Tweelingen zijn goud waard voor erfelijkheidsonderzoek
Nederlandse tweelingen waren al de meest onderzochte ter wereld, en nu misschien ook de meest gefotografeerde. Maar waarom de oudjes het zo goed doen, dat wil professor Dorret Boomsma nog graag uitvinden.
De tentoonstelling Double Dutch is tot en met 5 april te zien in het Hoofdgebouw van de VU, Balkon 1 Expositieruimte, De Boelelaan 1105, 1081 HV Amsterdam. Toegankelijk van maandag tot en met zaterdag van 9.00 tot 17.00 uur.
We zoeken nog tweelingen van 70, 80 of 90-plus. We willen onderzoeken hoe het toch kan dat veel van hen nog zo goed zijn
Het Nederlands Tweelingregister is op zoek naar hoogbejaarde tweelingen voor onderzoek naar Alzheimer. Tweelingen zijn van onschatbare waarde voor wetenschappers om te bepalen of ziektes erfelijk zijn.
,,We zoeken nog tweelingen van 70, 80 of 90-plus. We willen onderzoeken hoe het toch kan dat veel van hen nog zo goed zijn'', zegt professor Dorret Boomsma. Voor het onderzoek zijn inmiddels 100 tweelingen door de scanner gegaan. Bij het onderzoek wordt gekeken of er verschillen zijn bij de tweelingen waardoor de een wel en de ander geen problemen met het geheugen krijgt.
Foto-expositie
Boomsma vertelt er dinsdag over bij de opening van de foto-expositie Double Dutch. De fotografen Monique Eller en Bodine Koopmans portretteerden voor de expositie tweelingen in de leeftijd van 3 tot 93 jaar. Boomsma en het Nederlands Tweelingen Register werkten mee aan het kunstproject.
Het is geen toeval dat Boomsma de opening verricht. Zij bestudeert al decennia lang tienduizenden tweelingen om te zien wat genetisch is bepaald en wat niet. Het Nederlands tweelingonderzoek is een van de grootste en langslopende (sinds 1987) ter wereld. Er staan bijna 100.000 mensen ingeschreven die deel zijn van een meerling.
Twee-eiige
Op Boomsma's verzoek werden ook twee-eiige tweelingen gefotografeerd, want voor haar wetenschappelijke werk zijn ook de twee-eiigen onontbeerlijk. ,,Je hebt altijd een controlegroep nodig van twee individuen die tegelijkertijd de baarmoeder deelden, maar die genetisch níet 100 procent hetzelfde zijn. Dat zijn de twee-eiigge tweelingen. Zij zijn cruciaal voor het wetenschappelijk onderzoek.''
Door te kijken naar de verschillen en de overeenkomsten zoekt ze antwoorden op de vraag wat erfelijk is bepaald en wat niet. ,,Het is nu moeilijk voor te stellen, maar 30 jaar geleden werden er grote vraagtekens gezet bij het belang van erfelijke factoren. Als kinderen gedragsproblemen als adhd of autisme kregen, dan werd dat toch vooral gezien als een probleem dat ontstond vanuit de omgeving. Het autistische kind had dat vast gekregen door die ijskastmoeder. En de adhd zou wel het gevolg zijn van te veel kleurstoffen. We weten nu dat erfelijkheid bij beide aandoeningen een grote rol speelt.''
Conceptie
Gezondheid, persoonlijheid, uiterlijk, alles is deels genetisch bepaald, ondervond Boomsma afgelopen decennia bij het tweelingonderzoek. ,,Eigenlijk is er geen menselijke eigenschap die niet in mindere of meerdere mate is bepaald door het genetisch materiaal dat we bij de conceptie hebben meegekregen. Ook of je een optimistisch mens bent of niet, zit ten dele in de genen. Sport en bewegen is eveneens afhankelijk van het gezin waarin je opgroeit. Later kan blijken dat je genetisch eigenlijk meer een bankzitter bent. Of omgekeerd.''
