Behandeling van patiënt mag niet stoppen bij 80

OpinieHet coronavirus mag niet medisch-etische kwesties gaan overstijgen zoals het weigeren van 80-plussers op de intensive care, stelt Manon Vanderkaa van seniorenorganisatie KBO-PCOB. Kijk naar de lichamelijke conditie, niet naar de leeftijd.

Manon Vanderkaa 14-03-20, 11:17

Het zal je maar gebeuren. Op het hoogtepunt van de coronacrisis zitten de ziekenhuizen vol. Je ziet het leven nog helemaal zitten, maar dan moet je, om welke reden dan ook, met spoed naar de intensive care van een ziekenhuis.

Er wordt niet meer gekeken naar wie de grootste kans heeft, maar naar leeftijd

Maar daar word je geweigerd en krijg je niet de zorg die je op dat moment nodig hebt. Die krijg je niet omdat je simpelweg te oud bent. Dit is geen hoofdstuk uit een sciencefictionverhaal of een schoolboek van 80 jaar geleden. Dit kan realiteit worden als het coronavirus verder om zich heen grijpt. De mogelijkheid werd naar buiten gebracht door de vereniging van ic-artsen. Deze artsen hebben een 'draaiboek pandemie' gemaakt en daarin staat dat ze voor een pijnlijke keuze komen te staan als alle ic-bedden door coronapatiënten bezet worden.

Zo moet de intensive care niemand meer boven de 80 jaar opnemen. Er wordt niet meer gekeken naar wie de grootste kans op overleving heeft, maar naar leeftijd. Het zal je maar gebeuren. Daar sta je dan als senior. Vanwege een statistisch gokspelletje, een kansberekening, wordt aan de ziekenhuispoort bepaald of je wel of niet naar de intensive care mag. Dat is gek voor een maatschappij waarin we inclusiviteit en meedoen nastreven. Waarin jong én oud een toekomst hebben, waar je zorg zo goed mogelijk geregeld is.

Natuurlijk, de zorg staat al jaren onder druk. Er is een grote vraag naar verplegend personeel. Maar moet nou niet dáár de discussie over gaan? Laten we nu kiezen om te investeren in plaats van mensen op hun leeftijd te beoordelen. Of willen we ouderen wegzetten als een deel van de bevolking dat er niet meer toe doet? Natuurlijk spelen emoties een rol. Mijn ouders bijvoorbeeld doen er voor mij toe. En menig senior heeft nog zo veel te geven. Hun wijsheid, hun ervaring, alle uren vrijwilligerswerk. Maar ze zijn ook nuchter. Als hun tijd gekomen is, dan is hun tijd gekomen. Maar niet omdat hun de juiste hulp wordt geweigerd, maar omdat er gedaan is wat er gedaan kon worden. Nu de coronapaniek groter wordt, moeten we oppassen dat we niet ongemerkt naar een andere discussie gaan, die van wat een mensenleven waard is.

Een (medisch)ethisch vraagstuk dat je niet moet uitdokteren als de paniek groter wordt. Zo'n discussie moet gevoerd worden wanneer daar ruimte voor is. Dus blijf het huidige standaard ic-draaiboek, waarin je iedere afzonderlijke patiënt beoordeelt hoe die eraan toe is, hanteren. Laat de keuze niet alleen afhangen van iemands leeftijd. Het zal je maar gebeuren...

Manon Vanderkaa, directeur van seniorenorganisatie KBO-PCOB.