Anti-Dieetdag: helft van mensen krijgt ‘grappig bedoelde kritiek’ over gewicht

In het kader van Anti-Dieetdag hield onderzoeksbureau IVOX  een online enquête onder 1000 Nederlanders. Daaruit blijkt dat 6 op 10 mensen ontevreden zijn over hun eigen gewicht.

Jaap Seidell, hoogleraar Voeding en Gezondheid aan de VU in Amsterdam, kijkt niet op van die uitkomst. ,,Zeker omdat we weten dat bijna de helft van de volwassen Nederlanders ook echt te zwaar is. Dus dan komen deze cijfers aardig overeen. Al is ook bekend dat er mensen zijn die zich ten onrechte te dik voelen. Je ziet het vaak bij jonge hoogopgeleide vrouwen, die eigenlijk niet te zwaar zijn, maar wel extreem willen afvallen. Net als mensen die zwaarlijvig zijn, maar zichzelf niet bestempelen als dusdanig. Dat kan een probleem zijn.’’ 

Uit de enquête blijkt ook dat Nederlanders vaak druk voelen om slank te zijn. De druk die we voelen, komt veelal vanuit de maatschappij (28 procent), vanuit ons eigen omgeving (25 procent), of zelfs de eigen partner (18 procent). Meer dan de helft krijgt wel eens een ‘vriendelijk of grappig bedoelde’ opmerking over het gewicht. Vaak komt zo’n opmerking van vrienden, familie, of collega’s. 

,,Fatshaming is een thema dat nu erg leeft. Een grap maken over iemands gewicht, is natuurlijk nooit een goed idee, want het zorgt voor negatieve druk, en tast je eigenwaarde aan. Mensen met een laag gevoel van eigenwaarde zijn vaak minder succesvol in het veranderen van hun eetpatroon. Ze denken: ‘ik kan het toch niet’, dus gooien ze algauw de handdoek in de ring.’ 

Seidell:  ,,Voor gedragsverandering is druk vanuit de directe omgeving nodig. Het is niet zo dat als je te zwaar bent, je helemaal niets mag horen van je partner of familie.’’ Al is er wel een verschil tussen negatieve druk en positieve druk. ,,Positieve druk is je directe kring, of een dokter, die je eropaan spreekt: ‘ik maak me zorgen, gaat het wel goed met je?’ Het erop attenderen is vaak een belangrijke fase voor gedragsverandering. Daarna ga je er zelf over nadenken. Fatshaming is negatieve druk.’' 

Voor wie wil veranderen, promoten diëtisten steeds vaker een langdurige gezonde levensstijl, in plaats van het volgen van een strikt dieet. ,,We weten nou eenmaal dat dat laatste niet werkt’’, zegt Seidell. Dus dat is wat alle diëtisten tegenwoordig uitdragen. Ook WW (het nieuwe Weight Watchers), dat opdracht voor de enquête gaf, veranderde in september 2018 van strategie. Je hoeft jezelf niet alles te ontzeggen, volgens Olivier de Greve, ceo van WW. ,,Want dan ga je het niet volhouden. Voor een langdurige gezonde levensstijl moet je af en toe zonder schroom kunnen snoepen van een amuse of dessert. Net zoals op Anti-Dieetdag.’’ 

Vliegen de kilo's er na het afvallen zo weer aan? Hoogleraar preventie en volksgezondheid Ingrid Steenhuis vertelt hoe dat komt in dit college van Universiteit van Nederland: