Veel ouderen komen nooit meer buiten

Dat blijkt uit een inventarisatie van de Abvakabo FNV, die vandaag wordt gepresenteerd in aanloop naar nieuwe cao-onderhandelingen.

De bond opende drie weken geleden een meldpunt. Werknemers reageerden massaal: er zijn 1801 misstanden gemeld. Zo komen bewoners te laat uit bed, moeten ze te lang wachten op hulp, worden er veel medicatiefouten gemaakt en ontstaan er onnodig doorligwonden. Ook dreigen ze ondervoed en uitgedroogd te raken. Maar verreweg de meeste meldingen (413) gingen over eenzaamheid onder ouderen en gebrek aan aandacht.

Zo meldde een zorgmedewerker uit Drenthe: 'Mevrouw is in 3 jaar tijd één keer mee naar buiten geweest.' Haar collega rept over een cliënt die al 5 jaar geen frisse lucht meer heeft ingeademd.

Personeel wil wel wandelen met bewoners, maar het ontbreek ze simpelweg aan tijd, zegt Lilian Marijnissen van Abvakabo FNV. 'Ik was laatst in verpleeghuis in Delft, daar was een hele afdeling al 2 jaar niet meer buiten geweest. Dagelijks douchen, even naar buiten, dat zijn basisbehoeften. Maar de werkdruk is veel te hoog. Dat wordt straks nog erger, vanwege de aangekondigde ontslagen in veel zorginstellingen.'

Hygiënecodes
Lilian, medewerker van een verpleeghuis in West-Friesland: 'Mijn bewoners komen ook nauwelijks buiten. Vrijwilligers zijn er nauwelijks. Wij hebben geen tijd.'

's Middags staat ze alleen met 9 demente bewoners. 'Ik kan niemand achterlaten. Bovendien heb ik te veel andere klussen. We hebben heel strenge hygiënecodes, waardoor ik zelfs wc's moet poetsen, de schoonmakers zijn wegbezuinigd.'

Ook Andrea ziet 'haar bewoners' alleen maar binnen. Ze werkt jaren in de zorg, in een verpleeghuis in Amsterdam. Elke keer breekt haar hart een beetje als cliënten vragen of ze naar buiten kunnen. 'Ik zou ze graag de zon op hun gezicht laten voelen. Maar dat kan niet. Ik heb te weinig collega's en ik kan mijn groep niet alleen laten. Stel dat er iemand tijdens mijn afwezigheid valt?' Ze probeert zoveel mogelijk familieleden te charteren. 'Maar veel mensen hebben het druk.'

Vijf miljoen
Volgens bondsbestuurder Marijnissen onderstreept het meldpunt het rapport van de Inspectie voor de Gezondheidszorg dat vorige week naar buiten kwam. Die stelde dat de ouderenzorg in veel tehuizen onder de maat is. 'Dit sluit daar op aan.'' Het extra geld dat staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) uittrok is volgens haar niet genoeg. 'Vijf miljoen euro extra. Daarmee kun je in 1 op de 20 zorginstellingen één personeelslid extra aantrekken.'

Dezelfde staatssecretaris zegt in een reactie de signalen van verzorgenden zeer serieus te nemen. 'Ze komen niet als een verrassing,' zegt hij, doelend op het inspectierapport. De extra maatregelen en het geld dat hij heeft uitgetrokken moeten de kwaliteit verbeteren. 'Kwetsbare ouderen moeten kunnen rekenen op liefdevolle zorg.'' Hij wijst ook naar de samenleving. 'Eenzaamheid lost je niet op met geld.'

Lilian ziet het somber in. 'Bewoners komen aandacht tekort. Ze krijgen geen prikkels, vallen in slaap, worden agressief. Je kunt beter in de gevangenis zitten. Treurig.'