Een oudere man bekijkt vacatures. © ANP XTRA

Advies: Geef oudere medewerker na pensioen overbruggingsbaan

Pensioengerechtigde werknemers moeten, naar Amerikaans voorbeeld, de mogelijkheid krijgen om via een ‘overbruggingsbaan’ hun voltijdse carrière rustig af te bouwen tot volledig stoppen met werken.

Edwin van der Aa 08-01-20, 02:00 Laatste update: 08-01-20, 08:44

Deze vorm tussen betaald en onbetaald werk adviseert de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving aan kabinet en parlement vandaag in het rapport ‘De derde levensfase: het geschenk van de eeuw '. Nu werken in Nederland de meeste mensen fulltime bij een baas en stoppen ze daar plotsklaps compleet mee op pensioengerechtigde leeftijd.

Bij een overbruggingsbaan blijven oudere medewerkers na hun pensioen meestal dezelfde werkzaamheden uitvoeren, maar tegen een lager loon. In ruil werken ze vaker zelfstandig, krijgen ze flexibelere werktijden en worden ze minder vaak met stress geconfronteerd. Volgens de Raad bevordert een overbruggingsbaan de behoefte van veel senioren aan zinvol werk.

Ook zijn er mensen die de laatste jaren van hun werkende leven - tegen gunstige secundaire arbeidsvoorwaarden - weg willen uit de bestuurskamer of achter de computer maar tot ze helemaal stoppen op de werkvloer wel hun handen uit de mouwen willen steken; bijvoorbeeld in de zorg.

Volgens het Centraal Planbureau is het opvallend dat de werktevredenheid in zulke overbruggingsbanen hoger is dan wanneer mensen meteen na een professionele carrière achter de geraniums gaan zitten. Ook de werkgever heeft er trouwens baat bij als de werknemer rustig afbouwt.

Nog redelijk productief

Nu neemt richting een abrupt pensioen de toekomstige waarde van de werknemer geleidelijk af tot nul. Dat is bij een overbruggingsbaan anders

Want nu neemt richting een abrupt pensioen de toekomstige waarde van de werknemer geleidelijk af tot nul. Dat is bij een overbruggingsbaan anders: mensen zijn (vaak langere tijd) nog redelijk productief tot het daadwerkelijke einde van hun werkende leven en leggen tegelijk een veel minder groot beslag op de loonkosten. Zo‘n baan kan via de cao worden geregeld.

Van de 65-plussers in de VS, werkt ruim een derde (35 procent) van de werknemers in parttime banen van minder dan 35 uur per week. Dat kan daar tegen betaling met behoud van pensioen, omdat je dat al decennia hebt opgebouwd. Zulke rechten kunnen je niet worden afgepakt. Als je in Amerika bij dezelfde werkgever blijft, moet je wel in deeltijd of op contractbasis gaan werken na je pensioen.

Een andere suggestie van de Raad is het zogeheten senior internship: mensen op leeftijd inzetten als ervaren tijdelijke kracht. Bedrijven en organisaties maken gebruik van de kennis en ervaring van deze ‘jonge ouderen’, die op hun beurt een zinvolle bijdrage kunnen blijven leveren. In ruil hiervoor krijgen deze adviseurs een vergoeding, fiscale voordelen of andere vormen van beloning.

Van betekenis blijven

Wij zijn groot voorstander van het vrijwillig kunnen doorwerken na pensionering. Maar wat ons betreft moet het geen vrijwilligerswerk worden
Kamerlid Corrie van Brenk (50Plus)

Jet Bussemaker, voorzitter van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving: ,,Veel mensen willen na hun pensionering graag van betekenis blijven en deel uitmaken van de samenleving. Door hen te ondersteunen in hun wensen en te zorgen voor een divers aanbod aan activiteiten, woonvormen, zorg en ondersteuning, creëren we als samenleving veel meer reële opties daartoe.”

In ons land bestaat momenteel alleen het deeltijdpensioen, waardoor mensen enkele jaren vóór het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd minder kunnen gaan werken. Maar in Nederland werken 167.000 mensen tussen de 65 en 70 jaar betaald door - vaak als zelfstandige - en 64.000 mensen tussen de 70 en 75 jaar.

50Plus-Kamerlid Corrie van Brenk is blij met het advies. ,,Wij zijn groot voorstander van het vrijwillig kunnen doorwerken na pensionering. Gebruik maken van de kennis en kunde van de senior lijkt me meer dan verstandig. Maar wat ons betreft moet het geen vrijwilligerswerk worden. En alleen als het werk minder uren en minder verantwoordelijkheden met zich meebrengt, dan is een lagere beloning logisch.”

Het kabinet zal naar verwachting later reageren op het adviesrapport.