Naar de bios voor Gertrude Kuyt

ColumnDe film Kuyt, over het laatste seizoen van de voetballer Dirk Kuyt, moet het niet van Dirk Kuyt hebben. Ja, wel van zijn ongelofelijke sportverhaal natuurlijk, geschreven op 14 mei 2017 in de Kuip, het sprookje dat zo onderhand iedereen dromen kan.

Sjoerd Mossou 23-09-17, 16:30

Door Sjoerd Mossou

Bij de première in de Utrechtse schouwburg bleek donderdagavond definitief: Dirk Kuyt is geen sterk filmpersonage. Ja, visueel gezien juist wél, Dirk heeft een mooie fotogenieke Katwijkse kop en een Appie Happie-lichaam bovendien.

(Precies daarom was onze fotograaf Pim Ras altijd zo enorm dol op hem. Kuyt straalt in alles oerkracht en expressie uit, van de spieren op zijn armen tot de groeven in zijn hoofd.)

Kuyt is om naar te kijken, niet per se om naar te luisteren.

Maar Kuyt is om naar te kijken, niet per se om naar te luisteren. Hij zal altijd de jongen van keurig binnen de lijntjes blijven, zelfs wanneer hij steeds 'heel teleurgesteld' zegt te zijn. Een man van afgewogen zinnetjes. Van gecontroleerde, ogenschijnlijk berekenende emotie.

Van nooit een keer iets geks, nooit iets wat schuurt of aanstoot geeft.

De film Kuyt bevestigt dat beeld vooral. Er zit een hilarisch 'gescripte' scène in met zijn zaakwaarnemer Rob Jansen op de golfbaan, als twee B-acteurs die een zogenaamd spontane dialoog voeren, kort voor de wedstrijd tegen Excelsior.

(Dirk: ,,Denk jij dat Gio me laat spelen?'' Rob: ,,Nee, dat denk ik niet.'')

Toch adviseer ik u dringend naar de bioscoop te gaan. Voor Gertrude.

Voor de waarachtige powervrouw achter de voetballer. Voor die authentieke, pure, opgedirkte, maar toch totaal ongepolijste voetbalvrouw en voetbalmoeder, als een tijger wakend over Dirk en de kinderen. De vrouw ook die zelfs 's ochtends vroeg al is opgemaakt, bij het eitjes bakken in ochtendjas, compleet met eyeliner en de hele rataplan.

Gertrude houdt zich niet aan welk script dan ook.

De beste scène in de film: die waarin Gertrude heel hard 'KUT!' roept als Excelsior heeft gescoord op Woudestein. Eindelijk, denk je als kijker. Mag niet, kut roepen, foei, maar hartstochtelijk breekt Gertrude door het geconditioneerde beeld van haar hardwerkende voorbeeldman, levend voor de droom waarvan we de afloop al kennen.

Gertrude houdt zich niet aan welk script dan ook. Ze zegt gewoon hoe het is. Ze doet niet aan politiek correct. Ze leeft schitterend mee in de Kuip, of gewoon thuis, met de hele familie tijdens Ajax -Feyenoord. Ze let niet al te veel op de camera. Ze is bovenal fenomenaal zichzelf, in beeld gebracht op een manier die me sterk aan Zij gelooft in mij deed denken, de documentairefilm van John Appel uit 1999. Wat Rachel in die film is voor André Hazes, is Gertrude hier voor Dirk.

Twee verschillende vrouwen, maar net zo onvoorwaardelijk. Geen poezelige types, maar een vrouw die bijt, die je in stukken scheurt als het moet. Geen voetbalvrouwtje dat alleen maar shoppen wil, maar gewoon een jeugdliefde uit het dorp, opgebloeid tot een moordwijf met wie je maar beter geen ruzie kunt krijgen.

Kuyt is vermoedelijk bedoeld als ode aan Dirk Kuyt. Maar eigenlijk is het een ode aan Gertrude, levend symbool van oprechte voetbalvrouwen.