OpinieVeel mensen uit kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt hebben een overstap kunnen maken naar een vast contract. Goed nieuws, want dat zorgt voor meer zekerheid, stellen Sandra Phlippen en Sonny Duijn.
Sandra Phlippen en Sonny Duijn
De eerste vraag die mensen stellen als werkgevers nauwelijks nog aan personeel kunnen komen is: betekent dat meer loon?
Meer dan een loonsverhoging zorgt een vaste baan voor een beter en vooral zekerder inkomen
Het is een gerechtvaardigde vraag, want sinds januari bedraagt de inflatie een duizelingwekkende 6,4 procent, maar de cao-loongroei blijft ook komend jaar waarschijnlijk beperkt tot zo'n 2,5 procent. Dat is vervelend voor werknemers, maar daar staat tegenover dat juist de meest kwetsbaren op de arbeidsmarkt nu wel profiteren. En laat dit nou net de groep zijn die én de grootste klappen van de pandemie heeft gehad én het meeste last heeft van inflatie. Een groot aantal mensen heeft de (over)stap kunnen maken naar een vast contract. Meer dan een loonsverhoging, zorgt een vaste baan voor een beter en vooral ook zekerder inkomen.
Op het dieptepunt van de pandemie (tweede kwartaal van 2020) zijn 288.000 vooral flexibele banen vernietigd. Sindsdien zijn er 489.000 banen gecreëerd, met daarin heel veel vaste banen. Zo'n 5,3 miljoen mensen hebben nu een vaste baan, een hoogtepunt en ver boven het niveau van voor corona. Dat meer mensen een vast contract krijgen levert maatschappelijk meer op dan alleen loongroei. We hebben in deze pandemie geleerd dat met name lagere inkomens met onzekere flexibele dienstverbanden de klappen van de crisis hebben opgevangen. Zo'n 200.000 uit deze groep mensen hebben een negatieve inkomensschok van gemiddeld 850 euro netto gehad in het eerste jaar na corona.
Vaak mensen die sinds de lockdowns ook minder extra spaargeld en dus minder buffers hadden om hiermee om te gaan. De hoge inflatie komt daar dan nog bovenop. Voor mensen beneden modaal slokken de uitgaven aan stookkosten en de benzine een relatief groot deel van hun inkomen op. Voor mensen met een lange afstand tot de arbeidsmarkt is er ook goed nieuws. De krapte is sinds vorige zomer ook overgeslagen naar beroepen waarvoor je weinig vooropleiding nodig hebt.
Een jaar geleden nog en ook voor corona waren de baanvindkansen voor beroepen als orderpicker in een distributiecentrum, industrieel schoonmaker of objectbeveiliger nog laag. Inmiddels zijn werkgevers naarstig op zoek naar personeel in beroepen die als opstap kunnen dienen voor mensen die weer mee willen doen. Als in de loop van dit jaar de loonkostensubsidie (NOW) wordt afgebouwd dan zullen ook mensen met meer werkervaring op deze banen solliciteren, dus het is wel een beetje nu of nooit.
Een grotere arbeidsdeelname bespaart de maatschappij niet alleen uitkeringslasten en uitgaven aan sociaal beleid, het vergroot ook de totale productiecapaciteit van onze economie, het helpt tegen inflatie en vooral is het een kans voor meer sociale inclusie.
Sandra Phlippen is hoofdeconoom bij ABN Amro en onderzoeker aan de Erasmus School of Economics. Sonny Duijn is sectoreconoom thema's bij ABN Amro.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.
