Donuts zijn er in veel varianten. © Shutterstock / AlexeiLogvinovich

Het is donutdag: zo maak je ze makkelijk zelf

De donut is een typisch Amerikaanse snack, maar wel eentje met Nederlandse roots. Elke eerste vrijdag van juni is het Donut Dag - vandaag dus. Een goede dag om er vandaag eentje te eten. Gekocht of zelf gemaakt.

Redactie Koken&Eten 04-06-21, 08:15 Laatste update: 04-06-21, 08:50

Een politieagent die bij zijn collega in de auto stapt met donuts en bekers koffie. Een iconisch beeld dat in veel klassieke Amerikaanse tv-series en films terugkomt. De donut is typisch zo’n snack die voor veel Nederlanders Amerikaanse aandoet. Niet zo gek, want de grote ketens zoals Dunkin Donuts uit de VS doen goede zaken in ons land. Het bedrijf staat op nummer 7 van de meest waardevolle horeca-giganten van de wereld.

,,Je zou kunnen zeggen dat de donut een veramerikanisering is van ‘onze’ oliekoeken, oliebollen en smoutebollen", zegt culinair historica Lizet Kruyff. ,,Die worden in reuzel - dat is varkensvet - gebakken. Dat klopt met het oerrecept voor oliebollen. Het is een vroege vorm van streetfood.” Het recept van de ‘oerbol’ is de te vinden op Kruyffs eigen site.

In Nederland heeft het Leger des Heils de ronde lekkernij omarmd. Vandaag worden ze uitgedeeld bij de buurthuiskamers. De gewoonte om donuts uit te delen dateert al uit de Eerste Wereldoorlog, toen soldaten donuts kregen van heilsoldates van het Leger des Heils. In ons land is deze dag bedoeld voor iedereen in de buurt: volwassenen en kinderen.

Dan de naam. ,,Do komt van dough, dus deeg. Dat is een verbastering van het woord”, zegt Kruyff. ,,En ‘nut’ komt natuurlijk van walnoot, afmeting klontje deeg of boter. Vergelijk dat ‘nut’ ook in andere samenstellingen zoals de klassieke gingernut, die wij een pepernoot zouden noemen.”

Rutger van den Broek, beter bekend als Rutger Bakt, zegt in zijn Bakbijbel dat de oliebollen (met gat) zijn overgewaaid uit Amerika. Het is alweer de twintigste editie van het boek en inmiddels een klassieker: ‘Ze zijn in Nederland niet meer weg te denken.’ Het leuke, vindt de eerste winnaar van Heel Holland Bakt, is dat je een neutrale donut op zoveel manieren kunt decoreren.

Donuts (15-20 stuks)

Ingrediënten voor het deeg
500 gr bloem
10 gr zout
12 gr gedroogde gist
75 gr boter, op kamertemperatuur
60 gr suiker
2 eieren, op kamertemperatuur
225 ml melk, lauwwarm

Ingrediënten voor de topping
300 gr fijne suiker
2½ tl kaneel, optioneel of
300 gr poedersuiker
4-5 el water
kleurstof naar keuze
of getempereerde chocolade naar keuze

Verder nodig
zonnebloem- of arachideolie, om in te frituren
sprinkles, naar keuze

Bereiding
- Doe alle ingrediënten voor het deeg in een kom en kneed hier een soepel deeg van. Kneed het deeg zeker 10 minuten door. Zet het deeg afgedekt op een warme plaats en laat het 1 uur rijzen.
- Kneed het deeg kort door en rol het op een bebloemd werkblad uit tot een lap van ongeveer 1 centimeter dik. Maak met een ronde steker van ongeveer 7 centimeter doorsnede cirkels van het deeg en maak met een steker van ongeveer 3 centimeter doorsnede het gat in het midden. Het overgebleven deeg kan opnieuw worden doorgekneed en uitgerold. Leg de donuts op een met bakpapier beklede bakplaat en laat ze op een warme plaats 30 minuten rijzen. Verwarm intussen de olie tot 180 °C.
- Frituur de donuts in 1 tot 2 minuten per kant goudbruin en gaar. Keer de donuts halverwege. Laat de donuts uitlekken op keukenpapier en bedek ze met een topping naar keuze.
- Meng voor de klassieke donuts de fijne suiker eventueel met de kaneel en wentel de warme donuts door deze (kaneel)suiker.
- Voor geglazuurde donuts meng je de poedersuiker met het water en eventueel een kleurstof naar keuze tot een licht lopend glazuur. Doop de afgekoelde donuts in dit glazuur en bestrooi ze eventueel met sprinkles of hagelslag.
- Voor chocoladedonuts doop je de afgekoelde donuts in de getempereerde chocolade, waarna ook deze met sprinkles of hagelslag bestrooid kunnen worden.

Davey van Leeuwen (30) uit Nieuwegein at een jaar lang gratis donuts. In deze video vertelt hoe hij zich erna voelde: