Vijf memorabele Oranje-ontknopingen in WK-kwalificatie: beul McAteer en het geluk van Koeman

De kwalificatie voor het WK van 1974 komt aan op het allerlaatste duel. Nederland leidt in de groep boven België vanwege een beter doelsaldo. Tegen IJsland (5-0 en 1-8) en Noorwegen (9-0) legde Oranje met monsteruitslagen de basis voor de WK-kwalificatie. Een gelijkspel tegen de Belgen volstond om naar West-Duitsland af te reizen.

Op een remise lijkt het ook op uit te lopen. Maar vlak voor tijd krijgt België nog een vrije trap. De buitenspelval van Nederland mislukt volledig. Jan Verheyen scoort: 0-1. Het WK is ineens ver weg, totdat scheidsrechter Kazakov de goal terugdraait vanwege buitenspel op advies van zijn assistent-scheidsrechter. Onterechte beslissing volgens de tv-beelden. Gelukkig bestond er nog geen videoscheidsrechter. Anders ging België naar het WK. Iedereen weet hoe dat toernooi afliep, het eerste WK in 36 jaar voor Oranje. 

Bekijk hier de samenvatting van Nederland - België in 1973:

Met totaalvoetbal op de WK’s van 1974 en 1978 veroverde Nederland de wereld. Twee finales op een rij. Maar plaatsing voor het toernooi van Spanje in 1982 bleek te veel gevraagd. De kwalificatie begon al slecht met nederlagen tegen Ierland (2-1) en België (1-0). Dit leidde tot ontslag van bondscoach Jan Zwartkruis.

Onder Kees Rijvers zette het Nederlands elftal de achtervolging in, met zeges op Frankrijk, Cyprus en België en een gelijkspel tegen Ierland. Het kwam aan op het beslissingsduel in Parc des Princes, in Parijs, tegen Frankrijk. Alles ging mis. Frankrijk won dankzij treffers van Michel Platini en Didier Six met 2-0. Oranje kon het WK van 1982 vergeten.

De Kuip houdt de adem in, op 13 oktober 1993, als Nederland tegen Engeland speelt. Het is de 57ste minuut. Ronald Koeman haalt de doorgebroken David Platt neer. Een rode kaart en penalty, zou je zeggen. Maar de aanvoerder van Oranje krijgt slechts een gele kaart en een vrije trap tegen tot zijn eigen verbazing, geeft de Oranje-aanvoerder later ook toe. Bij Sky Sports: ,,Vandaag de dag zou dit gewoon rood zijn. Maar ik was heel blij dat de scheidsrechter slechts een vrije trap gaf.” Nederland kruipt door het oog van de naald dankzij de Duitse scheidsrechter Karl-Josef Assenmacher. 

Maar de Houdini-act wordt helemaal compleet als nota bene Koeman zelf een aantal minuten later een vrije trap tegen de touwen schiet, nadat hij zijn poging zelfs mag overdoen omdat Paul Ince te vroeg was ingelopen. Dennis Bergkamp beslist het duel: 2-0. Nederland wint daarna van Polen en gaat naar het WK in de Verenigde Staten. Engeland eindigt op twee punten achter Nederland als derde in de groep en vliegt niet naar de Verenigde Staten. Allemaal dankzij het geluk van Koeman.

Bekijk hieronder een samenvatting van Nederland - Engeland:

Nog twee duels op het programma, maar de wedstrijd in Ierland zou beslissen wie naar het WK zou gaan. Nederland of het toch minder talentvolle Ierland van captain Roy Keane. Bondscoach Louis van Gaal (eerste termijn) mist Frank de Boer en Edgar Davids vanwege het gebruik van nandrolon, maar genoeg talentvolle voetballers over om een ticket naar Japan en Zuid-Korea veilig te stellen. 

Als Ierland na een uur spelen met tien man verder moet, kan het voor Oranje bijna niet meer mis. Die goal zou toch nog wel een keer vallen? Gescoord wordt er, maar niet door het Nederlands elftal. Jason McAteer ontpopt zich - net als in Amsterdam waar hij ook scoorde (2-2) - tot de beul van Oranje en schiet de WK-droom aan diggelen. Ierland viert feest en gaat na de zege op Cyprus in het slotduel naar het WK in Zuid-Korea en Japan. 

Een tweede plek in 2010 en een bronzen medaille in 2014. Dat belooft wat voor het WK van 2018. Maar Rusland wordt nooit bereikt. En wat scheelde het? Vier goals. Oranje verliest twee keer van Frankrijk, speelt gelijk tegen Zweden en gaat ook nog verrassend in Bulgarije onderuit. Die verliespartij betekent het ontslag van bondscoach Danny Blind, die Matthijs de Ligt in Sofia laat debuteren, wat helemaal verkeerd afloopt. 

Dick Advocaat moet Oranje alsnog naar het WK loodsen. Hij slaagt daar niet in. Er gloort hoop aan het einde van de WK-kwalificatietunnel. Het kan nog, als Nederland met zeven goals verschil van Zweden wint. Advocaat zal worden herinnerd aan een memorabele uitspraak: ,,Zweden gaat echt niet met 8-0 van Luxemburg winnen, wat is dat voor stomme vraag", zegt de bondscoach bij een persconferentie. Hij voorspelt de uitslag correct. In Amsterdam eindigt het in 3-0. Weer geen eindtoernooi, net als in 2016 (EK).