'Turk en Marokkaan minder snel crimineel in gastvrije gemeente'

In tolerante, multiculturele gemeenten is de kans kleiner dat allochtonen in de criminaliteit belanden. Vooral bij Turkse Nederlanders maakt dat een flink verschil. Het kan gevolgen hebben voor de manier waarop we in Nederland naar integratie kijken.

Dat stellen onderzoekers van onder meer de Erasmus Universiteit Rotterdam en de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR). Zij vergeleken de criminaliteitscijfers in Nederlandse gemeenten met gegevens over de houding tegenover allochtonen in die gemeenten.Het resultaat is dat in gebieden met een minder tolerante houding naar migranten (vaak plaatsen in de Bible-belt en Limburg) relatief meer Marokkaanse en Turkse Nederlanders verdacht worden van criminaliteit. In regio’s waar volgens de onderzoekers meer multiculturalisme is (de Randstad, Noord-Nederland) zijn die criminaliteitscijfers onder beide groepen lager.

Oververtegenwoordigd

Allochtonen zijn al jaren oververtegenwoordigd in de Nederlandse criminaliteitsstatistieken. ,,Minder bekend is dat die cijfers verschillen per gemeente”, stelt Arjen Leerkes, socioloog aan de Erasmus Universiteit en onderzoeker bij het WODC, het onderzoekscentrum van het ministerie van Veiligheid en Justitie. ,,Nu blijkt dat vooral Turkse mannen een lagere kans hebben om als dader geregistreerd te staan als zij in een multicultureel georiënteerde gemeente wonen. Dat zijn gemeenten waar de inwoners culturele verschillen minder afwijzen en waar men meer bereid is om migranten op te nemen in de samenleving”. Het kan de kans dat iemand in zijn leven met de politie in aanraking komt tot 20 procent verminderen. Het zelfde gaat, in mindere mate, op voor in Marokko geboren mannen die hier wonen. Voor Marokkaanse Nederlanders die hier zijn geboren, maakt het niet uit waar ze wonen.

Of een gemeente multicutureel is bepaalden de onderzoekers aan de hand een enquête uit 2010 waarin Nederlanders werd gevraagd naar hun mening over migranten en op gegevens over onder meer etnische diversiteit en stemgedrag. ,,Vooral betere buurtrelaties blijken de kans op crimineel gedrag te verminderen, de sociale controle is dan groter”, constateren de onderzoekers. Een conclusie die volgens hen wereldwijd opgaat. ,,In landen die open staan voor migranten, zoals Canada, zie je dat er minder of geen oververtegenwoordiging van die migranten in de criminaliteit is.”

Integratie

Daarom moet de politiek, volgens Leerkes, nadenken over de manier waarop in Nederland tegen integratie wordt aangekeken. ,,Het beleid neigt naar assimilatie, migranten moeten zich volledig aanpassen. Maar misschien moeten we streng zijn waar het gaat om Nederlands leren, maar mensen tegelijkertijd de mogelijkheid geven hun eigen cultuur deels te behouden, dat blijkt een dempende werking te hebben op criminaliteit.”