Hoogleraar Transportbeleid van de TU Delft Bert van Wee: ,,Het kan zijn dat iemand vergeet om nieuwe gegevens door te geven, maar ik sluit zeker niet uit dat mensen denken: oh wat handig, ik krijg zomaar geld voor niets. In zekere zin is dat fraude.''

Volgens Tweede Kamerlid Duco Hoogland van de PvdA bevestigt dit zijn 'onderbuikgevoel' dat dit soort projecten 'zeer fraudegevoelig' is en 'hebberigheid in mensen naar boven kan halen'. Het PvdA-Kamerlid eist dat fraude wordt bestraft.

Opdrachtgevers en uitvoerders van verschillende spitsmijdprojecten willen het geen 'sjoemelen' en 'fraude' noemen. Woordvoerder Petra Borsboom van de provincie Gelderland: ,,In een project als dit zullen er altijd mensen zijn die misbruik maken, maar het gros heeft helemaal niet de neiging om te frauderen.''

Volgens de provincie Gelderland loont het niet de moeite om de bedragen waarvoor mogelijk is gefraudeerd terug te vragen. ,,Als je kijkt naar wat het kost om relatief lage bedragen terug te vragen, dan zijn die vermoedelijk hoger dan de gelden die zijn uitgekeerd,'' aldus Borsboom. ,,Je weet niet eens zeker of er opzettelijk is gefraudeerd en bovendien moet je er een heel juridisch circus voor optuigen om dat geld terug te krijgen.''

In Gelderland zijn ze er volgens haar gedurende het project achtergekomen dat ze bijvoorbeeld als iemand zich aanmeldt met nieuw kenteken, op dat moment de vraag moeten stellen of er een ander kenteken uit moest. Borsboom: ,,Dat zijn vragen die wij in het begin niet hebben gesteld.''

Volgens professor Van Wee betekent het gesjoemel met subsidies niet dat spitsmijdprojecten geen nut hebben gehad. ,,Spitsmijden op zich is behoorlijk succesvol. Als je kijkt naar alle proeven, dan zien we ongeveer een halvering van het aantal keren dat automobilisten nog in spits rijden, dus dat is aardig effectief.'' Het feit dat er 'wat misbruik' is betekent volgens hem niet dat het een slechte maatregel is.

App
Het enige spitsmijdproject waarbij niemand heeft gefraudeerd, is 'Winnen van de file' op de A2 tussen Best West en Boxtel. Deelnemers moesten met een app aantonen dat zij niet op de weg waren tijdens de file-tijden én de smartphone mocht zich tijdens de spits niet op het traject bevinden. ,,Indien de deelnemer geen GPS-gegevens met de app beschikbaar stelde, kon hij ook geen punten verdienen en kans maken op een prijs.", zegt woordvoerder Catelijne Thomassen.

Toch is daarmee volgens PvdA-Kamerlid Hoogland fraude ook nog niet helemaal uitgesloten. ,,Ik kan me voorstellen dat een app werkt, maar een gsm in de auto van de buurman leggen kan en je telefoon omwisselen met die van je vrouw kan natuurlijk ook makkelijk.''