Appen op de fiets wordt verboden

UpdateHet gebruik van sociale media op de fiets gaat in de ban. Verkeersminister Schultz van Haegen werkt aan een wet om vasthouden van het mobieltje tijdens de rit uit te bannen, maakt ze vandaag bekend.

Edwin van der Aa 12-12-16, 07:08 Laatste update: 13-12-16, 05:02

Lokale wegen zijn veruit gevaarlijkst voor weggebruiker

Gemeentewegen tellen veruit de meeste slachtoffers in het verkeer. Daarom maant minister Schultz van Haegen de wegbeheerders om maatregelen te nemen. Het merendeel van de 621 verkeersdoden valt op decentrale wegen, zelfs nog altijd 40 mensen op wegen waar maar 30 kilometer per uur gereden zou mogen worden. En het aantal ernstig gewonden, vaak binnen de bebouwde kom, is vorig jaar weer gestegen; met 3 procent tot ongeveer 21.300 mensen.

Waar ligt het probleem? Volgens verkeersonderzoeksorganisatie SWOV is er te weinig geld en kennis bij gemeenten om te kunnen inspringen op de veranderingen in het verkeer. Steeds meer senioren begeven zich op de weg, de elektrische fiets zorgt voor hogere snelheden en er is meer diversiteit in vervoersmiddelen.

Schultz noemt de stijging van het aantal verkeersslachtoffers ‘onacceptabel’, maar haar financiële mogelijkheden zijn beperkt zolang het kabinet weigert extra de portemonnee te trekken voor veiligere en betere (lokale) infrastructuur. Dus richt ze haar inspanning vooral op de gevaarlijkste wegen in ons land. Want wegbeheerders, gemeenten en provincies, brengen nog lang niet genoeg in kaart waar op hun wegen de verkeersveiligheid drastisch moet worden verbeterd en welke maatregelen daarvoor nodig zijn. Die ingrepen liggen zowel op het gebied van infrastructuur als op het vlak van gedragsbeïnvloeding.

Te denken valt dan aan betere belijning, extra stoplichten, meer waarschuwingsborden en bredere fietspaden. Maar ook aan een aanpak om ouderen bewust te maken wat ze zelf kunnen doen om veilig te fietsen. Verder zijn maatregelen in beeld om afleiding door appen in de auto en op de fiets tegen te gaan. De vraag is of het allemaal genoeg is. Er komen door de vergrijzing steeds meer ouderen bij en ook pakken we de laatste jaren alsmaar vaker de fiets. De verwachting is dat intelligente transportsystemen die ingrijpen bij vermoeidheid en aankomende onveiligheid pas over tientallen jaren gewoon zijn in het straatbeeld.

Het enige dat minister Schultz wat dat betreft kan doen, is haast maken met toekomstplannen. En het is afwachten of haar opvolger, die waarschijnlijk ergens volgend jaar aantreedt, net zoveel urgentie voelt om de stijging van het aantal ernstig verkeersgewonden en verkeersdoden koste wat kost te keren.

Het is nu gewoon toegestaan om al fietsend met de telefoon in de hand te bellen of appjes te lezen en te versturen. Wel moeten bestuurders op het verkeer blijven letten en mogen ze geen gevaarlijke situaties veroorzaken. Vooral voor jeugdige fietsers blijkt dat een lastige opgave.

Bij 20 procent van de ongevallen met fietsers van 12 tot 24 jaar blijkt het mobieltje een rol te hebben gespeeld. In meerdere landen is telefoongebruik op de fiets dan ook verboden. Eind mei kondigde minister Schultz ook hier een onderzoek aan, na een gesprek met de vader van een jong slachtoffer.

De afgelopen jaren is geprobeerd vooral het gedrag van de jeugd te beïnvloeden, bijvoorbeeld via lessen op scholen en prijzen die jongeren konden winnen als ze tijdelijk niet hun mobiel gebruikten tijdens het fietsen. Het bleek allemaal onvoldoende effect te hebben op de doelgroep.

Bedienen
Experts stellen dat vooral het bedienen van een 'touchscreen' tijdens het fietsen het grootste risico oplevert. Dit betekent volgens de minister dat ze niet alleen het vasthouden van de mobiel zou moeten verbieden, maar zelfs het bedienen in een houder op het stuur moet voorkomen.

Pas volgend jaar wordt helder wanneer het verbod kan ingaan en hoe hoog de boete zal zijn. De komende tijd volgen nog onderzoeken naar de gevolgen van social media-gebruik op de fiets. Deze gegevens wil de bewindsvrouw aanwenden om een wettelijke ban mee te onderbouwen. Schultz: ,,Een verbod heeft uiteraard als groot voordeel dat het een duidelijke norm neerzet."

Verkeersgewonden
Vandaag komt ook naar buiten dat het aantal ernstig verkeersgewonden in 2015 is uitgekomen op zo'n 21.300 mensen. Dat is een stijging van ongeveer 3 procent in vergelijking met een jaar eerder (20.700). Al sinds 2007 is sprake van een toename van het aantal ernstig verkeersgewonden.

Het merendeel van de slachtoffers, vooral fietsers en ouderen lopen gevaar, valt op gemeentelijke en provinciale wegen. De minister baart dat zorgen. ,,Wegbeheerders moeten op basis van een goede analyse problemen aanpakken en er voor zorgen dat het beter gaat met de verkeersveiligheid."

De cijfers laten volgens Schultz zien dat ingrijpen dringend nodig is. ,,Een stijging in de aantallen verkeersdoden en gewonden moet worden doorbroken." Ze maakt daarom haast met een nieuw strategisch plan verkeersveiligheid richting het jaar 2030, dat nu al in 2018 klaar moet zijn.