Zo’n 85 procent van de consumenten eet wel eens een dag geen vlees. © ANP

Dit maakt een plantaardige rookworst zo peperduur

Waarom is de vegetarische rookworst zo veel duurder dan rookworst met vlees erin? De Keuringsdienst van Waarde dook in de wereld van de namaakworsten.

Ellen den Hollander 07-02-19, 18:30 Laatste update: 12-02-19, 16:26

Meestal is namaak goedkoper dan echte. Maar in het geval van vega-rookworst gaat die vlieger niet op. Maar waarom? Om erachter te komen hoe dat komt, duiken de makers van Keuringsdienst van Waarde in de wereld van de producten van de ‘namaakworsten’.

Principes zijn altijd kostbaar.
Paul Moers, marketingkenner

,,Je krijgt er bijna honger van’’, merkt marketingkenner Paul Moers op als hij met Sofie van Enk een Jumbo induikt en het schap met vegaworsten ontwaart. Unox springt er als worstenmaker zelfs op in, zien de twee. ,,Dat betekent dat de vraag er is in de markt’’, zegt Moers.

De verschillen in prijs zijn groot, blijkt in de supermarkt. Een gewone rookworst van Unox is 7,19 euro per kilo. De vegaversie is 14,56 per kilo. De goedkoopste rookworst met vlees is 3,20 euro per kilo. De Vegetarische Slager maakt zelfs versies die omgerekend ruim 23 euro per kilo kosten. ,,Vegan heeft dus een prijs’’, zegt Moers. ,,Principes zijn altijd kostbaar.’’

Wie op de centen let, eet dus vlees. Bij Unox gaat Teun van de Keuken op bezoek om te zien hoe de fabrikant de worsten maakt. Voor een goede worst is vlees essentieel, zegt Mark Adelaars. Toch maakt Unox ook exemplaren zonder vlees. Ersin Kiris ontmoet Adelaars in de andere fabriek. Adelaars legt uit waarom Unox ook vleesloze maakt: 85 procent van de consumenten eet weleens een dagje geen vlees.

Vleesdeeg

In vleesdeeg - waar de worstenmakers de worst van maken - is vlees het duurte ingrediënt. In de vleesloze zijn dat ook eiwitten en de smaakstoffen, aldus Aldelaars. Maar op de ingrediëntenlijst staan als eerste twee ingrediënten water en plantaardige olie, constateren Paul Moers en Sofie van den Enk in de winkel, niet zulke hele dure ingrediënten zou je zeggen. Er zitten ook verdikkingsmiddelen in en eiwitpoeder. Het dure zit in het maken van het recept en een nieuw productieproces.

Maar in de fabriek blijkt: deels gebruikt de worstenmaker dezelfde apparatuur, al is de ‘darm’ waar normaal worst in gaat, van zeewier is gemaakt. In de twee interviews met Adelaars blijkt dat de productiemethoden niet veel verschillen. ,,Het zit hem in de ingrediënten en in het maken van de worsten.’’ De lijn draait wel met een lagere snelheid. Adelaars houdt vol dat de ingrediënten duurder zijn dan die in vlees.

Dat is ook maar deels het verhaal. ,,De markt voor dit soort vegetarische producten is nog klein. Het is marketing’’, doceert Moers. ,,Als het exclusief is, betaal je de hoofdprijs.’’

De duurste worsten komen bij De Vegetarische Slager vandaan. Jaap Korteweg zet de deuren graag open. Zijn fabriek is nog klein, maar plannen voor een grotere productieruimte zijn in de maak. Vijf tot tien keer zo groot moet kunnen, legt hij uit.

In zijn ‘worsten’ zit onder andere soja, tuinbonen, aardappeleiwit. Ook bij Korteweg zit veel geld in het pionieren. ,,Als we tien procent van de markt zouden hebben, zouden we concurrerend kunnen zijn.’’

Korteweg zegt dat hij met De Vegetarische Slager de kostprijs hanteert, maar dat het probleem zit in het veel te goedkoop geproduceerde vlees. Echt goedkoop wordt zijn worst niet, vermoedt hij. ,,Maar ik denk dat de prijzen naar elkaar toe groeien.’’

De uitzending is op donderdag 7 februari om 20.25 uur te zien op NPO3.

Zin in erwtensoep met worst. Zo maak je die: