De aftapwet: leest de AIVD straks mee in mijn mobieltje?
Vijf vragenDe geheime diensten mogen straks op grotere schaal spieden in mobieltjes en computers nu de Eerste Kamer gisteren de aftapwet heeft aangenomen. Vijf vragen over de nieuwe wet voor de veiligheidsdiensten.
Leest de AIVD straks mee in mijn mobieltje?
Dat kan. Deze wet zorgt ervoor dat de inlichtingendiensten alle datastromen via de kabel mogen onderzoeken, dus telefonie, internet, e-mail en sociale media. Maar tappen moet wel altijd een noodzakelijk doel dienen en binnen proporties zijn, zegt verantwoordelijk minister Ronald Plasterk. De diensten zullen niet snel heel Rotterdam afluisteren, maar wel specifieke gebieden, bijvoorbeeld een wijk als vermoed wordt dat een verdachte daar is. De wet kan helpen om 'netwerken' van jihadisten in kaart te brengen, bijvoorbeeld als zij naar Syrië willen afreizen of contact hebben met mensen daar. De AIVD kan straks namelijk veel meer onderschepte gegevens naast elkaar leggen, zodat er verbanden kunnen worden gezien.
Mogen de geheime diensten straks op mijn pc?
De AIVD mag nu al gericht hacken, bijvoorbeeld verdachten van een terroristisch misdrijf en de mensen daaromheen. De dienst wil nu vooral méér kunnen. Zoals alle e-mails uit een bepaalde straat inzien, of de computer van een broertje van een verdacht persoon. De AIVD kan ook op afstand ongemerkt de microfoon of webcam van je pc aanzetten, bijvoorbeeld om iemand te volgen. Dit kan zelfs bij een bekenden van de verdachte. Toch is de drempel om dat te doen hoog; de toezichthouders van de AIVD zeiden eerder dat computers hacken een grotere inbreuk op de privacy is dan het tappen van een telefoon.
Gaat de AIVD dus op de omstreden NSA lijken?
Na alle ophef door de onthullingen van NSA-klokkenluider Edward Snowden is de regering niet blij met die vergelijking. Toch: als de wet wordt aangenomen kunnen onze diensten op grote schaal informatie onderscheppen en opslaan. Dat maakt het nog geen 'sleepnet' zoals bij de NSA, bezweert AIVD-baas Rob Bertholee. Die gruwelt van dat woord. De AIVD mag straks wel een bepaalde wifi-hotspot of mobiele telefoonprovider in een gebied tappen, als daar een reden voor is. Plasterk benadrukt dat de NSA andersom werkt: die verzamelt een bulk data en kijkt later 'wat ze ermee kunnen'.
Wie controleert de geheime diensten?
De minister moet overigens straks vóóraf per 'onderzoeksopdracht' een akkoord vragen van de Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden (TIB). Wie daarin komen, is nog niet duidelijk. Het gaat om drie mensen, waarvan er twee rechter moeten zijn geweest. Punt van kritiek is wel: de TIB moet ja of nee zeggen op basis van informatie die de AIVD eenzijdig levert. Bovendien is TIB níet nodig om iemand te laten volgen, dat mag de minister alléén bepalen. Een andere speciale commissie -de CTIVD- kijkt (pas) achteraf of de diensten 'rechtmatig' hebben gehandeld.
Deelt Nederland de informatie met andere landen?
Vermoedelijk wel. Sinds de aanslagen van november in Parijs is de samenwerking met andere Europese diensten opgeschroefd. Onlangs meldde de Volkskrant dat dertig inlichtingendiensten wekelijks bijeen komen in Nederland om informatie over verdachte personen te delen. Hier is geen controle op: onderschepte gegevens mogen aan andere landen worden gegeven, zonder dat de Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden (TIB) hier van weet. Volgens Plasterk doet Nederland geen zaken met landen die de mensenrechten niet zo nauw nemen.
Zijn de geheime diensten met deze wet voorlopig tevreden?
Waarschijnlijk niet. Veel technologiebedrijven, zoals het veelgebruikte Whatsapp, hebben encryptie ingevoerd. Daardoor kunnen terroristen ongezien berichten uitwisselen. Als de AIVD en MIVD toch willen meekijken, kunnen ze de bedrijven met de nieuwe wet een 'medewerkingsplicht' opleggen. Zij moeten dan de versleuteling opheffen of vertellen hoe dat kan, anders zijn ze strafbaar. Alleen heeft Whatsapp helemaal geen sleutels. De berichtendienst heeft het zo geregeld dat die informatie alleen te achterhalen is, als je de telefoon van een gebruiker in handen hebt. Daar heeft de nieuwe wet geen oplossing voor.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
10
Waarom je niet te hard moet werken voor je op vakantie gaat
Gedragspsycholoog Chantal van der Leest bekijkt onze gedragingen op de werkvloer: wie of wat bepaalt onze dagelijkse beslissingen? Vandaag: voorpret. -
PREMIUMNarcolepsie
Ivan valt drie keer per dag in slaap, ondanks twee dutjes: nieuw medicijn in de maak
Er lijkt eindelijk een oplossing te komen voor duizenden patiënten die op de meest onverwachte momenten in slaap vallen. Onderzoekers werken aan een medicijn tegen narcolepsie. ,,Ik heb zelfs wel eens op een bankje in het Rijksmuseum geslapen.’’ -
EU krijgt een zusje: politieke unie moet Europese landen ‘van Oekraïne tot IJsland’ verenigen
De EU krijgt er een zusje bij: een groot-Europese politieke unie waarin leiders van EU- en niet-EU-landen op gezette tijden de wereld verkennen. De eerste bijeenkomst is wellicht kort na de zomer in Praag. -
kamer doet aangifte40
Man ‘vecht zich’ binnen woning Wybren van Haga: ‘Hij riep iets over een mitrailleur’
Tweede Kamerlid Wybren van Haga (BLVN) doet bij de politie aangifte nadat gisteren een agressieve man zijn woning binnendrong. Een team van de beveiligingsafdeling van de Tweede Kamer ondersteunt hem hierbij, bevestigt een woordvoerder. -
PREMIUM
Goedkoper op vakantie met een hybride die sneller laadt? Zo (on)zinnig is dat
Steeds meer plug-in hybrides hebben een CCS-laadpoort, waarmee je tussendoor sneller kunt laden en – in theorie – veel meer op stroom kunt rijden. Kun je daarmee echt brandstof (en geld) besparen door onderweg zoveel mogelijk te ‘stekkeren’? We nemen de proef op de som richting Zuid-Frankrijk.
-
De beste consoles voor op de achterbank
Het is zomer en dat betekent voor veel gezinnen een lange reis met de auto richting de vakantiebestemming. Wil je die rit iets comfortabeler maken of zit jouw kroost niet te wachten op zes uur lang ‘ik zie wat jij niet ziet’ spelen? Zorg dan dat je een handheld of draagbare spelcomputer meeneemt. -
oorlog oekraïne
TERUGLEZEN | Russen hebben vanaf 1 juli visum nodig om naar Oekraïne te reizen
Frankrijk, Duitsland, Italië en Roemenië zijn voorstander van ‘onmiddellijke’ kandidaatstelling van Oekraïne als toekomstig lid van de Europese Unie. De Europese Commissie brengt vandaag advies uit over de toetreding van Oekraïne, Moldavië en Georgië tot de EU. Lees hieronder ons liveblog van de laatste dagen terug. Het nieuwste liveblog met daarin het laatste nieuws over de Russische inval in Oekraïne treft u hier. -
update
Brandweer in Limburg rukt massaal uit voor lekkend zwavelzuur, ‘geen verhoogde concentraties’
Op chemisch bedrijvenpark Chemelot in Limburg is de brandweer massaal uitgerukt vanwege de lekkage van een gevaarlijk gas. Het gaat om oleum, een zwavelzuur. Volgens Chemelot is de lekkage inmiddels gestopt door de brandweer.