Straatafval tot kunst verheven in Cacaofabriek

Niet dat de in Helmond geboren Amsterdammer (69) voortdurend voorovergebogen de straat afspeurt. “Maar in 2005 merkte ik dat ik zo af en toe, als mijn oog er toevallig op valt, kleine voorwerpen van straat opraap. Daar moest ik eigenlijk iets mee doen.” Van verweerde kassabonnetjes tot stukjes van een schoenzool. Een duidelijke lijn heeft hij zelf ook nog niet ontdekt, al heeft hij een voorkeur voor platgereden afval.

Dus besloot hij zijn gevonden voorwerpen – intussen zo’n 800 - in eerste instantie als museumstukken te archiveren, met datum, vindplaats, tijdstip en formaat van de vondst. Een enkele keer geeft hij ze een titel mee. Zoals een nauwelijks beschadigde knoop, ook in De Cacaofabriek te zien. Je ziet er niets bijzonders aan, tot je leest: ‘Ground Zero’. De knoop is gevonden in een spleet van het wegdek vlakbij de plek waar twee vliegtuigen in de Twin Towers vlogen. ,,Dat gegeven geeft zo’n voorwerp een andere lading.”

Dat hij die voorwerpen ooit zou exposeren, had De Kimpe in 2005 niet kunnen bedenken. ,,Zoiets groeit”, vertelt hij. Met Jan Klatter, net als Peter ontwerper in de theaterwereld en als kunstenaar maker van ruimtelijke schaalmodellen, had hij het er vaker over samen iets te gaan doen. Dat kon in De Cacaofabriek.

Ondertussen troffen de kunstenaars twee mensen van een andere generatie. Zowel Roos van Haaften als Maurice Bogaerts maakten werk speciaal voor deze ruimte. Ook De Kimpe ging aan de slag. Van een aantal schoenhakjes maakte hij met bladgoud vergulde afgietsels. Andere voorwerpen fotografeerde hij en drukte hij af op glas, zowel positief als negatief. ,,Daardoor vragen ze op een heel andere manier de aandacht”, merkt hij op.

Als ontwerper/scenograaf werkte De Kimpe voor tal van gerenommeerde theatergezelschappen en musea, zoals het Van Goghmuseum en de Neue Galerie in New York. Hij weet daardoor wat omgeving kan doen en hoe werken een relatie met elkaar aangaan. De tentoonstelling is dan ook heel bewust opgebouwd. Zoals de hoek waarin vier voile doeken met enorm uitvergrote prints hangen, tegen een achterwand met een horizontale zwarte band. ,,Zoiets kan alleen hier. Op een andere plek zou je het anders moeten opbouwen”, denkt hij.

Het verheffen tot kunst van gevonden voorwerpen kun je vreemd vinden. Absurd zijn in ieder geval de omstandigheden waarin de tentoonstelling wordt gehouden. Eigenlijk zou die, na eerder uitstel, zondag 24 januari starten. Corona houdt dat voorlopig tegen. ,,Natuurlijk is dat jammer”, vindt De Kimpe, ,,maar het heeft ook iets moois. Op een of andere manier hebben we de afgelopen twee weken gedisciplineerd aan de inrichting gewerkt en we zouden kunnen openen. Bovendien hebben we interessante, soms filosofische gesprekken gevoerd. Is kunst bijvoorbeeld nog steeds kunst als niemand die te zien krijgt?”

Hij hoopt niet dat het zover zal komen. De tentoonstelling loopt in ieder geval tot 5 april en het lijkt onwaarschijnlijk dat die voor die tijd niet open kan. Bovendien maakt De Cacaofabriek nog een filmpje van de tentoonstelling, dat in de komende tijd als een preview online geplaatst wordt.