Patiënt betaalt prijs voor plannen Zorginstituut

OpinieVoorzitter Wijma van Zorginstituut Nederland vindt het schrappen van onzinnige zorg beter voor patiënten, (AD 5-10). Clémens Ross-Van Dorp, Michael Rutgers, Frank Weller en Els Weersink reageren.

Clémence Ross-Van Dorp, Michael Rutgers, Frank Keller en Els Weersink 20-10-20, 08:42

Dat de oplopende kosten nopen tot het vinden van oplossingen, is ongeveer het enige dat wij met Sjaak Wijma kunnen onderschrijven. De uitspraken die hij vervolgens doet, zijn feitelijk onjuist.

Als voorbeeld van 'onzinnige zorg' spreekt Wijma over de hooggebergtebehandeling in het Zwitserse Davos voor ernstig astmapatiënten: 'Na uitgebreid onderzoek bleek zo'n behandeling op grote hoogte niet effectiever dan longrevalidatie in Nederland. Dan gaat het dus uit het pakket'. Dit is onjuist. Op verzoek van het Zorginstituut is onafhankelijk onderzoek gedaan waaruit bleek dat de in Davos behandelde patiënten met ernstig astma sterker en langduriger verbeterden dan een controlegroep na een vergelijkbare behandeling op zeeniveau in Nederland. Deze resultaten zijn in een internationaal peer-reviewed tijdschrift gepubliceerd, dus na kritische beoordeling door andere wetenschappers.

Het Zorginstituut zag ook aanleiding onderzoek te doen naar eigen handelen

Het Zorginstituut heeft zich van dit onderzoek gedistantieerd en besloot de hooggebergtebehandeling toch uit te sluiten van basisverzekering. Dit veroorzaakte onrust bij zorgverleners, de Tweede Kamer én patiënten bij wie letterlijk de adem werd ontnomen. De duiding van Sjaak Wijma dat het Davos-dossier aantoont hoe moeilijk het is om iets uit het pakket te halen, is misleidend. De onrust is ontstaan doordat de beoordeling van het Zorginstituut in strijd was met de resultaten van een mede op hun eigen verzoek verricht onafhankelijk onderzoek en ook botste met de overheersende mening van longartsen.

Het gevolg was een Kamerdebat met toenmalig minister Bruins, waarin de Kamer een motie aannam die de minister opriep hooggebergtebehandeling beschikbaar te houden. Bruins zegde toe de motie uit te zullen voeren. Hij besloot voorts dat het besluit over hooggebergtebehandeling geëvalueerd moest worden, als onderdeel van de bredere evaluatie naar het functioneren van het Zorginstituut. Ook het Zorginstituut zag aanleiding om een evaluatie uit te voeren naar het eigen handelen, om lessen te trekken.

Deze onderzoeken zijn nog gaande. Het heeft niet geleid tot een bescheidener opstelling, getuige de uitspraak van Wijma dat bij 50 procent van de zorg in de basisverzekering het wetenschappelijk bewijs ontbreekt en dat deze behandelingen uit het pakket moeten als dat bewijs er niet komt. En: 'dat niet-zinnige zorg uit het pakket verdwijnt, is helemaal niet slecht voor patiënten. Sterker, het is een feest'. Als het Zorginstituut op vergelijkbare wijze als de Davos-casus omgaat met wetenschappelijk en medisch bewijs en 50 procent van de zorg onzinnig verklaart, draaien patiënten op voor Wijma's feestje. Het is aan de politiek hier een stokje voor te steken.

Clémence Ross-Van Dorp is voorzitter Long Alliantie Nederland, Michael Rutgers is directeur bestuurder Longfonds, Frank Weller is voorzitter Vereniging Nederland Davos en Els Weersink is longarts ernstig astma.