‘Vasten kan leiden tot een reset van lichaam én geest’
De ramadan gaat vandaag van start. In de periode van dinsdag 13 april tot woensdag 14 mei mogen volwassen moslims in de zogeheten ‘vastenmaand’ tussen zonsopgang en zonsondergang niet eten en niet drinken. Is vasten goed of slecht voor je lichaam?
,,Regelmatig een tijdje niet eten (periodiek vasten) kan gunstig zijn”, vertelt Jaap Seidell, hoogleraar Voeding en Gezondheid aan de Vrije Universiteit Amsterdam. ,,Langer dan twaalf uur vasten zorgt ervoor dat het lichaam overschakelt naar vetverbranding. Het zorgt voor minder grote schommelingen in de hoeveelheid glucose en insuline in het bloed.” Veel mensen vallen af door periodiek vasten, maar niet iedereen.
Volgens Seidell is niet de hele dag door eten en zo nu en dan vasten eigenlijk heel natuurlijk en gebeurde dit al in de tijd dat mensen zichzelf in leven hielden door te jagen en te verzamelen. ,,Onze fysiologie (functies van het lichaam, zoals de stofwisseling) is ontwikkeld in de honderdduizenden jaren die onze voorouders als jagers en verzamelaars doorbrachten”, legt de hoogleraar Voeding en Gezondheid uit. ,,Een patroon dat vaak gepaard ging met vasten en feesten, omdat er lang niet altijd eten werd gevonden. Ook mislukte de jacht weleens. De voedselomgeving waarin voortdurend energierijk voedsel aanwezig is, zoals anno 2021, is voor ons lichaam een onnatuurlijke situatie.”
De voedselomgeving waarin voortdurend energierijk voedsel aanwezig is, is voor ons lichaam een onnatuurlijke situatie
Ziel en lichaam zuiveren
Voor Siham (34) is jaarlijks een maand vasten dan ook heel natuurlijk. Elk jaar doet ze mee aan de ramadan om haar ‘ziel en lichaam te zuiveren’. Van zonsopgang totdat de zon ondergaat, eet en drinkt ze niet. Ook geen slokje water. Het is voor Siham een tijd van bezinning, bewustwording en dankbaarheid. ,,Het maakt mijn geloof nog sterker”, legt de moslima uit. ,,Je wordt weer met beide benen op de grond gezet.”
Dat kan de hoogleraar Voeding en Gezondheid beamen. ,,Zo nu en dan je lichaam en brein niet belasten met het verwerken van voedsel kan leiden tot een reset van lichaam en geest”, vertelt Seidell. ,,Ook neemt het bewustzijn van wat en waar we eten toe.”
Lichamelijk merkt Siham er weinig van. ,,In het begin voel ik mij wel een beetje suf”, vertelt ze. Maar uiteindelijk went je lichaam aan het ramadan-ritme en dan heb ik tussendoor ook geen honger. De maand is zo voorbij.”
Maar krijg je door al die uren niet eten juist niet meer last van eetbuien en overeten? ,,Dat hangt helemaal af van de persoon en de omstandigheden”, legt Seidell uit. ,,Het effect van korte periodes van vasten op het lichaamsgewicht is vergelijkbaar met dat van dagelijks iets minder eten dan normaal.”
Uiteindelijk went je lichaam aan het ramadan-ritme en dan heb ik tussendoor ook geen honger. De maand is zo voorbij
Hoe kun je je voorbereiden?
Wel raadt Seidell af om cold turkey te gaan vasten. ,,Het hangt vooral af van je routines en sociale en fysieke omgeving”, aldus Seidell. ,,Als je altijd met collega’s gaat lunchen of met je gezin ontbijt, is het daaraan onttrekken best lastig. Bereid je er dus goed op voor en laat het mensen weten waar je normaal samen mee eet.” Een volle voorraadkast en ijskast helpen ook niet mee. Daarom is het volgens Seidell goed om je van het normale ritme en de omgeving te onttrekken, door bijvoorbeeld een detoxweekend of door in retraite te gaan.
