Vloggers met veel volgers en zogenoemde influencers lappen op uitgebreide schaal de regels voor reclame aan hun laars. Vaak vermelden ze niet of onduidelijk of ze geld of gratis producten krijgen voor hun internetfilmpjes over hun dagelijks leven, terwijl de Reclame Code Social Media & Influencer Marketing dat wel voorschrijft. © ANP

CDA: Behoed kinderen voor sluikreclame van vloggers

Het CDA wil kinderen beter beschermen tegen reclame en sponsoring op tv, YouTube en sociale media. Volgens de regeringspartij worden kinderen nu behandeld als ‘mini-consumenten’. Ook keert het CDA zich tegen het vervroegen van tv-programma’s die geschikt zijn bevonden voor kijkers vanaf 16 jaar van tien uur ’s avonds naar acht uur ’s avonds.

Hanneke Keultjes 25-11-19, 06:00

Vooral online neemt het ‘op gewiekste wijze beïnvloeden’ van kinderen steeds meer toe, zegt CDA-Kamerlid Harry van der Molen, die vandaag met een actieplan komt tijdens het debat over de mediabegroting. ,,Een video van een vlogger is bijna niet meer van reclame te onderscheiden.”

Uit onderzoek van de Universiteit van Amsterdam en de Radboud Universiteit blijkt dat met name jonge kinderen moeite hebben met het herkennen van reclame in video’s. De kinderen hebben er geen moeite mee dat er reclame wordt gemaakt, maar ze willen wel dat ‘influencers’ daar eerlijk over zijn.

Transparant

CDA-Kamerlid Harry van der Molen. © ANP/Lex van Lieshout

YouTubers spraken in 2017 zelf al in een ‘social code’ af transparant te zijn als zij betaald worden een bepaald product aan te prijzen. De Reclame Code Commissie is eerder dit jaar met een campagne begonnen om filmpjes op sociale media waarin geadverteerd wordt of de vlogger wordt gesponsord herkenbaar te maken met de toevoeging #ad. Heel goed, vindt Van der Molen. ,,Maar lang niet iedereen doet er aan mee. Ik wil dat duidelijk is wat reclame is en wat niet.”

Hij wil dat voortaan in elke video waarin reclame wordt gemaakt of sponsoring in beeld wordt vermeld ‘Deze video bevat reclame voor …’ of dat de vlogger of influencer dat in de video moet noemen. Ook moet de Nicam, de organisatie achter de Kijkwijzer, van het CDA niet alleen aan de slag als het klachten ontvangt, maar ook zélf actief overtredingen gaan opsporen. ,,Er is nu niemand die actief zoekt naar schendingen van de reclameregels.”

Durex-reclame

Volgend jaar treedt een Europese richtlijn audiovisuele mediadiensten in werking, waarin ook staat dat reclame herkenbaar moet zijn als reclame. Die richtlijn gaat sowieso gelden voor het televisieaanbod, maar moet volgens Van Der Molen ook gaan gelden voor onlinevideo’s. Hij pleitte er vorig jaar voor om ook de Kijkwijzer te laten gelden voor YouTube.

Ook wil de CDA’er de discussie aanzwengelen of reclame op zulke jonge leeftijd wel wenselijk is. ,,The Voice Kids zit vol met gesponsorde elementen. Moeten we kinderen wel als consumenten behandelen?” Ook is lang niet alle reclame geschikt voor kinderen, stelt Van der Molen. Hij vindt dat gokspellen, alcohol en snoep beter niet aangeprijsd kunnen worden bij jonge kinderen. ,,Ik sprak een moeder die met haar kind via Spotify Kinderen voor Kinderen aan het luisteren was, maar toen kwam er een reclame voor Durex doorheen.”