Honderd Osse kinderen krijgen gratis ontbijt, maar dat is niet genoeg

Of het schaamte is, of onbekendheid met het fenomeen weten ze niet, Jacques Hendrikx, voorzitter van de Stichting Nationaal Jeugd Ontbijt en vrijwilligster Elly Slegtenhorst. Maar feit is dat ze zich zorgen maken over het aantal ontbijtpakketten dat ze in Oss rond moeten brengen. ,,Ongeveer 1 procent van de bevolking is een kind dat in armoede leeft’’ zegt Hendrikx. ,,Dus in Oss zijn dat 900 kinderen. In andere gemeenten waar we actief zijn, meldt ongeveer de helft zich aan, dat zouden er hier dus 450 zijn. Maar we hebben in Oss maar 100 kinderen die meedoen.”

Melk voor een week, een half brood, een pot jam, zes eieren en een netje mandarijnen; dat is het ontbijt voor precies honderd Osse kinderen, in week 4 van 2020. Volgende week maandag krijgen ze weer een tas met ontbijtspullen, maar dan andere. Er zijn 13 verschillende ontbijtjes, dus na een kwartaal komen dezelfde ontbijtpakketten weer voorbij.

Als het goed is weten ouders van kinderen in armoede via school dat er zoiets bestaat als een Nationaal Jeugd Ontbijt. Hendrikx:,,Docenten kunnen het tijdens de tien minutengesprekken ter sprake brengen. We leveren zelf ook tekstblokken aan, ook in het Pools, het Turks en het Arabisch, voor in de schoolkrant of nieuwsbrief van school. En er hangen op elke basisschool qr-codes waarmee ouders hun kinderen heel makkelijk aan kunnen melden.” Maar ook schaamte zou een rol kunnen spelen bij het opvallend lage aantal aanmeldingen in Oss. Slegtenhorst: ,,Stel je voor dat je moet toegeven dat je niet in staat bent om je kinderen met een volle buik naar school te sturen. Dat is verschrikkelijk moeilijk.’’

In tegenstelling tot bij andere hulpverlenende instanties wordt iedereen die zich voor een gratis ontbijt meldt, gesteund. Elly Slegtenhorst is één van de bezorgers van de ontbijtboxen: ,,Soms kom ik ergens waar ik mijn vraagtekens bij heb. Dan staat er een nieuwe auto voor de deur; dan trek ik wel mijn wenkbrauwen op. Maar je kunt niet in iemands portemonnee kijken. We gaan ervan uit dat mensen er geen misbruik van maken. Er is ook een adres waar ik kom waar de ouders het misschien wel kunnen betalen, maar het niet doen. Die liggen nog in bed rond die tijd. Zo’n kind heeft het dus ook gewoon nodig.”

Het Nationaal Jeugd Ontbijt is sinds 2018 actief in Oss. De financiering komt van de gemeente, die daarvoor aanspraak maakt op de jaarlijkse 100 miljoen euro die voormalig staatssecretaris Jetta Klijnsma ooit uittrok voor het bestrijden van kinderarmoede.

Elly Slegtenhorst: ,,Als je arm bent kom je in een soort overlevingsmodus. Met arm zijn ben je de hele dag bezig.” ,,Én’’, zo vult Hendrikx aan, ,,uit onderzoek blijkt dat je IQ 17 tot 20 punten daalt van de stress die veroorzaakt wordt door armoede.” Uit onderzoek dat de stichting deed in Den Bosch, blijkt dat het gratis jeugdontbijt effect sorteert. ,,We hebben 35 kinderen, hun ouders en leerkrachten geënquêteerd”, legt Hendrikx uit. ,,Toen de kinderen aan het jeugdontbijt begonnen is er een 0-meting gedaan, en na tien weken een evaluatieonderzoek. Zowel qua leerresultaten, qua sociale vaardigheden, en qua sportparticipatie ging 93 procent van die kinderen er significant op vooruit.”