Willen supermarkten echt dat we gezond eten? Dan kunnen ze dat de komende twee jaar bewijzen
Koken & etenHoe belangrijk vinden supermarkten de gezondheid van hun klanten? Verleiden ze ons vaker met fruit en groente of juist met chips, frisdrank en bier? Om die vragen draait een nieuw onderzoek dat moet leiden tot een lijst van gezonde en minder gezonde supermarkten. ,,We kijken ook naar de winkels. Staat er een rekje snoep bij de kassa of staat er iets anders?’’
Op de schouders van supermarkten rust een grote verantwoordelijkheid. Meer dan 70 procent van wat wij eten komt via de supermarkt op ons bord, aldus Gustaaf Haan, hoofd onderzoek bij Stichting The Questionmark, die het afgelopen jaar heeft gewerkt aan de ontwikkeling van de zogenoemde ‘Superlijst’. Eerder zag The Questionmark dat 80 procent van de aanbiedingen van de supermarkten bestond uit een korting op ongezonde producten.
,,We moeten gezonder en duurzamer gaan eten, in Nederland en in de wereld. Supermarkten kunnen ons daarbij helpen.” Het onderzoek bestaat uit vier delen. Eerst kijken de onderzoekers naar de mate waarin supermarkten ons al helpen gezond te eten. ,,Daarna gaan we kijken naar duurzaamheid, vervolgens naar mensenrechten en tot slot nemen we dierenwelzijn onder de loep. In totaal neemt dat twee jaar in beslag.”
Poll
Supermarkten zijn medeverantwoordelijk voor onze gezondheid
-
Eens (63%)
-
Oneens (37%)
We kijken zeker naar de aanbiedingen
Centraal in het onderzoek naar gezondheid staat onder meer de Schijf van Vijf, die volgens het Voedingscentrum de basis vormt van een gezond eetpatroon. Het lukt veel mensen niet om zelfs maar in de buurt van de richtlijnen te komen met hun weekmenu, signaleert Haan. ,,Supermarkten kunnen helpen bij het maken van keuzes.” Je kunt best een keer chips eten en cola drinken, maar als aanbiedingen alleen maar gericht zijn op snacks, frisdrank en taart, dan is dat geen stimulans om iets van de groente- en fruitafdeling te halen. ,,We kijken zeker naar de aanbiedingen", legt Haan uit. ,,Maar we kijken ook naar de winkel: hoe gemakkelijk is het om gezonde producten te vinden. Staat er een rekje snoep bij de kassa of staat er iets anders.”
Om te voorkomen dat supermarkten snel scoren, maar vervolgens weer de ongezonde kant opgaan, hebben supermarkten vooraf de criteria onder ogen gekregen. ,,Vooral om te voorkomen dat we onhaalbare criteria aanleggen", aldus Haan. ,,We hebben daarnaast de opzet bekeken met onze raad van wetenschappers zodat we stevig onderbouwd onderzoek kunnen doen.” Questionmark werkt voor dit onderzoek samen met de Hartstichting, het Diabetes Fonds, de Nierstichting en de Maag Lever Darm Stichting.
Schandpaal
Bovendien volgt Questionmark de supermarkten over een langere periode. Haan lijkt niet zo bevreesd dat supermarkten zullen proberen te sjoemelen. ,,Veel beslissingen die supermarkten maken kun je niet zo maar terugdraaien. Bovendien zullen we dit onderzoek over twee jaar herhalen, zodat je kunt zien of supermarkten consistent zijn geweest en niet eenmalig willen scoren.”
Het is niet zo dat supermarkten hun verantwoordelijkheid niet kennen, benadrukt Haan. ,,We zien dat supermarkten hier al mee bezig zijn. De Superlijst is ook niet bedoeld om supermarkten aan de schandpaal te nagelen. We willen vooral de verschillen laten zien. Het biedt supermarkten kansen om zich te onderscheiden.
Naar verwachting is de Superlijst Gezondheid in september klaar.
Toevallig publiceert Oxfam Novib vandaag ook een supermarktlijst: de jaarlijkse lijst waarin supermarkten worden vergeleken op het gebied van mensenrechten. Supermarktketen Lidl blijkt de grootste stijger op deze nieuwe ranglijst. De lijst van Oxfam Novib’s Behind the Barcodes campagne is voor de derde keer samengesteld. Supermarkt PLUS is de grote achterblijver. Opnieuw is geen van de vijf grootste Nederlandse supermarkten erin geslaagd een voldoende te halen.
Luister hier naar de AD Nieuws Update:
De AD Nieuws Update verschijnt elke werkdag op Spotify en Apple Podcasts.
