‘Voor de planeet is het niet nodig om insecten en zeewier te eten’
Koken & etenWe hoeven voor onze gezondheid en de planeet echt niet louter op insecten en zeewier te gaan knagen. Zo’n drastische omslag is nergens voor nodig, zegt voedingswetenschapper Corné van Dooren van het Voedingscentrum. ,,Het eetpatroon van een eeuw geleden was zo gek nog niet.’’
Het waren pittige aanbevelingen die wetenschappers van EAT, een non-profitorganisatie in Stockholm, begin dit jaar deden in het toonaangevende medische vakblad The Lancet. We moeten terug naar een onsje rood vlees per week en hoogstens vier keer per week een ei. En één portie zuivel per dag. Anders is het onmogelijk om in het jaar 2050 9 miljard mensen fatsoenlijk te voeden.
Een voedingspatroon met minder dierlijke eiwitten en meer plantaardige is keihard nodig om de planeet te blijven voeden. Daarom kun je her en der al insecten kopen en experimenteert wereldspeler Ikea met meelwormburgers. ,,Het is al langer bekend dat we een verschuiving moeten maken als het gaat om eiwitten’’, aldus Van Dooren, die vorig jaar promoveerde op de manieren om onze voedingsgewoonten zo gezond en duurzaam mogelijk te maken.
,,Nu halen we gemiddeld 61 procent van onze eiwitten uit dierlijke en 39 procent uit plantaardige producten. Dat zou omgekeerd moeten worden volgens de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur: 40 procent dierlijk en 60 procent plantaardig. En we zouden ook wat minder eiwit moeten consumeren.’’
Drie keer meer noten
Juist over die verschuiving van vlees naar eiwitten uit andere bronnen spreekt Van Dooren donderdag tijdens The Future is Green: The Protein Transition in Delft. Voedselwetenschappers komen daar bij DSM bij elkaar om te spreken over de hoofdrol die Nederland moet gaan spelen in die transitie.
De huidige adviezen van het Voedingscentrum wijken maar licht af van de adviezen die de bezorgde wetenschappers geven. Zo is de aanbevolen hoeveelheid rood vlees per week maximaal 100 gram, terwijl het Voedingscentrum nu maximaal 300 gram adviseert. ,,En ze adviseren iets minder zuivel en meer vis. Ze komen vooral uit op grotere porties peulvruchten en noten. Dat sluit wel aan bij de laatste adviezen voor de Schijf van Vijf om meer ongezouten noten - een handje per dag - en elke week een portie peulvruchten te eten.’’
Haring en mosselen
Laten we het goede behouden
Om te verschuiven naar meer plantaardige eiwitten hoeven we niet massaal aan de zeewier, meelwormen of quinoa. ,,Het kan eenvoudig door te kijken naar hoe we ongeveer honderd jaar geleden aten: brood, pap, pannenkoeken en erwtensoep. Het eten van een eeuw geleden was zo gek nog niet.’’
Ook al waren sommige voedingsmiddelen vaak langer houdbaar gemaakt met zout, toch at men destijds gezonder en duurzamer dan nu. ,,En men at meer groente.’’ Aten we toen niet veel meer vet vlees, zoals spek? ,,Dat valt wel mee. Gemiddeld aten mensen de helft minder vlees dan we nu doen. En we aten vaker vis: haring, mosselen. Dat past ook in een gezond voedingspatroon. Laten we het goede behouden.’’
Het advies van Van Dooren is niet ingewikkeld: neem eens wat vaker bruine bonen, kapucijners en ter afwisseling kikkererwten en kidneybonen. En noten natuurlijk, die sinds 2016 ook in de Schijf van Vijf schitteren. ,,Walnoten, hazelnoten, tamme kastanjes, allemaal goede bronnen van eiwitten. En pinda’s passen er ook in. Vroeger niet, omdat ze veel vetten bevatten, maar ook pinda’s zijn een goede bron van eiwitten en er zitten vitamine B1 en ijzer in. Als je 100 procent pindakaas op je brood smeert, dan past dat gewoon in de Schijf van Vijf.’’
