Zorgpersoneel: verwaarlozing ouderen structureel probleem

Ben Oude Nijhuis, die vorige week op 82-jarige leeftijd overleed, luidde vlak voor zijn dood de alarmbel over het Haagse verpleeghuis van zijn demente vrouw. In dezelfde instelling wordt ook de moeder van staatssecretaris Martin van Rijn verzorgd.  

Oude Nijhuis klaagde onder meer dat zijn vrouw soms zonder toezicht op de afdeling zat, uit tijdgebrek onzorgvuldig met medicijnen wordt omgesprongen, kleding niet vaak genoeg wordt gewassen en cliënten niet vaak genoeg worden verschoond. ,,De urine liep langs haar enkels," zei hij over zijn vrouw.

Een uur alleen laten
Het verpleeghuis ontkende het probleem en sprak van incidenten. Maar uit een enquête die het AD samen met vakbond Abvakabo FNV heeft gehouden onder ruim 3800 zorgmedewerkers van meer dan 600 instellingen, blijkt dat de problemen die Oude Nijhuis aankaartte regelmatig en in heel het land voorkomen.

Ruim 90 procent van de ouderenzorgmedewerkers laat weten te weinig tijd en mensen te hebben om goede hulp te kunnen bieden aan de bejaarde bewoners. Daardoor moet 54 procent van het zorgpersoneel cliënten langer dan een uur alleen laten. Eén op de vijf zegt dat dit dagelijks voorkomt. Eenzelfde aantal ervaart het wekelijks. Ruim 14 procent maakt dit elke maand mee.  

Vergissingen en valpartijen
Ruim 68 procent van de zorgmedewerkers meldt dat door onderbezetting en te hoge werkdruk vergissingen worden gemaakt met medicatie. Meer dan 70 procent geeft aan dat gebrek aan personeel leidt tot valpartijen of conflicten tussen patiënten. In een kwart van de gevallen gebeurt dit op wekelijkse basis.  

Ruim 28 procent zegt dat cliënten soms lijden aan ondervoeding of uitdroging. Eenderde van het zorgpersoneel constateert dat cliënten te lang vuile kleding moeten dragen.  

Schrijnend  
De toestand in de bejaardenoorden is niet alleen schrijnend voor bewoners, maar ook voor het personeel, meent Lilian Marijnissen van vakbond Abvakabo FNV. ,,Zorgmedewerkers kiezen dit beroep niet vanwege de topsalarissen. Zij doen dit werk omdat ze goede zorg willen verlenen. Als dat niet lukt omdat ze tijd en handen tekort komen, is dat ongelooflijk frustrerend."  

Volgens Marijnissen maken zorgmedewerkers noodgedwongen elke dag keuzes die ze niet willen maken. ,,Om iemand in bed te tillen, zijn twee mensen nodig. Maar dan zijn de mensen in de huiskamer alleen, om maar een voorbeeld te noemen. Zorgmedewerkers proberen alle ballen in de lucht te houden om in hun dienstverlening niet door de bodem van de menswaardigheid te zakken. Deze enquête onderstreept dat er meer personeel nodig is."  

Nieuw plan
Staatssecretaris van Volksgezondheid Martin van Rijn zegt volgende maand met nieuwe maatregelen te komen om de ouderenzorg aan te pakken. ,,Het verbeteren van de verpleeghuizen is een van mijn belangrijkste speerpunten. Ik heb de Tweede Kamer onlangs voorgesteld direct scherper toezicht in te stellen waar de zorg ondermaats is. Maar ik pak het probleem grondiger aan, want dit probleem is hardnekkig. Beter bestuur is er niet met een knip van de vingers, nieuwe gebouwen staan er niet morgen, personeel hoger opleiden kost jaren. Daarom presenteer ik nog voor de kerst een plan voor de lange termijn. Onze kwetsbare ouderen moeten kunnen rekenen op liefdevolle zorg in een veilige omgeving."