Hoe de Nijmeegse Joden verdwenen: ‘Als je het langer bestudeert wordt het alleen maar erger en erger’

Overnachting van een ‘Jodenkind’ in een politiecel, een regel op een declaratielijst van de Nijmeegse politie. Het eten en de overnachting werden in Den Haag gedeclareerd. Bij het Nationaal Archief ontdekten Leo van den Munkhof en Willem Oosterbaan onlangs wie dat kind was: de 2-jarige Andries Swaab, een Joods jongetje dat door zijn moeder vanuit Amsterdam bij een kinderloos echtpaar in Nijmegen was ondergebracht. ,,Een jaar later is het kind verraden” vertelt Oosterbaan. ,,Dat blijkt uit  verhoren met agenten na de oorlog.”

De vrouw die het kind had ondergebracht werd ook opgepakt. ,,Zij moest het kind daarna persoonlijk afgeven in Westerbork. Na de oorlog heeft ze verklaard dat het kind verschillende Duitse kampen had overleefd, ongelooflijk.”

Oosterbaan en Van den Munkhof, twee gepensioneerde neerlandici, doen sinds twee jaar onderzoek naar de Jodenvervolging in Nijmegen. Ze zijn de archieven ingedoken, ook in Amsterdam en Den Haag, om zo precies mogelijk te reconstrueren wat zich tijdens de oorlogsjaren in Nijmegen heeft afgespeeld.