AZ werd onder coach John van den Brom bewierookt om het frisse en aanvallende voetbal dat het speelde in de eredivisie. Met de huidige trainer van KRC Genk eindigde het twee keer op de derde plaats en bereikte het twee keer de bekerfinale. Maar juist in deze beslissende wedstrijden in de Kuip waren de problemen onder het bewind van de Amersfoorter het meest zichtbaar. Als de wedstrijd écht ergens om ging, liet AZ zich van zijn zwakste kant zien. In topduels speelde de club, die zich als topclub presenteert, niet op topniveau.

In de laatste twee seizoenen van Van den Brom won AZ slechts twee van de dertien toppers tegen de traditionele top-3. Er werden slechts zeven van de 39 punten gepakt, met een beschamend doelsaldo van -20. In het seizoen 2017/18 haalde de Alkmaarders niet eens een punt tegen Ajax, Feyenoord en PSV.

• 12 mei 2019: AZ -PSV 1-0
• 20 april 2019: Feyenoord - AZ 2-1
• 1 maart 2019: AZ - Ajax 1-0
• 22 dec 2018: PSV - AZ 3-1
• 7 oktober 2018: Ajax - AZ 5-0
• 16 september 2018: AZ -Feyenoord 1-1

• 29 april 2018: Ajax - AZ 3-0
• 22 april 2018: Feyenoord - AZ 3-0 (Bekerfinale)
• 7 april 2018: AZ - PSV 2-3
• 11 maart 2018: Feyenoord - AZ  2-1
• 17 december 2017: AZ - Ajax  1-2
• 1 oktober 2017: AZ - Feyenoord 0-4
• 12 augustus 2017: PSV - AZ 3-2

Onder Arne Slot werd de negatieve reeks doorbroken. De inmiddels ontslagen trainer zag als assistent van Van den Brom hoe AZ keer op keer door zijn hoeven zakte in de duels met de traditionele top-3. Sinds de aanstelling van Slot bij de Alkmaarders is het roer 180 graden gedraaid. De 42-jarige coach slaagde erin om ook in topduels het attractieve voetbal te spelen en niet geheel onbelangrijk; hij wist deze ook om te zetten in zeges. Slot deed het zelfs zo goed, dat AZ dé angtgegner is geworden voor Ajax, Feyenoord en PSV. Alle vier de toppers werden gewonnen met een doelsaldo van maar liefst +10.   

2019/20
• 1 maart 2020: Ajax - AZ 0-2
• 15 december 2019: AZ - Ajax 1-0
• 27 oktober 2019: PSV - AZ 0-4
• 26 september 2019: Feyenoord - AZ 0-3

Aan Pascal Jansen de taak om Arne Slot te doen vergeten in Alkmaar. Slot flirtte in het geheim met Feyenoord, waardoor AZ de succescoach op straat zette. Zijn assistent Jansen bleef en werd interim-trainer tot het einde van het seizoen. De 47-jarige trainer weet als geen ander hoe AZ vorig jaar superieur was aan de concurrenten. Hij zat in alle vijf gewonnen topduels met Slot op de bank. 

Het begin van Jansen was in elk geval veelbelovend. Afgelopen woensdag werd PSV met een overtuigende 1-3 aan de kant geschoven. Woensdagavond wacht de volgende test voor de Alkmaarders. Na het slechte begin met twee nederlagen en uitschakeling in de Europa League, is de interim-coach momenteel al zeven wedstrijden ongeslagen.