Zoveel gezonder zijn pure chocolade-eitjes dan de variant met melkchocolade

Er mocht veel niet van Voedselzandloper-auteur Kris Verburgh. Brood, melk en rood vlees moesten in de ban. In plaats daarvan moesten we meer groente, fruit, noten, peulvruchten en vette vis eten. En tot opluchting van velen: pure chocolade. Weliswaar in kleine hoeveelheden (maximaal tien gram per dag) maar toch.

Volgens de arts en onderzoeker verlaagt chocolade met minimaal 70 procent cacao de bloeddruk, verkleint het de kans op hart- en vaatziekten en heeft een gunstig effect op suikerziekte (diabetes type 2). De gezondheidsvoordelen zijn te danken aan flavonolen, een groep binnen de antioxidantenfamilie. Die flavonolen zitten in cacaopoeder.

,,Chocola bestaat uit cacaopoeder en cacaovet”, zegt Ingeborg Brouwer. Ze is hoogleraar Voeding voor Gezond Leven, met speciale aandacht voor vetzuren aan de Vrije Universiteit Amsterdam. ,,Daar wordt suiker aan toegevoegd. Om melkchocolade te maken, wordt melkpoeder toegevoegd.”

De hoeveelheid cacaopoeder verschil per soort chocolade. Zo bevat witte chocolade helemaal geen cacaopoeder, melkchocolade ongeveer 30 procent en puur ongeveer 50 procent. Extra pure chocolade bevat het meeste cacaopoeder: meer dan 70 procent. Extra puur bevat dus de meeste flavonolen.

_{In de podcast van Koken&Weten spreken gezondheidsjournalist Tijn Elferink en redacteur Koken&Eten Ellen den Hollander over pure chocolade:}

Maakt dat pure chocolade gezond? Ten eerste zijn we voor flavonolen niet afhankelijk van chocolade; ze zitten ook in fruitschillen en thee. Ten tweede is chocolade een zwaar bewerkt product. ,,Chocolade komt uit een cacaonoot en je moet er wel wat voor doen om er chocola van te maken”, weet Brouwer. ,,Op zich is bewerking geen probleem, maar in het algemeen geldt dat je van bewerkte voeding makkelijker te veel eet.”

Te veel eet je van chocolade al snel. Chocolade bevat veel suiker en veel verkeerde vetten, vat Brouwer samen. Melkchocolade bevat over het algemeen iets meer suiker en verzadigd vet dan pure chocolade. Maar de verschillen zijn klein. Extra pure chocolade bevat vaak minder suiker, maar soms weer meer verzadigd vet.

Cacaoboter wordt tegenwoordig nog wel eens deels vervangen door een andere vet, weet Tiny van Boekel. Volgens de voormalig hoogleraar voedseltechnologie aan de Wageningen University worden daarvoor soorten gebruikt die vaak goedkoper zijn. Zoals botervet, kokosvet en shea-boter.

Botervet is het vet dat overblijft als water met eiwitten en andere bestanddelen uit melk zijn verwijderd. Kokosvet wordt gewonnen uit gedroogd vruchtvlees van kokosnoten. Shea-boter wordt gewonnen uit de vrucht van de Afrikaanse boom Vitellaria paradoxa. ,,Het zijn ongezonde vetten”, zegt Brouwer. ,,Dat geldt ook voor kokosvet, waarvan vaak wordt beweerd het gezond is.”

Toch hoeven we ons volgens Brouwer niet heel druk te maken om deze toegevoegde vetten. ,,Het zijn ongezonde vetten, maar dat is cacaoboter ook.” Bovendien wordt volgens de hoogleraar Voeding voor Gezond Leven maximaal vijf procent van de cacaoboter vervangen. Dat kan volgens Van Boekel ook niet anders. ,,Het smelttraject van cacaoboter is heel uniek en geeft een specifieke sensatie in de mond.”

Flavonolen uit chocolade hebben een positief effect op onze gezondheid. Maar voor flavonolen kun je beter bessen eten. Chocolade bevat namelijk ook veel suiker en verzadigd vet. En dus veel calorieën. Eet chocolade omdat je het lekker vindt, niet omdat het gezond is. Pure chocolade is vaak iets minder ongezond, maar niet altijd. En de verschillen zijn klein. Dus als je zondigt, eet dan vooral paaseitjes van het type chocola dat je lekker vindt.

Waarom zijn we zo dol op chocolade? Remco Havermans legt in deze video uit waarom er maar niet kunnen afblijven: