Hoe het ‘onweerstaanbare’ zeezout-karamel zo populair werd

Aanvankelijk waagden enkel sterrenchefs en patissiers zich aan de (toen nog gewaagde) smaakcombinatie. Inmiddels hebben ook mainstreammerken als Tony’s Chocolonely en Twix een salted caramel-variant. In de supermarkt liggen chocoladerepen, paaseieren, roomijs, snoep, M&M's en zelfs koffie met een zoutig randje.

Zeezout-karamel begon naar verluidt met Henri Le Doux, een Franse patissier die eind jaren 70 al experimenteerde met een klontje zoute boter in zijn bekende karamel. Zijn caramel au beurre salé werd een Bretoens streekproduct. Toen zijn collega-patissier Pierre Hermé er in de jaren 90 ook zijn macarons mee vulde, kon die niet snel genoeg nieuwe ladingen aanleveren.

Sterrenchefs en patissiers raakten in de ban van de combinatie en de manier waarop een vleugje zout zoetigheid naar een ander niveau kon tillen. Lange tijd was de smaakcombinatie iets exclusiefs. Enkel terug te vinden bij de chique chocolatier. ,,Bij ons zijn al negen jaar pralines met gezouten karamel te vinden’’, vertelt de Belgische chocolatier Joost Arijs. ,,In ál onze karamel zit een beetje zout. Het neemt die zware zoetigheid weg. Zout maakt karamel neutraler, zachter en geeft het een extra touch. Het maakt je product interessanter.’’

Van de luxezaak kwam de smaak in hippe koffiehuizen terecht. Dat voormalig Amerikaans president Barack Obama een reep chocolade met salted caramel van Fran's Chocolates uitriep tot zijn ‘all time favorite’, hielp de smaak een handje.

IJsfabrikant Häagen-Dazs was de eerste die het zout ook in de supermarktkaramel introduceerde. Dat gebeurde in 2008. Zes maanden later zette Starbucks een salted caramel-chocolademelk op de kaart. Tony's Chocolonely, bekend van de chocoladerepen met kleurrijke wikkel, deden de smaak voet aan wal zetten in Europa. De melk-karamel-zeezoutversie van het merk is een van de best verkochte uit het assortiment.

Het is overigens niet verwonderlijk dat gezouten caramel zo in de smaak valt. De combinatie van zoet, zout en lekker vettig zou dezelfde stoffen in onze hersenen losmaken als een shot heroïne, liet onderzoek van de Universiteit van Florida volgens The Independent eens zien. De voorkeur voor suiker en vet is aangeboren, omdat we die nodig hebben om te overleven. Het zout zorgt er dan weer voor dat we er niet vanaf kunnen blijven. Een onweerstaanbare combinatie met andere woorden.

,,Daarbij komt nog het nostalgische gevoel bij karamel’’, vult foodtrendwatcher Nathalie Bekx aan. ,,Bij onze grootouders aten we zoetigheid en zelf zijn we de chips-generatie. De combinatie van beide is een succes.’’

Het moge duidelijk zijn: gezouten karamel is een blijver. ,,De trend trekt zich trouwens door naar de rest van de patisserie’’, weet chocolatier Arijs. ,,Ook in dat segment zoeken we steeds naar manieren om neutralere smaken te creëren. Niet dat alles hartig wordt, maar het suikergehalte wordt toch naar beneden gehaald. We houden minder en minder van dat extreme suikerachtige. Een vleugje zout doet wonderen.’’

Trek in zeezout-karamel gekregen? In onderstaande video zie je hoe je een chocoladetaart met karamel-zeezout maakt.