VN-rapport: Decennia van ontbossing brengen de planeet in gevaar

Het rapport, waar door tientallen wetenschappers van over de hele wereld jarenlang aan is gewerkt, is zeer alarmerend. Bijna de helft van het landoppervlak van de wereld wordt nu ingenomen door landbouw, waarvoor stukken bos zijn gekapt. De wereldwijde voedselsystemen zijn verantwoordelijk voor 80 procent van de ontbossing en 70 procent van het zoetwatergebruik, stelt het rapport.

Ze zijn ook de grootste oorzaak van het uitsterven van verschillende levenssoorten, wat tegenwoordig honderd tot duizend keer sneller gaat dan voordat menselijke activiteit het klimaat radicaal begon te veranderen. ‘Het risico van wijdverbreide, abrupte of onomkeerbare veranderingen van het milieu zal toenemen’, waarschuwt het Global Land Outlook 2-rapport.

Ibrahim Thiaw van de VN toonde zich zeer verontrust. ,,Hoe we landbronnen beheren en gebruiken, bedreigt de gezondheid en het voortbestaan ​​van veel soorten op aarde, inclusief de menselijke soort”, vertelde hij het Franse persbureau AFP. ,,Business as usual is geen levensvatbaar pad voor ons voortbestaan ​​en onze welvaart. Er moet iets veranderen.”

Volgens het rapport is minstens 70 procent van het beschikbare land omgezet voor menselijk gebruik, en het meeste daarvan is ‘gedegradeerd’. Dat betekent dat gewassen niet zo goed groeien als vroeger. ,,Er is niet veel land meer over”, zei VN-hoofdwetenschapper Barron Orr. ,,En toch zien we nog steeds een versneld tempo van veranderingen in landgebruik plaatsvinden.”

Het rapport komt met een veelzeggende conclusie met betrekking tot de voedselproductie op de wereld: aan de ene kant beheert 1 procent van de landbouwbedrijven 70 procent van de landbouwgrond in de wereld. Aan het andere uiterste beslaat 80 procent van de bedrijven slechts 12 procent van alle landbouwgrond. 

Ondertussen eist de wereld meer voedsel om de groeiende bevolking te voeden, terwijl de (ook nodige) inspanningen om klimaatverandering te bestrijden soms tegengesteld zijn. Zo moeten bossen intact gelaten worden, maar is er ook ruimte nodig voor windparken en zonnepanelen. ,,Dit zijn tegenstrijdige eisen”, zegt Barron Orr. ,,Er is niet veel grond meer over om mee te werken.”

Komende maand vindt in Abidjan, de grootste stad in Ivoorkunst, een VN-conferentie plaats over dit onderwerp. Daar zullen de opstellers van het rapport beleidsmakers nogmaals waarschuwen. Toegezegd is dat per jaar een stuk land ter grootte van China (10 miljoen vierkante meter) hersteld zal worden. Maar eenvoudig is dat niet, want de kosten daarvoor bedragen ongeveer 1,6 biljoen euro. Thiaw van de VN vindt dat particuliere bedrijven, die het meest actief zijn in de voedselproductie, meer zouden moeten investeren in de natuur. 

Zo zouden ze bijvoorbeeld moeten inzetten op bodemherstel, de bescherming van bedreigde diersoorten of het verbeteren van faciliteiten voor drinkwater. Het rapport is positief over de ontwikkelingen in landen als Argentinië, de VS en ook Koeweit en Irak. Grote zorgen zijn er over Afrika, waar weinig geld is om te investeren. 

Bekijk hieronder al onze video’s over klimaatverandering: