'Extreme gebeurtenissen zijn niet alleen littekens, ze vormen je'

Door zijn frequente bezoeken aan Nederlandse tv-programma's en theaters heeft Vlaming Tom Lanoye ons goed leren kennen. Personen en ontwikkelingen die hem opvallen, tackelt hij dan ook met dezelfde volvette humor die zware passages in zijn boeken en toneelstukken lucht geven en draaglijk maken.

Over de overname van oer-Hollands monument Zeeuws meisje door Amerikanen: 'Afschuwelijk, dat voelt bijna als verkrachting'. Wat betreft de verbale erupties van Voetbal Internationals Johan Derksen: 'Die besnorde griezel kraamt homofobe teksten uit waarvan de eerste de beste ayatollah nog zou schrikken'. En over de bij de verkiezingen afgeslachte PvdA: 'Let op, die keren terug op het pluche; macht verslaaft'.

Het werk van Tom Lanoye - zoon van een slager en amateuractrice - draait altijd om levensvragen en herkenbare thema's waarmee mannen en vrouwen uit alle sociale lagen worstelen. Jong en oud. Zijn eerste bestseller, Kartonnen dozen, gebaseerd op zijn eigen moeizame coming-out, wordt tot op de dag van vandaag door jonge homo's en lesbiennes gezien als literaire reddingsboei.

En het net verfilmde Sprakeloos, over de lijdensweg van zijn moeder na verschillende beroertes, heeft eveneens emancipatorische verdienste. Het boek voelt als een klap tussen de ogen en heeft geleid tot discussies over waardig sterven. 'Ze verloor eerst haar spraak, dan haar waardigheid, dan haar hartenklop', luidt zijn hartverscheurende samenvatting van haar lot op de eerste pagina.