Waar een klein land al zo lang onmisbaar in kan zijn. Wie het deze week verschenen EU-rapport over de Europese drugsmarkt leest, zou kunnen denken dat Nederland een soort narcostaat is, een polderversie van Mexico en Colombia ineen. 

Niet alleen is Nederland de grootste drugsproducent van Europa, het is ook het belangrijkste overslagpunt voor de mondiale handel in cannabis, cocaïne en heroïne. Intussen ziet Nederland zich volgens het rapport geconfronteerd met 'internationaal en langdurig geweld' dat samengaat met de drugshandel. 

De belangen zijn groot: jaarlijks besteden Europeanen 24 miljard euro aan illegale drugs. Een flink deel van dat geld vloeit naar Nederland. De financiële crisis heeft blijkbaar nauwelijks gevolgen gehad voor de handel in verdovende middelen.

Tekst loopt door onder infographic.

Wiet
Vanuit Nederland wordt wiet geëxporteerd naar elke uithoek van de wereld. Naar schatting de helft van alle cocaïne in Europa komt binnen via de haven van Rotterdam, waar jaarlijks elf miljoen containers arriveren, waarvan slechts vijftigduizend worden gecontroleerd.

Coke die zijn weg vindt naar Rusland, Azië, het Midden-Oosten en Australië wordt herverdeeld in Nederland. Marokkaanse en Afghaanse hasj verspreidt zich via Nederland over Europa. Aanvoerlijnen van heroïne uit het oosten vertakken zich in Nederland naar de rest van het continent. 

Brabant en Limburg
Maar niet alleen de Hollandse handelsgeest maakt Nederlandse criminele organisaties tot multinationals. De nijverheid van met name Brabanders en Limburgers vormt de absolute melkkoe van de Nederlandse drugsindustrie: synthetische drugs. Verreweg de meeste xtc die in Europa én de VS wordt geslikt, komt uit drugslaboratoria in vooral Zuid-Nederland.

Europa is nagenoeg zelfvoorzienend als het gaat om xtc en mdma. Die overvloed aan partydrugs heeft ook zijn effect op de binnenlandse markt: in elk Europees land melden xtc-gebruikers dat zij weleens problemen hebben om aan drugs te komen. Behalve in Nederland.

Kenniseconomie
Ook de kenniseconomie floreert in de drugsscene. Buitenlandse criminelen, tot in India aan toe, vragen hun Nederlandse branchegenoten om advies bij het opzetten van wietkwekerijen en xtc-laboratoria. Die consultancy omschrijft het rapport als 'crime-as-a-service', een totaalpakket aan kennisoverdracht en advies.

Daarnaast komen buitenlandse criminele groepen graag naar Nederland om gebruik te maken van de Nederlandse 'dealmakers', de 'diepgewortelde en groeiende' Nederlandse criminele organisaties die contacten faciliteren tussen bijvoorbeeld Zuid-Amerikaanse drugskartels en Europese groothandelaren.

Zo zijn er banden met de Italiaanse maffia, Turkse heroïnehandelaren, Engelse gangsters, Colombiaanse cocaboeren, Albanese tussenhandelaren, West-Afrikaanse transporteurs, Marokkaanse hasjboeren, Afghaanse papaverplanters en Australische motorbendes. Want Nederland is deskundig en innovatief op drugsgebied en is dat al jaren: 'de belangrijkste innovaties in de cannabisproductie van de afgelopen 20 jaar komen uit Nederland.' Hollandse xtc-laboratoria worden bovendien 'steeds professioneler' ingericht, stelt het rapport. 

Slim
Innovatie is essentieel, in elke economische sector. Van dat besef lijken ook de Nederlandse drugscriminelen doordrongen. Ze hebben ambitie, zoeken naar slim gebruik van nieuwe technieken en kijken naar de toekomst: ook de drugs die via goed verborgen platforms op internet worden verkocht, komt voor een substantieel deel uit Nederland. Zo zet een lange Nederlandse handelstraditie zich onverminderd voort.