Een voorbeeld van vasten kan zijn: vijf dagen wel eten, gevolgd door twee dagen niet eten. Of zestien uur per dag niet eten. Dus dan eet je bijvoorbeeld alleen van 13.00 uur tot 19.00 uur. In die vastenperiode is het wel belangrijk om genoeg water te drinken, om uitdroging te voorkomen. Zodra er weer gegeten en gedronken mag worden, is het ook dan belangrijk om gezond en gevarieerd te eten volgens de Schijf van vijf.
Vitamines en mineralen
Siham let extra goed op de voeding die ze binnenkrijgt na zonsondergang, tijdens de zogeheten ‘iftar’. Zo eet ze gevarieerd en volgt ze de Schijf van vijf om alle essentiële vitamines en mineralen binnen te krijgen. ,,Meestal begin ik met een dadel”, zegt ze. ,,En daarna maak ik een smoothie met allerlei groenten en fruit.”
Vasten doet Siham echt en alleen tijdens de ramadan. ,,Ik heb overwogen om het vaker te doen”, zegt ze. ,,Je hebt ook speciale dagen tussendoor om te vasten, maar dat doe ik nooit.”
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Anne (21) kreeg kanker: ‘Ik had zoiets van: ik zou uit eten gaan met vriendinnen, het komt niet uit’
Anne de Bruijn (21) was net naar Rotterdam verhuisd, begonnen aan haar studie aan de Erasmus Universiteit en maakte nieuwe vrienden. En toen was daar de diagnose leukemie. Nu vraagt zij aandacht voor de mentale zorg voor jongvolwassen kankerpatiënten: ,,Alsof alles van je wordt afgepakt.” -
PREMIUM
De rentes gaan weer omhoog, wat betekent dat voor ons spaargeld?
De tijd van negatieve rentes lijkt voorbij. Wereldwijd moet weer betaald worden voor geleend geld. Wie profiteert daarvan en wie betaalt de rekening? Vier vragen over de stijgende rente. -
PREMIUM
Avondklok wordt geen ‘dingetje‘ voor moslims tijdens ramadan
DEN BOSCH - Hoe wordt komende maand ramadan beleefd? Moslims zullen zich tijdens de vastenmaand massaal aan de avondklok houden, zo is de verwachting. De avondklok heeft wel consequenties voor de laatste gebeden, want die worden verplaatst van de moskee naar thuis. De saamhorigheid wordt daardoor niet zozeer op de proef gesteld. Wél is het van nadelige invloed op het verdienen van hasanaat, oftewel beloningen. -
VRAAG & ANTWOORD
‘Mag je autorijden met een koptelefoon op?’
‘Ik zie steeds meer mensen met een koptelefoon op achter het stuur van hun auto zitten’, schrijft lezer Hendrik de Groot in de wekelijkse vraag & antwoord-rubriek van onze autoredactie. ‘Ik heb het idee dat deze mensen de geluiden van buitenaf missen en daardoor niet goed kunnen reageren bij noodsituaties. Is dit niet verboden?’ -
PREMIUM
Ramadan-pakketten voor gezinnen met weinig geld? Een tópidee, vindt jongerenwerker Thijs (37)
Zelf heeft hij genoeg ideeën, maar daar gaat het niet om. Jongerenwerker Thijmen Klinkhamer (37) wil Viaanse jongeren vooral de bank af krijgen met hun eigen plannen.
-
PREMIUMmantelzorg
‘Ik heb het idee dat ze het op mijn werk zien alsof ik twee extra vrije dagen heb’
Werk combineren met de zorg voor een van je ouders of kind, veel Nederlanders doen het. Makkelijk is het allesbehalve. 10 procent van de werkende mantelzorgers denkt na over stoppen met werken. Wat kun je doen om het vol te houden? -
Eva Breda: ‘Na maanden therapie moest het nu toch juist beter met me gaan?’
Onze mentale gezondheid is er nog nooit zo slecht aan toe geweest. Ervaringsdeskundige Eva Breda, ook journalist voor Libelle, onderzoekt in haar columns hoe dat beter kan. Deze week: therapie doorstaan. -
Veel sterfgevallen in april, vermoedelijk door corona en griep
Voor het eerst sinds eind 2021 zijn in april opvallend veel mensen overleden. Onderzoekers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) wijzen naar het coronavirus en de griepgolf als mogelijke oorzaken. Het aantal sterfgevallen is inmiddels weer gedaald.