Tweelingen die mee willen doen aan het onderzoek kunnen zich melden via www.tweelingenregister.org.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
iemand moet het doen
Patholoog Emma (36) bekijkt heel de dag stukjes mens: ‘Ik kom ook alle lichaamssappen tegen’
Werk kan niet altijd leuk zijn, maar waarom kiezen mensen voor het vak van ‘putjesschepper’, deurwaarder of overledenenverzorger? In deze reeks vertellen Nederlanders met zo’n baan over hun werk, waarom ze ervoor kozen en wat het zo interessant maakt. Vandaag: klinisch patholoog Emma Witteveen (36) onderzoekt stukken weefsel van mensen, zoals stukjes darm. -
PREMIUMmedicijntekort14
Apotheken moeten tientallen keren per dag ‘nee’ verkopen: ‘Mijn vrouw belandde bijna in het ziekenhuis’
Tientallen keren per dag moeten apotheken ‘nee’ verkopen aan patiënten. Dan blijkt een voorgeschreven medicijn niet leverbaar. Het gaat in de Rotterdamse regio ondertussen om honderden verschillende pillen, poeders en zalfjes. En een alternatief medicijn pakt lang niet altijd goed uit. ,,Mijn vrouw belandde bijna in het ziekenhuis.” -
PREMIUMLong covid
Een op de acht coronapatiënten heeft long covid: ‘Mijn leven zoals het was, is weg’
Eén op de acht Nederlanders die tijdens het eerste jaar van de coronapandemie besmet zijn geraakt met het virus, houdt langdurig klachten. Dat blijkt uit onderzoek dat vandaag wordt gepubliceerd in het toonaangevende medische tijdschrift The Lancet. Daarmee wordt de omvang van de ‘verborgen pandemie’ steeds duidelijker. ‘Mijn leven zoals het was, is weg’. -
PREMIUMGeld & Geluk
‘Vroeger kochten we eens in de drie jaar nieuwe auto’s, nu hebben we ze al vijf jaar’
In deze Mezza-rubriek vragen we lezers naar hun relatie tussen Geld en Geluk. Inge en Eric houden van golf, autoracen en vakanties. ‘Dubai is wel heel duur dit jaar. Dus gaan we twee emiraatjes verder.’ -
Australië leeft mee met zeldzame geboorte vijfling
Kim Tucci, een 26-jarige vrouw uit de Australische stad Perth, staat op het punt om in het ziekenhuis van haar woonplaats te bevallen van een kerngezonde vijfling: vier meisjes en een jongetje. De aanstaande moeder beseft dat het dragen van een meerling een zeldzaamheid is. Op haar Facebookpagina 'Verrast Door Vijf' vertelt ze openhartig over de hoogte- en dieptepunten die ze meemaakt in aanloop naar de geboorte. Tienduizenden volgers leven dagelijks met haar mee.
-
Siamese tweeling Lydia en Maya met succes gescheiden
Artsen in een ziekenhuis in de Zwitserse stad Bern zijn er in geslaagd een piepjonge Siamese tweeling operatief te scheiden. Dat heeft het medisch team van de uinversiteitskliniek bekendgemaakt. De meisjes Lydia en Maya werden in december geboren met een aan elkaar gegroeide buikjes en hun lever. -
Dit is de duurste camper van Nederland
De duurste camper van Nederland staat te koop in Oss. Het gaat om de Morelo Grand Empire 110GSO+. Aan boord zijn een wasmachine, een vaatwasser een fietsenlift en een garage waar bijvoorbeeld een Mini Cooper in past. -
Elf weken te vroeg geboren tweeling laat elkaar niet meer los
Ze zijn piepklein en laten elkaar niet meer los. De Australische tweeling Kristiana en Kristian werd elf weken te vroeg geboren en het was lange tijd de vraag of de twee het zouden redden. Na een geslaagde geboorte weten ze nu al vele harten te veroveren.