kunnen ook klachten ervaren door gasfornuizen.

Meer dan 100 miljoen inwoners van de Europese Unie koken nog op gas. Nederland behoort in Europa tot de landen waar koken op gas populair is: zo’n 65 procent van alle huishoudens doet het. De energiecrisis deze winter kan de situatie rond de luchtkwaliteit in de keuken verslechteren, omdat mensen mogelijk minder ventileren om warmte vast te houden, waarschuwen de organisaties. Daardoor kan de stikstofdioxide binnenskamers zoveel toenemen dat het gezondheidsrisico’s veroorzaakt.

,,Het opvallende is dat gezondheid nog helemaal geen argument is in de discussie over het afstappen van gas. Het gaat vooral om de milieuoverwegingen”, zegt Piet Jacobs van het TNO, specialist op het gebied van luchtkwaliteit in huis, die erop wijst dat er al jaren onderzoeken en rapporten zijn waarin er wordt gewaarschuwd voor koken op gas. ,,Terwijl jouw gezondheid, en vooral die van je kinderen, ontzettend belangrijk is. Maar veel mensen hebben geen idee, koken op gas is zo normaal.”

Clasp en gezondheidsorganisatie European Public Health Alliance (EPHA) wijzen naar diverse onderzoeken die aantonen dat gasfornuizen het risico op astma bij kinderen vergroten. Ze zeggen ook dat er aanwijzingen zijn dat dit soort luchtvervuiling een nadelig effect kan hebben op de hersenontwikkeling bij kinderen. Ook kan luchtvervuiling in de keuken bij volwassenen negatieve effecten hebben op de luchtwegen. Volgens Clasp is het effect van koken op gas hetzelfde als dat van meeroken van sigaretten.

Volgens Jacobs leidt koken op een gasfornuis vooral in kleine keukens en kleinere appartementen tot schadelijke hoeveelheden stikstofdioxide en koolmonoxide. ,,In een kleine, dichte keuken kan er uren na het koken nog een te slechte luchtkwaliteit zijn. Fijnstof slaat neer op de wanden: hoe groter de ruimte is, hoe meer er verdwijnt. In een grote, open keuken zal je er minder last van hebben”, zegt de deskundige.

TNO zag in het achterliggende onderzoek dat de richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) voor een goede luchtkwaliteit meermaals per week overschreden worden. ,,We gaan nu het komende halfjaar op verschillende plekken in Europa praktijkmetingen uitvoeren naar de luchtkwaliteit in de keuken, waaronder in veertig Nederlandse huizen. Dan kijken we naar de gemiddelde concentraties stikstofdioxide en naar de piekmomenten”, zegt Jacobs.

Clasp vindt dat gaskooktoestellen eigenlijk een waarschuwingslabel nodig hebben, net als sigarettenpakjes: ‘EU-ambtenaren hebben de plicht om rekening te houden met deze gezondheidsrisico’s.’ Jacobs kan zich daarin vinden. ,,Mensen moeten beter voorgelicht worden, zodat ze de juiste keuze kunnen maken.” Hij moedigt mensen aan om over te stappen op elektrisch koken. ,,Vooral met inductie is een goed alternatief voorhanden; onvergelijkbaar met die oude elektrische platen. Inductie kookt en reageert haast net zo snel als gas en is in de laatste jaren steeds energiezuiniger geworden. Let wel, bij koken op gas verdwijnt zeker zestig procent van de warmte langs de pan.”

Wie niet makkelijk de overstap kan maken naar een vorm van elektrisch koken, doet er volgens Clasp goed aan om de keuken extra goed te ventileren en een koolmonoxidemeter te gebruiken.

Bekijk onze nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: