Help kwetsbare kinderen, pak jeugdzorg anders aan

OpinieSinds, om geld te besparen, de jeugdzorg een zaak werd van gemeenten, holde de kwaliteit achteruit. De minister moet nu zijn verantwoordelijkheid nemen, vinden de SP'ers Maarten Hijink, Tweede Kamerlid voor de SP en Sunita Biharie, SP-fractievoorzitter in Apeldoorn en jeugdzorgmedewerker.

Maarten Hijink en Sunita Biharie 15-11-19, 08:50

De hervorming van de jeugdzorg is een voorbeeld van ondoordacht beleid en harde bezuinigingen die desastreus uitpakken voor mens en samenleving. Net als bij het leenstelsel en het sluiten van verzorgingshuizen, is destijds in een politieke polonaise, van GroenLinks tot VVD, ingestemd met voorstellen die niet gedragen werden door de bevolking, werknemers en experts. In het geval van de jeugdzorg ging dat ten koste van onze meest kwetsbare jongeren.‎

Het is najaar 2013 als de Tweede Kamer zich met hoge snelheid moet buigen over het voorstel om de jeugdzorg naar de gemeenten over te hevelen.‎

‎Zorgverleners zouden dichter bij de gezinnen komen en problemen eerder signaleren. De bureaucratie zou afnemen. In de praktijk werden de belangen van het kind, de ouders en het gezin ondergeschikt gemaakt aan de financiële doelstellingen van het kabinet Rutte-Asscher. Er ging 15 procent van het budget af, terwijl de verwachting toen al was dat gemeenten juist méér zouden moeten doen.‎

Kinderen gaan als postpakketjes van de ene naar de andere aanbieder en hulpverlener

De zorg raakte sindsdien enorm versnipperd, van tientallen tot soms honderden aanbieders in een gemeente. Daarmee groeide ook de bureaucratie. Want al die gemeenten eisen hun eigen verantwoording op. Ze willen grip hebben op de prijzen en de inkoop van zorg. Ondertussen worden rekeningen niet altijd op tijd betaald en moeten gemeenten noodgrepen uithalen om de kosten onder controle te krijgen. ‎

Minister Hugo de Jonge stelt dat het woord 'mislukking' geen recht doet aan al het goede dat sinds de decentralisatie veranderd is. Wij betwijfelen dat. ‎

Zeker, in de gemeente staan hulpverleners dichter bij gezinnen. Maar juist de specialistische en intensieve jeugdzorg lijdt enorm onder het huidige stelsel. Er zijn lange wachtlijsten, kinderen ‎komen onnodig terecht in de gesloten jeugdzorg of gaan als postpakketjes van de ene naar de andere aanbieder en hulpverlener. Het leed dat deze kinderen en hun familie wordt aangedaan is onverminderd groot, de druk op medewerkers is toegenomen. ‎

Inspecties oordelen snoeihard over het beleid van de overheid. Ze spreken van een zeer ernstige situatie omdat kinderen in onveilige situaties terechtkomen en meer beschadigd raken, waardoor problemen verergeren.‎

Het ligt dan ook voor de hand de specialistische jeugdzorg anders te organiseren, met meer zekerheid voor jongeren en jeugdzorgaanbieders. Maar ook door de politieke verantwoordelijkheid voor de hulp aan en bescherming van onze jongeren beter vast te leggen: bij de minister.

Zoals de inspecties ook stellen: de bescherming van zo'n kleine groep, dat zouden we in ons land op een goede manier moeten kunnen organiseren. Dat is geen kwestie van kunnen, maar een kwestie van willen.

‎

Maarten Hijink is Tweede Kamerlid voor de SP, Sunita Biharie is jeugdzorgmedewerker en SP-fractievoorzitter in Apeldoorn.