De aanhouder wint soms echt

Je kunt korter douchen. Minder vliegen. Met een spandoek de straat op gaan. Maar als je iets wilt doen tegen klimaatverandering kun je ook het grootste pensioenfonds van Nederland zover krijgen dat het stopt met beleggen in producenten van fossiele brandstoffen. Liset Meddens en haar actiegroep ABP Fossielvrij is het na vijf jaar strijd gelukt. En los van wat je er inhoudelijk van vindt: dat is een felicitatie waard. Liset Meddens laat net als Marjan Minnesma van Urgenda, Faiza Oulahsen van Greenpeace of Babette Porcelijn van Think Big Act Now zien: de aanhouder wint soms echt.

En er is iets gewonnen, dinsdagmorgen. ABP is het op vier na grootste pensioenfonds ter wereld. Het beheert voor zijn drie miljoen leden 500 miljard euro aan kapitaal. Als zo’n grote investeerder publiekelijk verklaart zijn geld niet langer in ‘vervuilende’ bedrijven te steken, is dat een belangrijk signaal. De Britse zakenkrant Financial Times opende er niet voor niets mee. Het is ook meer dan symbolisch. Bedrijven halen geld op bij beleggers om nieuwe investeringen te kunnen doen. Dat kan op den duur lastiger worden als meer beleggers zich van hen afkeren. En dat is precies wat er gebeurt: Milieudefensie mag het dan nog niet genoeg vinden, er zijn wereldwijd inmiddels bijna 1500 institutionele beleggers die ‘fossiele’ bedrijven de rug toe hebben gekeerd. Bijna tien keer zoveel als tien jaar geleden.

Bij de beslissing van het ABP speelde het recente klimaatrapport van het IPCC een rol, zei bestuursvoorzitter Corien Wortmann. Er moet veel gebeuren om de opwarming van de aarde te beperken, maar oliemaatschappijen blijven meer geld steken in het aanboren van nog meer olie en gas dan in duurzame energie. ,,En we zien sinds een jaar dat werknemers en deelnemers zich veel meer zorgen maken over het klimaat.” Er dreigde deze maand zelfs een rechtszaak tegen ABP. Eerder dit jaar brak er intern onrust uit toen ABP-bestuurslid Menno Snel voorzitter werd van gas- en olielobby Nogepa. Waarmee maar gezegd mag zijn: We zijn allen consument, maar ook burger, werknemer en pensioenspaarder. Wie wil, kan in al die rollen invloed hebben.