Basisbeurs komt niet terug, studenten krijgen wel 1000 euro korting

Studenten betalen dit jaar 2.006 euro collegegeld om lessen te mogen volgen aan een hbo of universiteit. De formerende partijen willen dit bedrag voor eerstejaars halveren. Voor studenten aan de pabo geldt de korting op het collegegeld zelfs voor de eerste twee jaar. Daarmee wil het nieuwe kabinet schoolverlaters stimuleren om voor een lerarenopleiding te kiezen. De maatregel kost in totaal 180 miljoen euro.

De onderhandelaars van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie, die dinsdag hun regeerakkoord presenteren, houden vast aan het leenstelsel voor studenten dat in 2015 werd ingevoerd. Die keuze was geen uitgemaakte zaak. Zowel CDA als ChristenUnie bepleitte in het verkiezingsprogramma een terugkeer van de basisbeurs, al wilden de christendemocraten die alleen in de bachelorfase herinvoeren.

Om de basisbeurs weer in te voeren, is echter zo’n miljard euro nodig. Dat geld is aan de formatietafel niet gevonden. Bovendien wilden VVD en D66 vasthouden aan het sociale leenstelsel, dat zij samen met PvdA en GroenLinks door het parlement loodsten. Het geld dat door het nieuwe systeem van studiefinanciering wordt bespaard, wordt weer gestoken in het verbeteren van de onderwijskwaliteit door bijvoorbeeld kleinere klassen en beter geschoolde docenten. Die investering wilde niemand ongedaan maken. Het is niet duidelijk of de 180 miljoen euro die deze maatregel kost, ook betaald wordt uit deze investeringspot.

Het leenstelsel stuitte op veel verzet van studenten. Zij kregen geen beurs meer als gift, maar moesten zich voor extra financiering flink in de schulden steken. De aanvullende beurs, afhankelijk van het inkomen van de ouders van studenten, bleef bestaan en werd verhoogd. De nieuwe coalitie houdt de aanvullende beurs op peil.

Het eerste studiejaar nadat het leenstelsel was ingevoerd, liep het aantal nieuwe studenten terug. Dat was ook verwacht, maar kwam Onderwijsminister Jet Bussemaker op veel kritiek te staan. Inmiddels groeit het aantal nieuwe studenten juist weer.

Ook moeten leerlingen die nog geen startdiploma hebben waarmee ze aan het werk kunnen, tot hun 21ste op school blijven. Deze zogeheten kwalificatieplicht geldt nu voor leerlingen tot 18 jaar. VVD, CDA, D66 en ChristenUnie willen deze jongeren langer op school houden, zodat ze later meer kans hebben op een baan en niet op straat rondhangen.

Het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) is zwaar teleurgesteld dat het CDA en de ChristenUnie hun verkiezingsbelofte breken en de basisbeurs niet terugbrengen. ISO-voorzitter Rhea van der Dong: ,,Het verlagen van het collegegeld met 1000 euro lijkt een mooi gebaar, maar is pure symboolpolitiek. Als je ziet dat studenten gemiddeld een studieschuld van 20.000 euro aan moeten gaan, is dit echt een hele schrale troost."