De omkering van 60/40 naar 40/60 is misschien wat drastisch, maar 50/50 zou al mooi zijn, vindt de voedingswetenschapper. ,,Het hoeft niet in één klap, het heet niet voor niets een transitie.’’ De kleine veranderingen zijn ook terug te vinden in de ‘Eetwissels’ die het Voedingscentrum eerder dit jaar introduceerde. Vervang ham op brood een keer door ei en een witte bol door een bruine boterham. ,,Begin gewoon met kleine stappen.’’
Eendekroos
Niet allemaal zeewier eten dus? ,,Het is natuurlijk prima om te innoveren. Ze zijn zelfs aan het kijken of je kroos uit de sloot kunt eten. Het is interessant, net als alle zeewieren die eetbaar zijn. Maar daar win je niet de grote slag mee. Dat is wellicht iets voor de verre toekomst.’’
Zin in iets echt Hollands? Dit stamppotje bevat spruiten, maar ook noten en kaas:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Britse vrouw verbijsterd door brood dat volledig uit ‘kontjes’ bestaat
Een vrouw uit het Britse plaatsje Radcliffe-on-Trent was onlangs met stomheid geslagen toen haar zak gesneden brood volledig uit ‘kontjes’ bleek te bestaan. Ook de maker van het brood, fabrieksbakkerij Kingsmill, staat voor een raadsel. -
PREMIUMmet video20
Het ruikt en smaakt als vlees, maar dit patatje zuurvlees van Vera komt uit de 3D-printer
Een frietje met wat? Zuurvlees uit de 3D-printer? Jazeker, Rotterdam heeft er sinds vandaag een bijzonder patatje mèt bij. De klassieke combinatie met zuurvlees, maar dan ‘koe-loos’. Bij de Frietboutique, de bedenker, is deze vegan en prijswinnende snack vanaf nu verkrijgbaar. -
Koken & Eten
Zelf koekjes bakken is zo moeilijk niet: begin eens met deze zandkoekjes of spritsen
Kijk jij ook graag Heel Holland bakt, net als 2,8 miljoen andere Nederlanders, maar kun je nog geen cake bakken? Probeer dan eens iets simpels. Zin om een keer zelf koekjes te bakken? Twee experts geven tips over hoe je koekjesdeeg moet maken en zelf de lekkerste koekjes bakt. -
Beter Eten
Maca-poeder zou wonderen doen in de slaapkamer, maar ‘sekskroket’ werkt misschien beter
In de rubriek Beter Eten schrijft gezondheidsjournalist Tijn Elferink over wat hem opvalt op het gebied van eten en drinken. Een Peruaans poedertje zou zorgen voor een boost van je libido. Waarom je een spannende avond toch beter met een sekskroket kunt beginnen. -
PREMIUM13
Waarom het loont om toch even het eerste loonstrookje van 2023 te checken
Het eerste salaris van 2023 staat op je rekening. Waarschijnlijk zie je een hoger nettosalaris dan vorig jaar, want veel werkenden in loondienst gaan er dit jaar op vooruit. Maar dat is niet het enige wat dit jaar anders kan zijn. Experts leggen het uit.
-
PREMIUMeigen tuin eerst
Dit moet je weten over snoeien: ‘Bomen en struiken hebben geen voordeel bij het afhakken van ledematen’
Snoeien, stekken, planten, verpotten, zaaien en schoffelen. Tuingoeroe Romke van de Kaa helpt een handje. -
-
-
Red de wereld, eet meer bonen
Een hamburgertje per week, niet meer. Meer rood vlees moeten mensen niet eten als ze om hun gezondheid en de aardbol geven. Dat stellen wetenschappers op het gebied van voeding, landbouw en milieu. -
Is mijn voorschotbedrag wel of niet aangepast naar het prijsplafond?
De overheid heeft besloten consumenten op weg te helpen met de hoge energieprijzen. Begin dit jaar is daarom het prijsplafond ingegaan, waardoor je een maximaal tarief betaalt voor energie. Betekent dit dat het voorschotbedrag nu ook is aangepast? Twee experts leggen uit hoe het zit.