Mensenrechten
Voor de ranglijst worden de grootste vijf Nederlandse supermarkten, Albert Heijn, Aldi, Jumbo, Lidl en PLUS, sinds 2018 jaarlijks beoordeeld op hun mensenrechtenbeleid voor arbeiders, kleine boeren en vrouwen in hun toeleveringsketens in ontwikkelingslanden. Charlotte Vollaard, mensenrechtenexpert Oxfam Novib laat in een schriftelijke verklaring weten dat Lidl nu bovenaan staat door de publicatie van nieuw mensenrechtenbeleid. ‘Lidl laat daarmee in Nederland de grootste supermarkten Albert Heijn en Jumbo achter zich. PLUS bungelt met een magere 9 procent onderaan. Toch lukt het geen van de vijf supermarkten om zelfs maar een kleine voldoende te scoren. Hun ambities en acties om mensenrechten te respecteren in hun ketens moeten echt omhoog.’
Je kunt zelf ook nadenken, zoals Veenendaler Alfred Slomp bijvoorbeeld. Hij winkelt ‘met God’ in de supermarkt. Hij denkt bij elk artikel dat bij in zijn boodschappenmandje laadt aan hoe dat wel of niet bijdraagt aan een betere wereld.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Waarom we steeds vaker een lekke band hebben op vakantie
Auto's hebben steeds vaker een lekke band in het buitenland. Tien jaar geleden ging het in 20 procent van de pechgevallen in het buitenland om een lekke band, nu is dat 29 procent. Dat meldt de Belgische mobiliteitsorganisatie VAB. -
Koken & Eten
Fruit: deze soorten moet je echt even afspoelen voor je een hap neemt
In de zomer eten veel mensen flink wat meer fruit omdat het aanbod zo groot en gevarieerd is. Dat levert je aardig wat vitamines op, maar wist je dat je ongemerkt ook aardig wat pesticiden binnenkrijgt? Pesticiden zié je niet op groenten of fruit, maar zijn overal aanwezig, aldus toxicoloog Jan Tytgat. Welke groenten en fruit worden het meest bespoten? En helpt het om alles goed af te spoelen onder de kraan? -
27
De invloed van voeding: ‘Veel ziekten kunnen voorkomen worden door gezonder te eten’
We weten dat een wortel gezond is en dat we een slagroomtaartje beter kunnen laten staan. Toch eten we in het dagelijks leven veel voedingsmiddelen die niet goed voor ons zijn. Tegelijkertijd stijgt het aantal mensen met overgewicht en komen ziektes als diabetes type 2, hart- en vaatziekten en kanker veel voor. Hoeveel invloed heeft onze voeding op onze gezondheid? -
PREMIUMhuisarts vertelt
Op bezoek bij meneer Lobi: ‘Uw vrouw zegt dat u verslaafd bent geraakt aan de bank’
Voor onze rubriek Huisarts Vertelt schrijft Rutger Verhoeff wekelijks over patiënten die hem raken. -
Interieurinfluencers laten tienduizenden mensen in hun huis kijken: 'Het is een beetje uit de hand gelopen’
Voor sommige interieurstylisten is hun eigen huis hun etalage. Ze delen foto’s en video’s van hun aangeklede woon- en slaapkamers op social media. Hoe is het om zoiets persoonlijks als je huis op het wereldwijde web te zetten? Drie stylisten slash interieurinfluencers vertellen.
-
Koken & eten
Meeste pindasauzen uit een potje scoren een onvoldoende: zelfgemaakt het lekkerst
Kant-en-klare pindasaus uit een potje, wie is er niet groot mee geworden? De Consumentenbond nam 17 van deze satésauzen onder de loep en kwam tot de conclusie dat de populaire saus vaak té zout of té zoet is. De test wordt vandaag gepubliceerd. -
Koken & Eten
Personeel van dit restaurant scheldt gasten uit en die pikken het nog ook
Na Australië en Engeland is het restaurant binnenkort ook in Nederland te vinden: Karen’s Diner. En dit is niet zomaar een restaurant, het doel van het personeel is namelijk om je zo grof mogelijk te behandelen. -
PREMIUMMet video
Winterse kost op zomerdag tijdens WK Snert- en Stamppotkoken: ‘Ik wil graag laatste worden’
De keuken van het Alfacollege in Groningen is voor één dag veranderd in een strijdtoneel. Al weken lang proberen de deelnemers hun recept te perfectioneren om tijdens het WK Snert- en Stamppotkoken de eerste prijs binnen te halen.