Quincy Promes staat tegen Chelsea net buitenspel volgens de VAR. © Screenshot Ziggo Sport

Buitenspel? Pixels zorgen komend seizoen in de eredivisie voor uitsluitsel

De KNVB gaat komend eredivisieseizoen gebruik maken van buitenspellijntechnologie. Via de zogenaamde driedimensionale crosshair-methode kan nauwkeuriger dan ooit worden beoordeeld in hoeverre een speler buitenspel staat, al wordt er nog wel een marge van tien centimeter gehanteerd.

Marijn Abbenhuijs 20-08-20, 14:36 Laatste update: 14:55

Door Marijn Abbenhuis

Rode en blauwe lijnen. Bij de scheidsrechtersbijeenkomst van de KNVB, waarin het de nieuwe spelregels en het gebruik van de buitenspellijntechnologie werd uitgelegd, ging het vooral over lijnen. Met nieuwe camera’s, in sommige gevallen in het bezit van FOX Sports, soms geplaatst door HawkEye, kan in alle eredivisiestadions komend seizoen namelijk heel nauwkeurig worden beoordeeld of een speler buitenspel heeft gestaan. Die camera’s komen ter hoogte van beide 16-metergebieden en moeten de VAR in staat stellen de beslissing van de scheidsrechter en zijn assistenten minutieus te beoordelen.

Daarbij kan de VAR door de aanwezigheid van de nieuwe camera’s twee nieuwe methodes gebruiken bij de beoordeling van een vermeend buitenspelgeval. Als de herhaling zonder hulpmiddelen het niet mogelijk maakt om de juiste beslissing te nemen, kan worden gevraagd om gridlines, tweedimensionale lijnen, die kunnen worden geplaatst op de voeten van de hoofdrolspelers. Als dat ook niet voldoende soelaas biedt, komt de crosshair-methode aan bod. Daarmee kan ook de exacte positie van lichaamsdelen in de lucht worden beoordeeld.

VAR greep in bij 1 op de 4 eredivisiewedstrijden

De videoscheidsrechter (VAR) heeft afgelopen seizoen bij de 232 wedstrijden die gespeeld zijn in de eredivisie 58 keer ingegrepen. Dat gaat dus om ongeveer 1 van de 4 duels. Die cijfers liet Dick van Egmond, scheidsrechtersbaas van de KNVB, donderdag zien bij een toelichting op de spelregelaanpassingen voor komend seizoen.

Bij de 58 keer dat er werd ingegrepen leverde het VAR-advies 51 maal een juiste beslissing op. In 1 geval bleef er twijfel bestaan en 6 keer leverde het VAR-advies niet de juiste beslissing op. Bij de 232 gespeelde wedstrijden greep de videoscheidsrechter 20 keer onterecht niet in. In 8 gevallen bleef er twijfel over de juistheid van de beslissing van de arbitrage.

,,Het lijkt erop dat het aantal gemaakte fouten iets minder is dan vorig seizoen”, aldus Van Egmond. ,,Maar daar moeten we voorzichtig in zijn. Er is 20 keer onterecht niet ingegrepen, dus daar mogen we nog niet tevreden over zijn.”

Danny Makkelie in het Replay Center van de KNVB. De VAR krijgt er een hulpmiddel bij komend seizoen. © ANP

Het moet er voor zorgen dat de beslissingen van de scheidsrechters bij een buitenspelsituatie altijd volledig juist zijn. Helemaal waterdicht is het systeem echter niet. De camera’s komen bijvoorbeeld maar aan één zijde van het stadion te staan, waardoor vooral bij vrije trappen het risico bestaat dat spelers het zicht blokkeren en de exacte positie vanaf waar een speler buitenspel staat niet te bepalen is.

Daarbij maakt de KNVB gebruik van een foutmarge. Die marge staat gelijk aan de dikte van de blauwe en de rode lijn die bij het gebruik van de crosshair-methode zichtbaar zullen zijn. Beide lijnen zijn tien pixels dik, wat in werkelijkheid gelijk staat aan vijf centimeter. Als beide lijnen elkaar op de beelden raken nadat er volledig is ingezoomd op de situatie, wordt de beslissing van de scheidsrechter en zijn assistenten niet teruggedraaid. In de praktijk kan een speler dus tien centimeter buitenspel staan, waarbij de lijnen van de buitenspellijntechnologie elkaar raken en de aanvankelijke beslissing blijft staan.

Doellijntechnologie

Volgens scheidsrechtersbaas Dick van Egmond staan alle eredivisieclubs achter de aanwezigheid van de speciale camera’s en heeft het geen grote financiële gevolgen voor de clubs. Dat zou de aanwezigheid van doellijntechnologie overigens wel hebben gehad. Dat, volgens de KNVB relatief dure systeem, is daardoor komend seizoen opnieuw niet aanwezig in de eredivisie.