Hoogleraar UMCG over de (on)zin van mondkapjes: 'Tegen virussen helpt het niet, het is een schijnveiligheid’

Mondkapjes zijn er in allerlei soorten en maten, vertelt Niesters. ,,Op vliegvelden zie je al geruime tijd Chinezen of Koreanen met mondkapjes rondlopen. Dat zijn van die losse meer chirurgische kapjes. Doekjes om je mond en als het goed gaat, ook nog je neus bedekken.’‘ Maar virussen, zoals corona, gaan hier volgens de hoogleraar met gemak doorheen.

,,Coronavirussen en andere virussen zitten in kleine druppeltjes en je raakt eigenlijk vanaf een kleine afstand besmet. Het gaat om een afstand van anderhalf tot twee meter, of minder. De druppels komen dan op de mondkapjes en als je dit aanpakt met je hand kun je je alsnog besmetten.”

Daar komt volgens Niesters nog eens bij dat het gebruik onhygiënisch is. ,,Als je zelf ziek bent en moet hoesten of niezen, besmet je het mondkapje van binnenuit met je eigen vieze vloeistof. Je ziet mensen dan het kapje wel nog verwijderen. Zinloos.”

Mensen die er desondanks op staan om een mondkapje te gebruiken, moeten het masker regelmatig wisselen. Niesters wijst erop dat de mondkapjes die nu wereldwijd gretig aftrek vinden eigenlijk bedoeld zijn als bescherming tegen fijnstof. ,,En ik heb ook wel het idee dat het meer een gewoongoed onder bepaalde groepen aan het worden is.”

Bestaar er dan geen enkele soort mondkapjes die wel bescherming bieden tegen besmetting met virussen zoals corona? Die zijn er, vervolgt Niesters. ,,Een echte bescherming is een kap met een filter. Die worden ook gebruikt in laboratoria als met materiaal van een patiënt wordt gewerkt of wanneer je in de kamer bent met een besmette patiënt. In deze gevallen weet je dat het risico op besmetting hoog is.”

In het dagelijks leven is het gebruik van een medische mondkap onhaalbaar. ,,Het ademen is lastiger en meer vermoeiend. Je moet namelijk echt goed in- en uitademen. Dat houd je niet zo lang vol.”

In Nederland mogen mensen dan al mondkapjes inslaan, echt zorgelijk is de situtatie nog niet. ,,We zijn met z’n allen goed voorbereid. Er zijn maatregelen genomen, de ziekenhuizen hebben isolatiekamers en gelukkig is de griepedidemie op dit moment erg beperkt’‘, zegt Niesters. Mocht in Nederland toch een besmetting met het nieuwe coronavirus worden ontdekt, dan staat de GGD paraat om te kijken met wie de patiënt in contact is geweest.