Schade wordt groter als basisschool op slot blijft

OpinieIn een brandbrief aan premier Rutte, minister Slob, minister De Jonge, de overige kabinetsleden en de Tweede Kamer, vragen 31 deskundigen uit het onderwijs met klem de scholen in het basisonderwijs te openen.

Onderwijsdeskundigen 02-01-21, 11:29

Maandag beginnen de schoollessen weer. Niet met vriendjes in de klas, maar met thuisonderwijs. Ondanks enorme kritiek van wetenschappers en ouders, besloot het kabinet in december de basisscholen te sluiten.

Vooropgesteld: de piek aan besmettingen was te hoog en terecht is er ingegrepen. Maar dat basisscholen ook de deuren moeten sluiten en kinderen 2021 aftrappen met thuisonderwijs is een hard gelag. De maatregel is vooral bedoeld om te zorgen dat ouders thuis móeten blijven, aldus minister De Jonge. Na de eerste lockdown afgelopen voorjaar was er brede consensus dat basisscholen echt als allerlaatste van alle sectoren de deuren zouden moeten sluiten.

Leerresultaten gaan hard achteruit en zijn niet makkelijk meer in te halen

De gevolgen voor kinderen - zeker in kwetsbare milieus of met een beperking, zowel in het regulier als het speciaal onderwijs - zijn uitgebreid beschreven. Leerresultaten gaan hard achteruit en zijn niet makkelijk in te halen. Dit in een tijd die door alle coronamaatregelen sowieso al veel impact heeft op kinderen. De Human-documentaire Klassen laat treffend zien dat kansenongelijkheid in het onderwijs los van corona al een groot probleem is. Sluiting zal dat verder doen groeien. OMT-lid en kinderarts Karóly Illy was naar eigen zeggen 'stomverbaasd' over het besluit. Terecht wijst hij op de kinderrechten die in het gedrang komen. Het VN-kinderrechtenverdrag, dat door alle landen is geratificeerd (behalve de VS), verplicht Nederland de belangen van kinderen voorop te stellen. Artikel 3 schrijft voor dat 'de belangen van het kind de eerste overweging vormen'. Het verdrag bevat een specifiek recht op onderwijs. De beslissing om de basisscholen te sluiten, staat op gespannen voet met het verdrag. De evenredigheid van de maatregel valt namelijk te betwisten, zeker gezien de matige wetenschappelijke onderbouwing en de nadelige effecten voor kinderen met al grote achterstanden.

De noodopvang voor mensen met een cruciaal beroep en kinderen in een kwetsbare positie, is geen volwaardig alternatief. Andere maatregelen om mensen thuis te laten werken zijn niet genomen, bijvoorbeeld het verplichten hiertoe van werkgevers. Ook leidt de huidige situatie tot oplopende spanning in veel gezinnen. Wij doen een klemmend beroep op het kabinet en de Tweede Kamer: heropen 18 januari de basisscholen en zorg dat deze ook open kunnen blijven. Dat kan alleen met een veilige en verantwoorde aanpak die in samenspraak met docenten, schoolleiders en wetenschappers is opgesteld, op basis van de laatste inzichten over besmettelijkheid bij kinderen.

Laten we 2021 beginnen door kinderrechten serieus te nemen. De vraag die de komende weken centraal moet staan is niet óf de basisscholen weer open moeten, maar hóe.

Has Bakker, raadslid D66 Utrecht, Dave Ensberg-Kleijkers, directeur-bestuurder Jantje Beton en Jasper Krommendijk, universitair hoofddocent internationaal & Europees recht RU, Mohammed Saiah, raadslid D66 Utrecht, Prof. dr. Barbara Oomen, hoogleraar mensenrechten en kandidaat-kamerlid PvdA, Prof dr. Annemiek Harder, hoogleraar wetenschappelijk onderbouwde jeugdzorg en onderwijs EUR, Marc Dullaert, bestuursvoorzitter KidsRights en oud-Kinderombudsman, Rick Brink, minister van Gehandicaptenzaken, Talitha Mussee, ondernemer en generatie-expert, Henk-Willem Laan, directeur-bestuurder het Gehandicapte Kind, Prof. dr. Maartje Luijk, hoogleraar gezinspedagogiek EUR, Michiel Bodt, directeur stichting Move en lid Utrecht Development Board, Prof. mr. Paul Zoontjens, emeritus hoogleraar onderwijsrecht, Daniëlle van den Brink, directeur Montessorischool Oog in Al (Utrecht), Hayde Zarkeshan, directeur Maatschappelijke Alliantie, Hilbert de Vries, college van bestuur SSOE, Sebastiaan van der Zwaan, directeur Justice and Peace, Harry Hoekjen, bestuurder Onderwijscentrum Leijpark, Katinka Slump, onderwijsjurist, Jantien Westerveld, directeur Méér Muziek in de Klas, Prof. dr. Loes Keijsers, hoogleraar orthopedagogiek EUR, Naima Rahmouni, medeoprichter en initiatiefnemer Bureau de Bedoeling, Johan Oost, directeur OBB Speelruimteadvies, Mariolein van der Plas, directeur van stichting Jong Ondernemen, Sjoerd van Rossem, managing director Kompan, Selma Bas, voorzitter stichting leergeld Utrecht, Marc van Leeuwen, partner Twynstra Gudde en toezichthouder in het onderwijs, Froukje Hajer, voorzitter Ruimte voor de Jeugd, Brecht van Schendel, directeur Petje Af, Frank van Mil, voorzitter MR Kindercampus Molenpark en Gijs de Bont, voorzitter college van bestuur Stichting Biezonderwijs.