Aantal bierbrouwerijen verdubbeld, maar er is geen keiharde concurrentie: ‘Je hebt elkaar ook nodig’

Stond de teller in 2016 nog op 435 Nederlandse brouwerijen, in april dit jaar lag dat aantal op ruim duizend, blijkt uit cijfers van de Kamer van Koophandel (KvK). In Zuid-Holland en Overijssel kwamen er de meeste brouwerijen bij, in eerstgenoemde provincie groeide het aantal van 51 in 2016 naar 149 nu. In Overijssel nam het aantal toe van 26 naar 76. Noord-Brabant blijft volgens de cijfers de absolute ‘brouwhotspot’ van het land met 214 brouwerijen.

_{Tekst loopt verder onder de grafiek.}

Jan Ausems, voorzitter van Stichting Erfgoed Nederlandse Biercultuur, ziet dat de groei met name zit in de kleine brouwerijen die hun ketels elders huren. ,,Een aantal kleine brouwers huurt hun ketels bij brouwerijverhuurders. Daar kunnen ze met hun eigen recept en label bijvoorbeeld 1000 liter bier laten maken.”

Het succes van de kleine lokalen zit ‘m volgens Ausems in de zogenaamde ‘craft beer-revolutie’, in 2011 overgevlogen uit de Verenigde Staten. ,,Je zag dat veel piepkleine brouwerijen lokaal bier gingen brouwen, vaak echte nichebieren met zure of extreem bittere smaken. Onder bierliefhebbers is toen een subcultuur ontstaan waarin ambachtelijk gebrouwen bier centraal stond en waarin het niet erg is om 12 euro te betalen voor een blikje bier.”

Hoewel de aantallen de afgelopen vijf jaar zijn verdubbeld, verwacht Ausems al twee jaar dat het plafond is bereikt. ,,Ik hoor geregeld geluiden van kleine brouwers dat zij moeite hebben hun bier te slijten. Als je je brood hiermee wil verdienen, moet je minstens een ton per jaar verdienen. Naast een andere baan kun je dit niet lang volhouden. Het kan niet anders dan dat de zwaksten op den duur het loodje leggen.”

Wat in 2017 voor Martijn de Zeeuw in de keuken als hobby begon, groeide vorig jaar uit tot een eigen bierbrouwerij, Brouwerij De 12 Stuyvers, met daarnaast een baan in de jeugdreclassering. ,,Ik vond bier altijd heel leuk en lekker. Het mooie aan bier is dat je vanuit een paar basisgrondstoffen een heel bijzonder product kan maken. In 2019 won ik de Open Nederlandse Kampioenschappen Amateurbierbrouwen en dat was voor mij het moment waarop ik dacht: hier moet ik iets mee.”

Ook De Zeeuw is een van de kleine lokalen, en richt zich op de omgeving Alphen aan den Rijn. In zijn omgebouwde schuur brouwt hij allerlei speciaalbiertjes, van triple tot IPA. Zijn standaardbieren brouwt hij elders op grotere schaal. Zijn klanten? ,,De meeste bieren verkoop ik aan winkeliers of slijterijen. Het gebeurt weleens dat mensen vragen of ik ze iets kan verkopen, maar daar zit veel tijd in. Het is slimmer om vijf dozen tegelijk te verkopen.”

Hoewel het door de verdubbeling van het aantal bierbrouwers lastiger lijkt om zijn bier aan de man te brengen, ziet De Zeeuw er ook wel het goede van in. ,,Tuurlijk is er meer concurrentie, maar anderzijds heeft het ook iets moois. Doordat lokaal hip en happening is, ontstaan er ook leuke samenwerkingen tussen brouwerijen. Dat gaat van kennis delen tot samen bier op de markt brengen en samen inkopen doen. In commerciële zin ben je wel elkaars concurrenten, maar je hebt elkaar ook nodig.”

In de video hieronder zie je hoe het bierbrouwen in ‘brouwhotspot’ Brabant eraan toe gaat:

Bekijk hier onze video’s over Koken & Eten: