250.000 sociale huurwoningen, makkelijker gezegd dan gedaan

Volgens Blok laat het langverwachte onderzoek dat hij bestelde bij Ortec Finance zien dat de corporatiesector er goed voor staat. De 1,7 miljard euro die sociale huisvesters jaarlijks aan extra belasting moeten afdragen aan de staat, heeft de investeringscapaciteit lang niet zo geschaad als werd gevreesd. Hij piekert er dan ook niet over om de verhuurderheffing drastisch aan te passen. Corporaties moeten het doen met een paar kleine aanpassinkjes, waardoor het vooral in de Randstad loont om meer goedkope sociale woningen neer te zetten. Daar is de vraag naar huurwoningen ook groter.

Aangetast
De conclusies van Ortec lijken haaks te staan op het onderzoek van Coelo, dat de belangenorganisaties voor huurders (Woonbond), corporaties (Aedes) en gemeenten (VNG) twee weken geleden naar buiten brachten. Daaruit bleek dat de verhuurderheffing, die het kabinet in 2013 invoerde, de investeringscapaciteit van corporaties flink heeft aangetast. De nieuwbouw is gestagneerd en er zijn sociale huurwoningen verkocht.

Waar Blok het glas als halfvol ziet, beschouwen de andere belanghebbenden het als halfleeg. Peter Boelhouwer, hoogleraar woningmarktbeleid aan de TU Delft, stelt dat de VVD-minister graag vooruit wil kijken, en de sector terugblikt op de geleden schade. ,,Het is niet zo dat corporaties armlastig zijn", benadrukt hij. De extra huurpenningen zorgen voor meer lucht en investeringsruimte wordt nog eens vergroot door de lage rente, waardoor lenen goedkoop is.

Het halve verhaal
Maar dat is slechts het halve verhaal, meent Boelhouwer. ,,Blok gaat uit van de maximale  investeringsruimte, maar er zullen niet veel corporaties zo scherp aan de wind willen zeilen. Dat is te risicovol." Boelhouwer wijst daarnaast op de wens van veel corporaties om de huren te verlagen, zodat ze sociale huurwoningen kunnen blijven toewijzen aan de doelgroep: lagere inkomens. ,,Er zijn in Nederland 2,4 miljoen corporatiewoningen. Als je de huren in totaal met 1,1 miljard euro zou verlagen is er van die investeringscapaciteit van 37 miljard euro niets meer over."

En dan zijn er ook nog eens grote verschillen per gemeente. ,,In Amsterdam, Rotterdam en Den Haag  is de investeringsruimte veel beperkter dan in pak hem beet Staphorst." Dus is het zeer de vraag of er in de grote steden, waar de vraag naar sociale huurwoningen het grootst is, veel zal worden bijgebouwd, stelt hij.