2020 was een rampjaar, maar dit mag mee naar 2021: de EU

2020 was in veel opzichten een rampjaar. Maar er was ook veel positiefs, daarover schrijven we deze week op deze plaats. Niet om te relativeren wat fout ging, maar om hoop te putten uit wat goed ging. Vandaag: de EU.  

De EU? Ja, die deed het helemaal zo slecht niet. Zeker niet als je in ogenschouw neemt wat er allemaal had kúnnen gebeuren. In tegenstelling tot wat sommigen voorspelden, heeft géén land zich in navolging van Groot-Brittannië gemeld voor een exit. Britse pogingen om met afzonderlijke landen te onderhandelen en zo de EU uit elkaar te spelen, liepen op niets uit. Er is consequent met één stem gesproken. Met als eindresultaat een akkoord dat de schade van Brexit beperkt. 

De EU faalt, hoorde je ook tijdens de eerste weken van corona. Grenzen gingen voor het eerst in jaren dicht. Maar volksgezondheid hebben de lidstaten altijd als nationale bevoegdheid willen houden, dus wie faalt er dan eigenlijk? Zodra exporteurs en grensarbeiders last ondervonden, kwam de samenwerking alsnog snel op gang. Spaanse aardbeien, Franse wijnen en Nederlandse tomaten bleven ondanks de lockdowns in de hele EU verkrijgbaar. Landen concurreerden elkaar niet de markt uit voor een vaccin, maar kochten het samen in. Nederlandse patiënten mochten naar Duitse IC's. En er kwam een hulppakket. Zoals de Amerikanen na de oorlog Europa weer op de been hielpen met een Marshallplan, doen de Europeanen dat nu zelf. Met hetzelfde doel trouwens: verarmde landen zijn een risico voor de stabiliteit én voor de export, dus help ze maar beter overeind. 

Het was in 2020 verleidelijk om soevereiniteit te verwarren met macht. Maar de wereld kent drie grote blokken: de VS, China en de EU.  Vlakbij hebben we ook nog Rusland en Turkije, die er niet voor terugschrikken buurlanden te intimideren. Om een van die grote blokken te verlaten om het op je eentje te proberen is zoiets als je tot het communisme te bekeren in 1989: slechte timing, zoals een Amerikaanse commentator schreef. Dat de overige 27 EU-landen in dit crisisjaar juist nauwer gingen samenwerken is goed nieuws voor handelsland Nederland. Dat mag mee naar 2021.